Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Майҙа өлгөрөп ҡал
Майҙа өлгөрөп ҡал
Гүзәл ай — май — яҡынлаша. Әммә күҙҙе иркәләр матурлығы менән генә ләззәтләндермәй шул ул күңелде... Баҡсасылар быны яҡшы белә: ең һыҙғанып эшкә тотонор мәл етте! Ялҡауланып ултырһаң, йыллыҡ уңыштан ҡолаҡ ҡағыуың да бар. Шулай ҙа майҙың уртаһына ҡәҙәр һыуыҡ көндәр булырын күҙ уңынан ысҡындырырға ярамай.

Айҙың тәүге көндәрендә апрелдә тамамлай алмаған үрсетмә сәсеү, ағас һәм ҡыуаҡтарҙы ашлау кеүек эш аҙағына еткерелә. Йәш үрсетмәне ултыртҡанда, уның аҫтына — ашлама, башҡа үҫентегә тиреҫ һалалар.
Ҡурай еләге ҡыуағының ике яғынан 30-ар сантиметр алыҫлыҡта бураҙналар ҡаҙып, эсенә ашлама һалып, тупраҡ менән күмеп ҡуйырға кәңәш ителә. Барлыҡ үҫентенең зыян күргән өлөшөн киҫеп алырға һәм яғырға кәрәк — ауырыу артабан таралмаҫ.
Алдан әйтеп үтеүебеҙсә, май — ҡоротҡос бөжәктәрҙең ҡоторған мәле. Уларға ҡаршы көрәштә ағыулы химикаттарҙы ҡулланып, тәбиғәттәге барлыҡ тере йәнгә, шул иҫәптән үҙебеҙҙең организмға ла зарар килтерәбеҙ. Халыҡта һыналған ысулдарҙы ҡулланыу отошло. Мәҫәлән, "хәйләкәр билбау" тигән алым бар: 30 — 50 сантиметр киңлектәге тоҡ ярпыһын йәки күрек кеүек бөрөлгән ҡағыҙҙы үҙенсәлекле "итәк" кеүек итеп олонға "кейҙерәбеҙ". "Ҡапҡан"ға эләккән ҡоротҡостар кире сыға алмаҫ. Ҡарышлауыҡтарға ҡаршы көрәшкәндә, билбауға кесерткән майына дегет ҡушып яһалған елем һөртәләр. "Итәк"те йәй аҙағына ҡәҙәр тоторға, алмаштырып торорға кәрәк.
Алмағас, сейә һәм ҡурай еләге ҡорттарын, ергә йәйелгән түшәккә һелкетеп төшөрөп, юҡ итергә мөмкин. Иртәнге һалҡыныраҡ һауала был ҡоротҡостарҙың реакцияһы аҡрын була, шунлыҡтан улар осоп китеп өлгөрә алмай. Зарарлы күбәләктәрҙе иһә хуш еҫ бөркөп торған өс литрлыҡ банка менән алдаштырырға була. Был "ҡапҡан"ды кискеһен ағасҡа элеп ҡуялар. Иртәнсәк банканы алырға кәрәк, сөнки уның эсенә файҙалы бөжәктәрҙең дә инеп китеүе ихтимал.
Ай башында, сейә сәскә атҡанда, алмағас менән армытты ашлайҙар. Ҡырағай үҫенте сыҡмаһын өсөн алдан ашланған ағас, ҡыуаҡты тикшереп торорға кәңәш ителә. Сатыр барлыҡҡа килтерер йәшел шытымды һындырып торорға кәрәк. Виноградтың асылған бөрөләре араһында күп йыллыҡ үренделәрен алып ташларға, икәү ҡушылғандарҙың берәүһен генә ҡалдырырға, шытымдағы артыҡ үрендене мотлаҡ йолҡоп алырға кәңәш ителә.
Үҫентенең тупрағын һәр саҡ дымландырып торорға кәрәк. Ер еләге түтәлен, ҡурай еләге, ҡарағат, крыжовник аҫтын даими йомшартып тороу һәйбәт булыр.
Майҙа һауа температураһына ныҡлы иғтибар итегеҙ. Һыуыҡтан һаҡланыу сараһына әҙер булырға кәрәк.

Алмағас таҙ йоҡтороп ауырыһа, ни эшләргә?

Уны "Вектра" йәки "Скор" препараттары менән дауалайҙар. Дарыуҙы тәүҙә йәш япраҡтарға һибергә кәрәк. Унан, сәскә атып, яҡынса ике аҙна ваҡыт уҙғас, емшәнде (емешкә тумала башлаған ерҙәрҙе) эшкәртәләр. Көҙгөһөн, уңышты йыйып алғас, алмағасты ошо уҡ препараттар менән дауаларға кәрәк булыр.

Ҡыҙыл ҡарағатты ҡырмыҫҡанан нисек һаҡларға?

Ҡыҙыл ҡарағат сәскә атҡан ваҡытта ҡырмыҫҡаларҙың тумалған орлоҡтарҙы ашап бөтөүе ихтимал. Тимәк, емеш булмай тигән һүҙ. Ҡырмыҫҡаларҙы яҡын ебәрмәү өсөн ҡыуаҡтарҙың аҫтына кәрәсингә мансылған сепрәк һалып ҡуйырға мөмкин (тура ергә һибергә ярамай). Ҡырмыҫҡалар ғына түгел, башҡа төрлө бөжәктәр ҙә был еҫте яратмай. Шулай уҡ ҡыуаҡтарҙың олонона "Абсолют" препаратынан бер тамсы тамыҙырға йәки "Таҙа йорт" ("Чистый дом") тигән гель һөртөргә мөмкин. "Великий воин" тигәне тағы ла яҡшыраҡ. Ул тәмле булыуы менән отошло: алданған ҡырмыҫҡалар бер-береһен һыйлап, аҙаҡ ҡырылып бөтөр. Препарат шулай уҡ һағыҙаҡтарға ҡаршы ҡулланыла.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Яран гөлөн ҡырҡтығыҙмы әле?

Яран гөлөн ҡырҡтығыҙмы әле? 14.09.2024 // Баҡса

Ҡырҡыр алдынан бер –ике көн яранға һыу һипмәй торорға кәрәк. Ҡырҡҡандан һуң, ул тупраҡтағы дымды...

Тотош уҡырға 8

Ҡабаҡтары бигерәк уңған!

Ҡабаҡтары бигерәк уңған! 10.09.2024 // Баҡса

- Бөрйән районының йәмле Ҡыпсаҡ ауылында тыуып үҫтем. Мырҙа ауылына килен булып төштөм. Иптәшемдең...

Тотош уҡырға 93

Бик тәмле аджика килеп сыға

Бик тәмле аджика килеп сыға 09.09.2024 // Баҡса

Еңел, ябай, тиҙ һәм иң мөһиме тәмле...Аш-һыу рецепттарын эҙләгәндә тап ошоларға таянып эш итәм. Был...

Тотош уҡырға 83

Һарымһаҡ ултырттығыҙмы әле?

Һарымһаҡ ултырттығыҙмы әле? 07.09.2024 // Баҡса

Ай календары буйынса иң уңышлы көндәр......

Тотош уҡырға 20

Кәбеҫтәне маринадлап ҡарағыҙ әле

Кәбеҫтәне маринадлап ҡарағыҙ әле 07.09.2024 // Баҡса

"Бик тәмле килеп сыға!" - ти Асҡын районының Әмир ауылы уңғанбикәләре. ...

Тотош уҡырға 17

Ҡышҡылыҡҡа ҡабаҡ һуты әҙерләп ҡуяйыҡ!
Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 2 053

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 483

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 772

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 881

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 774

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 999