Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Майҙа өлгөрөп ҡал
Майҙа өлгөрөп ҡал
Гүзәл ай — май — яҡынлаша. Әммә күҙҙе иркәләр матурлығы менән генә ләззәтләндермәй шул ул күңелде... Баҡсасылар быны яҡшы белә: ең һыҙғанып эшкә тотонор мәл етте! Ялҡауланып ултырһаң, йыллыҡ уңыштан ҡолаҡ ҡағыуың да бар. Шулай ҙа майҙың уртаһына ҡәҙәр һыуыҡ көндәр булырын күҙ уңынан ысҡындырырға ярамай.

Айҙың тәүге көндәрендә апрелдә тамамлай алмаған үрсетмә сәсеү, ағас һәм ҡыуаҡтарҙы ашлау кеүек эш аҙағына еткерелә. Йәш үрсетмәне ултыртҡанда, уның аҫтына — ашлама, башҡа үҫентегә тиреҫ һалалар.
Ҡурай еләге ҡыуағының ике яғынан 30-ар сантиметр алыҫлыҡта бураҙналар ҡаҙып, эсенә ашлама һалып, тупраҡ менән күмеп ҡуйырға кәңәш ителә. Барлыҡ үҫентенең зыян күргән өлөшөн киҫеп алырға һәм яғырға кәрәк — ауырыу артабан таралмаҫ.
Алдан әйтеп үтеүебеҙсә, май — ҡоротҡос бөжәктәрҙең ҡоторған мәле. Уларға ҡаршы көрәштә ағыулы химикаттарҙы ҡулланып, тәбиғәттәге барлыҡ тере йәнгә, шул иҫәптән үҙебеҙҙең организмға ла зарар килтерәбеҙ. Халыҡта һыналған ысулдарҙы ҡулланыу отошло. Мәҫәлән, "хәйләкәр билбау" тигән алым бар: 30 — 50 сантиметр киңлектәге тоҡ ярпыһын йәки күрек кеүек бөрөлгән ҡағыҙҙы үҙенсәлекле "итәк" кеүек итеп олонға "кейҙерәбеҙ". "Ҡапҡан"ға эләккән ҡоротҡостар кире сыға алмаҫ. Ҡарышлауыҡтарға ҡаршы көрәшкәндә, билбауға кесерткән майына дегет ҡушып яһалған елем һөртәләр. "Итәк"те йәй аҙағына ҡәҙәр тоторға, алмаштырып торорға кәрәк.
Алмағас, сейә һәм ҡурай еләге ҡорттарын, ергә йәйелгән түшәккә һелкетеп төшөрөп, юҡ итергә мөмкин. Иртәнге һалҡыныраҡ һауала был ҡоротҡостарҙың реакцияһы аҡрын була, шунлыҡтан улар осоп китеп өлгөрә алмай. Зарарлы күбәләктәрҙе иһә хуш еҫ бөркөп торған өс литрлыҡ банка менән алдаштырырға була. Был "ҡапҡан"ды кискеһен ағасҡа элеп ҡуялар. Иртәнсәк банканы алырға кәрәк, сөнки уның эсенә файҙалы бөжәктәрҙең дә инеп китеүе ихтимал.
Ай башында, сейә сәскә атҡанда, алмағас менән армытты ашлайҙар. Ҡырағай үҫенте сыҡмаһын өсөн алдан ашланған ағас, ҡыуаҡты тикшереп торорға кәңәш ителә. Сатыр барлыҡҡа килтерер йәшел шытымды һындырып торорға кәрәк. Виноградтың асылған бөрөләре араһында күп йыллыҡ үренделәрен алып ташларға, икәү ҡушылғандарҙың берәүһен генә ҡалдырырға, шытымдағы артыҡ үрендене мотлаҡ йолҡоп алырға кәңәш ителә.
Үҫентенең тупрағын һәр саҡ дымландырып торорға кәрәк. Ер еләге түтәлен, ҡурай еләге, ҡарағат, крыжовник аҫтын даими йомшартып тороу һәйбәт булыр.
Майҙа һауа температураһына ныҡлы иғтибар итегеҙ. Һыуыҡтан һаҡланыу сараһына әҙер булырға кәрәк.

Алмағас таҙ йоҡтороп ауырыһа, ни эшләргә?

Уны "Вектра" йәки "Скор" препараттары менән дауалайҙар. Дарыуҙы тәүҙә йәш япраҡтарға һибергә кәрәк. Унан, сәскә атып, яҡынса ике аҙна ваҡыт уҙғас, емшәнде (емешкә тумала башлаған ерҙәрҙе) эшкәртәләр. Көҙгөһөн, уңышты йыйып алғас, алмағасты ошо уҡ препараттар менән дауаларға кәрәк булыр.

Ҡыҙыл ҡарағатты ҡырмыҫҡанан нисек һаҡларға?

Ҡыҙыл ҡарағат сәскә атҡан ваҡытта ҡырмыҫҡаларҙың тумалған орлоҡтарҙы ашап бөтөүе ихтимал. Тимәк, емеш булмай тигән һүҙ. Ҡырмыҫҡаларҙы яҡын ебәрмәү өсөн ҡыуаҡтарҙың аҫтына кәрәсингә мансылған сепрәк һалып ҡуйырға мөмкин (тура ергә һибергә ярамай). Ҡырмыҫҡалар ғына түгел, башҡа төрлө бөжәктәр ҙә был еҫте яратмай. Шулай уҡ ҡыуаҡтарҙың олонона "Абсолют" препаратынан бер тамсы тамыҙырға йәки "Таҙа йорт" ("Чистый дом") тигән гель һөртөргә мөмкин. "Великий воин" тигәне тағы ла яҡшыраҡ. Ул тәмле булыуы менән отошло: алданған ҡырмыҫҡалар бер-береһен һыйлап, аҙаҡ ҡырылып бөтөр. Препарат шулай уҡ һағыҙаҡтарға ҡаршы ҡулланыла.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 1 328

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 202

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 478

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 292

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 189

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 520

Ер еләге үҫтереү тәртибе

Ер еләге үҫтереү тәртибе 21.05.2023 // Баҡса

Беҙҙәге һауа шарттарында ер еләгенең вегетация осоро ҡар иреп бөткәс тә башлана. Май аҙаҡтарында...

Тотош уҡырға 1 190

Нимә беләбеҙ?

Нимә беләбеҙ? 21.05.2023 // Баҡса

Картуф мал, ҡош-ҡорт аҙығында ла, сәнәғәт өлкәһендә лә киң ҡулланыла. Медицина өлкәһе ғалимдары...

Тотош уҡырға 1 259

Редис, помидор, борос...

Редис, помидор, борос... 23.03.2022 // Баҡса

Иртә яҙҙан сәсеп үҫтерелгән йәшелсә үҫентеләрен башта быяла йәки полиэтилен япма аҫтына, шунан асыҡ...

Тотош уҡырға 1 941

Һыу һибеү һәм туҡландырыу

Һыу һибеү һәм туҡландырыу 23.03.2022 // Баҡса

Июлдә баҡсала төп эштәр­ҙең береһе ул. Һыуҙы иртән йә­ки кисен, ҡояш артыҡ ҡыҙ­ҙыр­ма­ғанда,...

Тотош уҡырға 2 045

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос 23.03.2022 // Баҡса

Туҡланыу шарттарына ҡарап, ҡоротҡостар ике төргә бүленә: беренсеһе үҫемлектең һутын һурһа, икенсеһе...

Тотош уҡырға 1 350

Әтәсте нисек һайларға?

Әтәсте нисек һайларға? 23.03.2022 // Баҡса

Ихата йәме нимәлә? Нисек кенә сәйер булмаһын — әтәстә! Һәүетемсә генә барған ауыл тормошона...

Тотош уҡырға 1 671