Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һәр эштең рәте бар
Һәр эштең рәте бар
Октябрь айында баҡсаны ҡышҡа әҙерләү эше башлана. Иң мөһиме — үҫенте ҡалдыҡтарынан арыныу, органик ашлама индереү.
Ҡойолған япраҡтарҙа, үҫенте ҡалдыҡтарында ҡоротҡостар, төрлө бөжәк, бәшмәктәр ҡыш сығыусан. Ҡойолған япраҡтарҙы, помидор, ҡыяр һабаҡтарын һ.б. һис кенә лә өйөп ҡалдырырға ярамай. Унда сысҡандар эйәләшә һәм ҡыш ағас олонон кимерә. Тағы бер яғы бар: ауырыу сысҡандарҙың яҙ биҙгәк таратыуы ихтимал. Шуға ла ҡалдыҡтарҙы йә түгергә, йә компостларға, тиреҫкә ҡатыштырып өйөргә кәрәк. Киләһе йылды ҡыяр ултыртаһы урында бер-ике көрәк тәрәнлеге ер ҡаҙып, шунда тыңҡыслап тултырһаң да була. Ҡалдыҡтар серегәндә түтәл йылына, көҙгө саҡлы ул ашламаға әйләнә.


Ағас туңмаһын тиһәң...

Мул уңыш биргән алмағастар хәл­һеҙләнә, азот, фосфор, калий ашламала­рына һәм башҡа микроэлементтарға мохтажлыҡ кисерә. Хәлһеҙләнгән ағастар ҡышын һалҡындарға бирешә, хатта туңыуы ихтимал. Беҙҙең тупраҡ шартта­рында йәш алмағас һәм груша төптәренә 8-10 килограмм серетмә йәки торф, 100- 150 грамм суперфосфат, 30-50 грамм хлорлы калий индерелә. Биш-алты йыллыҡ ал­мағас төбөнә 200-300 грамм суперфос­фат, 80-100 грамм калий тоҙо кәрәк булһа, 10-12 йыллыҡтарға был күләм икеләтә арттырыла. Унан һуң алмағас төбө йомшартыла.
Дымлы тупраҡ, ғәҙәттә, тәрән туңмай, шуға күрә еләк-емеш ағастары һалҡын ҡышты еңел үткәрә. Шуның өсөн һалҡын­дар башланыр алдынан ағас төбөнә күп итеп һыу һибергә кәрәк.

Ҡарағат ҡыуаҡтарына

Ҡайһы бер баҡсасылар, ҡарағат сы­быҡтарын күтәреп, бергә бәйләп ҡуя. Һис тә улай итергә ярамай. Күтәреп бәйләнгән ҡыуаҡтар ҡар менән күмелмәй ҡала, һәм ҡышҡы һалҡында сәскә бөрөләре туңып юҡҡа сыға. Шуға күрә бөтә төр емеш ҡыуаҡтарын да ҡар аҫтында ҡалдырыу хәстәрен күрергә кәрәк.
Көҙ ҡарағат, крыжовник ҡы­уаҡлыҡ­тарындағы ҡартайған, һынған, ауырыу бо­таҡтар ҡырҡып алына һәм яндырыла. Ҡарағат төбөнә органик һәм минераль ашлама индерелә, унан йомшартыла. Ти­реҫ, бысҡы вағы менән ҡаплау фарыз.

Ҡурай еләгенә

Ҡарағат һәм ҡурай еләге бер урында һигеҙ-туғыҙ йыл үҫтерелә. Шуға күрә оҙаҡ ул­тырған ҡурай еләген тамырынан йолҡоп ташларға, яңы еләк плантацияһы эшләргә кәрәк.
Ҡурай еләге — ике йыллыҡ үҫемлек: беренсеһендә буйға үҫә, икенсеһендә уңыш бирә лә ҡорой. Республиканың төньяғында үҫкән ҡурай еләге ашлама­ларҙы айырыуса ярата. Йыл һайын көҙҙән бер квадрат метрға 6-8 кило­грамм серетмә, 40-50 грамм суперфос­фат, 20-30 грамм калий ашламалары, ә яҙ 30-40 грамм азот ашламаһы (мочеви­на) индерелә. Киләһе йылға уңыш бирә торған үҫентеләрҙе ҡар күмерлек итеп, бер-береһенә ҡапма-ҡаршы ҡуйып, ергә эйеп бәйләргә кәрәк.
Бөтә төр емеш ағастарын сысҡан ки­мереүҙән һаҡлау есөн торф йәки бысҡы вағына 10 процентлы креолин һеңдереп һипһәң, сысҡандар урап үтер.



Автор: С. ХАЖИЕВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 1 287

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 160

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 437

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 145

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 147

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 380

Ер еләге үҫтереү тәртибе

Ер еләге үҫтереү тәртибе 21.05.2023 // Баҡса

Беҙҙәге һауа шарттарында ер еләгенең вегетация осоро ҡар иреп бөткәс тә башлана. Май аҙаҡтарында...

Тотош уҡырға 1 142

Нимә беләбеҙ?

Нимә беләбеҙ? 21.05.2023 // Баҡса

Картуф мал, ҡош-ҡорт аҙығында ла, сәнәғәт өлкәһендә лә киң ҡулланыла. Медицина өлкәһе ғалимдары...

Тотош уҡырға 1 206

Редис, помидор, борос...

Редис, помидор, борос... 23.03.2022 // Баҡса

Иртә яҙҙан сәсеп үҫтерелгән йәшелсә үҫентеләрен башта быяла йәки полиэтилен япма аҫтына, шунан асыҡ...

Тотош уҡырға 1 894

Һыу һибеү һәм туҡландырыу

Һыу һибеү һәм туҡландырыу 23.03.2022 // Баҡса

Июлдә баҡсала төп эштәр­ҙең береһе ул. Һыуҙы иртән йә­ки кисен, ҡояш артыҡ ҡыҙ­ҙыр­ма­ғанда,...

Тотош уҡырға 2 008

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос 23.03.2022 // Баҡса

Туҡланыу шарттарына ҡарап, ҡоротҡостар ике төргә бүленә: беренсеһе үҫемлектең һутын һурһа, икенсеһе...

Тотош уҡырға 1 306

Әтәсте нисек һайларға?

Әтәсте нисек һайларға? 23.03.2022 // Баҡса

Ихата йәме нимәлә? Нисек кенә сәйер булмаһын — әтәстә! Һәүетемсә генә барған ауыл тормошона...

Тотош уҡырға 1 535