Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һәр эштең рәте бар
Һәр эштең рәте бар
Октябрь айында баҡсаны ҡышҡа әҙерләү эше башлана. Иң мөһиме — үҫенте ҡалдыҡтарынан арыныу, органик ашлама индереү.
Ҡойолған япраҡтарҙа, үҫенте ҡалдыҡтарында ҡоротҡостар, төрлө бөжәк, бәшмәктәр ҡыш сығыусан. Ҡойолған япраҡтарҙы, помидор, ҡыяр һабаҡтарын һ.б. һис кенә лә өйөп ҡалдырырға ярамай. Унда сысҡандар эйәләшә һәм ҡыш ағас олонон кимерә. Тағы бер яғы бар: ауырыу сысҡандарҙың яҙ биҙгәк таратыуы ихтимал. Шуға ла ҡалдыҡтарҙы йә түгергә, йә компостларға, тиреҫкә ҡатыштырып өйөргә кәрәк. Киләһе йылды ҡыяр ултыртаһы урында бер-ике көрәк тәрәнлеге ер ҡаҙып, шунда тыңҡыслап тултырһаң да була. Ҡалдыҡтар серегәндә түтәл йылына, көҙгө саҡлы ул ашламаға әйләнә.


Ағас туңмаһын тиһәң...

Мул уңыш биргән алмағастар хәл­һеҙләнә, азот, фосфор, калий ашламала­рына һәм башҡа микроэлементтарға мохтажлыҡ кисерә. Хәлһеҙләнгән ағастар ҡышын һалҡындарға бирешә, хатта туңыуы ихтимал. Беҙҙең тупраҡ шартта­рында йәш алмағас һәм груша төптәренә 8-10 килограмм серетмә йәки торф, 100- 150 грамм суперфосфат, 30-50 грамм хлорлы калий индерелә. Биш-алты йыллыҡ ал­мағас төбөнә 200-300 грамм суперфос­фат, 80-100 грамм калий тоҙо кәрәк булһа, 10-12 йыллыҡтарға был күләм икеләтә арттырыла. Унан һуң алмағас төбө йомшартыла.
Дымлы тупраҡ, ғәҙәттә, тәрән туңмай, шуға күрә еләк-емеш ағастары һалҡын ҡышты еңел үткәрә. Шуның өсөн һалҡын­дар башланыр алдынан ағас төбөнә күп итеп һыу һибергә кәрәк.

Ҡарағат ҡыуаҡтарына

Ҡайһы бер баҡсасылар, ҡарағат сы­быҡтарын күтәреп, бергә бәйләп ҡуя. Һис тә улай итергә ярамай. Күтәреп бәйләнгән ҡыуаҡтар ҡар менән күмелмәй ҡала, һәм ҡышҡы һалҡында сәскә бөрөләре туңып юҡҡа сыға. Шуға күрә бөтә төр емеш ҡыуаҡтарын да ҡар аҫтында ҡалдырыу хәстәрен күрергә кәрәк.
Көҙ ҡарағат, крыжовник ҡы­уаҡлыҡ­тарындағы ҡартайған, һынған, ауырыу бо­таҡтар ҡырҡып алына һәм яндырыла. Ҡарағат төбөнә органик һәм минераль ашлама индерелә, унан йомшартыла. Ти­реҫ, бысҡы вағы менән ҡаплау фарыз.

Ҡурай еләгенә

Ҡарағат һәм ҡурай еләге бер урында һигеҙ-туғыҙ йыл үҫтерелә. Шуға күрә оҙаҡ ул­тырған ҡурай еләген тамырынан йолҡоп ташларға, яңы еләк плантацияһы эшләргә кәрәк.
Ҡурай еләге — ике йыллыҡ үҫемлек: беренсеһендә буйға үҫә, икенсеһендә уңыш бирә лә ҡорой. Республиканың төньяғында үҫкән ҡурай еләге ашлама­ларҙы айырыуса ярата. Йыл һайын көҙҙән бер квадрат метрға 6-8 кило­грамм серетмә, 40-50 грамм суперфос­фат, 20-30 грамм калий ашламалары, ә яҙ 30-40 грамм азот ашламаһы (мочеви­на) индерелә. Киләһе йылға уңыш бирә торған үҫентеләрҙе ҡар күмерлек итеп, бер-береһенә ҡапма-ҡаршы ҡуйып, ергә эйеп бәйләргә кәрәк.
Бөтә төр емеш ағастарын сысҡан ки­мереүҙән һаҡлау есөн торф йәки бысҡы вағына 10 процентлы креолин һеңдереп һипһәң, сысҡандар урап үтер.



Автор: С. ХАЖИЕВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Яран гөлөн ҡырҡтығыҙмы әле?

Яран гөлөн ҡырҡтығыҙмы әле? 14.09.2024 // Баҡса

Ҡырҡыр алдынан бер –ике көн яранға һыу һипмәй торорға кәрәк. Ҡырҡҡандан һуң, ул тупраҡтағы дымды...

Тотош уҡырға 8

Ҡабаҡтары бигерәк уңған!

Ҡабаҡтары бигерәк уңған! 10.09.2024 // Баҡса

- Бөрйән районының йәмле Ҡыпсаҡ ауылында тыуып үҫтем. Мырҙа ауылына килен булып төштөм. Иптәшемдең...

Тотош уҡырға 93

Бик тәмле аджика килеп сыға

Бик тәмле аджика килеп сыға 09.09.2024 // Баҡса

Еңел, ябай, тиҙ һәм иң мөһиме тәмле...Аш-һыу рецепттарын эҙләгәндә тап ошоларға таянып эш итәм. Был...

Тотош уҡырға 83

Һарымһаҡ ултырттығыҙмы әле?

Һарымһаҡ ултырттығыҙмы әле? 07.09.2024 // Баҡса

Ай календары буйынса иң уңышлы көндәр......

Тотош уҡырға 20

Кәбеҫтәне маринадлап ҡарағыҙ әле

Кәбеҫтәне маринадлап ҡарағыҙ әле 07.09.2024 // Баҡса

"Бик тәмле килеп сыға!" - ти Асҡын районының Әмир ауылы уңғанбикәләре. ...

Тотош уҡырға 17

Ҡышҡылыҡҡа ҡабаҡ һуты әҙерләп ҡуяйыҡ!
Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 2 053

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 483

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 772

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 881

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 774

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 999