Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Умартасылыҡ серҙәре. 15-се дәрес
Ҡорт саҡҡанда беренсе ярҙам

Пинцет менән йәки һығып, саҡҡан урынды баш бармаҡ йә иһә һуҡ бармаҡ менән һыпырып, ҡаяуҙы алып ташлайҙар (былай эшләгәндә ағыулы резервуарҙы һытырға ярамай, сөнки күп осраҡта ағыу тире аҫтына эләгә). Шешеүҙе кәметеү өсөн ағыуҙы яранан һығып сығаралар. Сағылған урынды бысраҡ ҡул менән һыпырырға ярамай, сөнки организмға инфекция индереүең мөмкин. Яраға нашатыр спирты йәки календуланың (пәйғәмбәр тырнағы) спиртлы төнәтмәһен һөртәләр. Ҡаяуҙы алғас, яраға 10 процентлы календула иретмәһе, спирт-ректификат һәм вазелиндан торған май ябалар. Сағылған урындан өҫтәрәк 30–40 минутҡа жгут быуалар һәм һыуыҡ һалалар.
Ныҡ ағыуланғанда күп итеп һыу эсерергә һәм медикаменттар (димедрол, супрастин, тавегил — шуларҙың береһен), йөрәк дарыуҙары (валокардин, кордиамин, Зеленин тамсылары) ҡабул итергә. Ауыр хәлдә тәнгә адреналин, преднизолон (60 мг, бик ауыр хәлдә — 100 мг) уколы ҡаҙарға кәрәк.
Әгәр ҙә ҡулда дарыу булмаһа, сағылған урындың ауыртыуын кәметеү өсөн халыҡ саралары бар. Яраға бал, бәпембә, һарымһаҡ йәки һуған һуты, шыйыҡ валидол, спирт, сей картуф, яңы ғына өҙөлгән юл япрағын ябалар, аҙ ғына баллы араҡы (5 г бал һәм 5 г араҡы) эсергә мөмкин. Ныҡ ағыуланған хәлдә яфаланыусыны яҡындағы медпунктҡа йәки дауаханаға оҙаталар.
Һеҙ быны беләһегеҙме?..

бал ҡорто бер тапҡыр саҡҡанда 0,2 мг ағыу бүлеп сығара;

кеше өсөн бал ҡорто ағыуының үлтерерлек дозаһы 1 кг ауырлыҡҡа 1,4 мг йәки уртаса 0,1–0,2 г ағыу тәшкил итә, ул 500–1000 ҡорт саҡҡанға тиң;

хатта һау-сәләмәт кеше лә аллергик реакция арҡаһында бер тапҡыр ҡорт сағыуҙан үлергә мөмкин;

сысҡандар — 2–3, себештәр — 3–5, тауыҡтар — 8–10, йорт ҡуяндары 10–20 ҡорт сағыуҙан үлә, ә аттар өсөн үлтерерлек доза — 1000-дән ашыу ҡорт сағыу;

йылан, терпе, баҡа, ташбаҡа, селән, айыуҙар һәм башҡа ҡайһы бер хайуандар бал ҡорто ағыуына бирешмәй;

миллиондарса йыл элек бик күп бөжәк һәм хайуан үлеп бөткән, юҡҡа сыҡҡан. Бал ҡорттары иһә йәшәп ҡалған һәм бер нисек тә үҙгәрмәгән тиерлек. Ҡорттар үҙҙәренең сағыу һәләте булыуы арҡаһында тере ҡалған, ә ағыуҙы улар үҙ ояларын һаҡлау өсөн файҙалана;

инә ҡорт бер ҡасан да кешене саҡмай, ләкин үҙенең тиңдәше — башҡа инә ҡорт — менән осрашҡанда, ул ярһып, үҙенең ҡаяуын эшкә ҡуша;

әгәр ҙә умартасы ҡулдарын ентекләп мелисса үләне йәки лимон бөтнөгө япрағы менән ыуһа, ҡорт саҡмай, сөнки был үҫемлектәрҙең еҫен бик ныҡ ярата. Күс ябыр алдынан умартаның эсен шул үлән менән һөртөү һәйбәт ярҙам итер;

умарталыҡтан алыҫ булмаған электр линиялары һәм юғары вольтлы сымдар бал ҡорттарының йәшәү ваҡытына, инә ҡорттарҙың һаҡланыуына һәм, ахыр сиктә, ҡорт күстәренең аҙыҡ биреүенә кире йоғонто яһай. Электр яланы тәьҫирендә ҡорттар шаҡтай асыулы булып китә.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 1 287

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 160

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 437

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 145

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 147

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 380

Ер еләге үҫтереү тәртибе

Ер еләге үҫтереү тәртибе 21.05.2023 // Баҡса

Беҙҙәге һауа шарттарында ер еләгенең вегетация осоро ҡар иреп бөткәс тә башлана. Май аҙаҡтарында...

Тотош уҡырға 1 142

Нимә беләбеҙ?

Нимә беләбеҙ? 21.05.2023 // Баҡса

Картуф мал, ҡош-ҡорт аҙығында ла, сәнәғәт өлкәһендә лә киң ҡулланыла. Медицина өлкәһе ғалимдары...

Тотош уҡырға 1 206

Редис, помидор, борос...

Редис, помидор, борос... 23.03.2022 // Баҡса

Иртә яҙҙан сәсеп үҫтерелгән йәшелсә үҫентеләрен башта быяла йәки полиэтилен япма аҫтына, шунан асыҡ...

Тотош уҡырға 1 894

Һыу һибеү һәм туҡландырыу

Һыу һибеү һәм туҡландырыу 23.03.2022 // Баҡса

Июлдә баҡсала төп эштәр­ҙең береһе ул. Һыуҙы иртән йә­ки кисен, ҡояш артыҡ ҡыҙ­ҙыр­ма­ғанда,...

Тотош уҡырға 2 008

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос 23.03.2022 // Баҡса

Туҡланыу шарттарына ҡарап, ҡоротҡостар ике төргә бүленә: беренсеһе үҫемлектең һутын һурһа, икенсеһе...

Тотош уҡырға 1 306

Әтәсте нисек һайларға?

Әтәсте нисек һайларға? 23.03.2022 // Баҡса

Ихата йәме нимәлә? Нисек кенә сәйер булмаһын — әтәстә! Һәүетемсә генә барған ауыл тормошона...

Тотош уҡырға 1 535