Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сал тарихы бабаларҙың
Сал тарихы бабаларҙың
Шәжәрә – ул сал тарихҡа бағыр тәҙрә,
Күҙ яҙҙырһаң, шул тәҙрәнән атыр йәҙрә.
Ал бер үрнәк – бал ҡорттары төҙөй кәрәҙ,
Һин дә ятма: ҡор ояңды. Үр шәжәрә!.. –
тип яҙа бер шиғырында Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Аралбаев. Эйе, тарихын хөрмәт итмәгән, ата-бабанан ҡалған ғөрөф-ғәҙәтте белмәгән кешенең киләсәге юҡ. Күренекле яҙыусы Сыңғыҙ Айтматов ундайҙарға бер генә һүҙ менән баһа бирә – маңҡорт.


Шуныһы ҡыуаныслы: һуңғы ваҡытта үҙ быуынының тамырҙарына иғтибар итеүселәр арта. Улар ата-бабаһы тураһында мәғлүмәт туплай, шәжәрәләрен төҙөй. Бына әле алдымда ятҡан “Ғаилә ҡомартҡылары” тигән китапты уҡып, һоҡланыуымдың сиге булманы. Урман-түңгәүер ырыуы Ҡобау араһы Мирхәйҙәровтар менән тамъян ырыуы Күсем ауылынан Кусимовтар шәжәрәһе тупланған унда.
Түңгәүер – тамырҙары төрки ҡағанаты дәүеренә барып тоташҡан оло тарихлы ырыуҙарҙың береһе. Ул башҡорт ырыуҙары араһында тәүгеләрҙән булып Урыҫ дәүләтенә ҡушылыу тураһында килешеү төҙөүҙә ҡатнашҡан, Рәсәй мәнфәғәттәрен яҡлап сит ил походтарында, бойондороҡһоҙлоҡто даулап ихтилалдарҙа яу сапҡан, киләсәк быуындар ғорурланырлыҡ Ҡуңғырат бей, Тимер Ҡотло, Көҫәп батыр кеүек арҙаҡлы улдарын тыуҙырған. Мирхәйҙәровтар иһә ырыу намыҫына тап төшөрмәй, лайыҡлы ул-ҡыҙҙары менән уның бәҫен арттырған нәҫел. Батша армияһында ун йыл хеҙмәт итеп, Урыҫ – Япон һуғышында күрһәткән батырлығы өсөн “Георгий тәреһе” менән бүләкләнгән Шәйхаттар Мирхәйҙәров, сәсән Мөғәлләм Мирхәйҙәров, Бөйөк Ватан һуғышы ветерандары Ғәйфулла Ғәбитов, Әхмәт Мирхәйҙәров кеүек улдары менән ғорурлана.
Тамъян ырыуының даны тураһында һөйләп тороуҙың кәрәге лә юҡ һымаҡ, Советтар Союзы Геройы Таһир Кусимовтың исемен атау ҙа етә.
Ошо ырыуға ҡараған Күсем ауылына Күсем исемле кеше нигеҙ һалған. Уның өлкән улдары Хәбибулла менән Мөхәмәткәрим зауряд хорунжий дәрәжәһен йөрөтә. Хәбибулланың – туғыҙ, Мөхәмәткәримдең 10 улы була. Күсем ҡарттың бөтә ейәндәре лә төрлө офицер вазифаһында чиновник булып хеҙмәт итә.
Хажмөхәмәт Кусимов 1914 йылда Беренсе бөтә донъя һуғышында ҡатнаша һәм яраланып ҡайта. Уның улы Булат совет армияһында, Германияла, Чехословакияла утыҙ йыл хеҙмәт итә, бик күп наградаларға лайыҡ була. Ә ошо нәҫелдең өсөнсө быуыны булған Әхмәт Кусимов әле Мәскәүҙә белем ала.
Бына шундай хәрбиҙәр затынан торған нәҫел ул Кусимовтар!


Автор: С. НӘЗИРОВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа...

"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа... 30.03.2019 // Әҙәбиәт

Белорет районының Абҙаҡ мәктәбендә әҙиптәр менән осрашыуҙар даими үтеп тора....

Тотош уҡырға 1 678

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын...

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын... 29.03.2019 // Әҙәбиәт

28 мартта Башҡортостан Автономияһы көрәшсеһе, азатлыҡ йырсыһы, башҡорт халҡының арҙаҡлы улы, шағир...

Тотош уҡырға 2 049

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек!

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек! 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Мин бәләкәй саҡта ул журнал “Пионер” тип атала ине. Беҙ уны шул тиклем яратып, көтөп алып уҡыныҡ....

Тотош уҡырға 1 572

Бала саҡ иле баҫмаһы

Бала саҡ иле баҫмаһы 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Алыҫ 1929 йылдың мартында Башҡортостан балалары “Керпе” тип аталған йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы...

Тотош уҡырға 1 773

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар 27.03.2019 // Әҙәбиәт

Башҡортостан – тиңдәргә-тиң илем, Һиндә һалдыҡ дуҫлыҡ һарайын. Таңдай балҡып һинең килер көнөң,...

Тотош уҡырға 1 599

“Китапты йөкмәткеһе өсөн уҡымайым”
Каникул тылсымға бай булмаҡсы

Каникул тылсымға бай булмаҡсы 23.03.2019 // Әҙәбиәт

Учалыла “Бөйөк тылсымсы – театр” тип исемләнгән балалар китабы аҙналығы башланды....

Тотош уҡырға 1 454

“Башҡортостан – баш йортобоҙ”

“Башҡортостан – баш йортобоҙ” 22.03.2019 // Әҙәбиәт

Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан “Китап” нәшриәтендә уҙған түңәрәк өҫтәл ошолай атала....

Тотош уҡырға 1 507

Һин дә флешмобҡа ҡушыл!

Һин дә флешмобҡа ҡушыл! 21.03.2019 // Әҙәбиәт

Бөгөн – Бөтә донъя шиғриәт көнө. Уның тарихы тамырҙары менән 1999 йылға барып тоташа: Францияның...

Тотош уҡырға 1 411

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Әле Әбйәлил районының Яҡтыкүл шифаханаһында бер төркөм яҙыусылар һаулығын нығыта, ял итә. Ошо...

Тотош уҡырға 1 666

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Баймаҡ биләмә-ара үҙәк китапханаһында әҙәбиәт һөйөүселәр һәм яҙыусылар араһында йылы күпер һалыуға...

Тотош уҡырға 1 404

Фәнзил САНЪЯРОВ:  "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!"

Фәнзил САНЪЯРОВ: "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!" 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Ҡоролтайға әҙерләнәм Башҡорттарым Йәнә ҡор йыясаҡ, Бишенсегә үтер Ҡоролтай. Кәңәш-төңәш итер мәл...

Тотош уҡырға 1 569