Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Тәбиғәттәгеләй тәбиғилек
(Фәниә Ғәбиҙуллинаның “Күңел емештәрем” китабын уҡығас)

Шағирәнең бер шиғырында шундай юлдар бар: “Бәхетлеләр халәтенең тәмен белмәйем...” Фәниә шулай тиһә лә, китабындағы шиғырҙарын бер тында тәмләп сыҡтым. Бер тында уҡыуҙың сәбәбе: күңелемә һеңгән, һәйбәт шиғырҙарға һыуһау. Юҡһа, шиғриәт донъяһында ни аҡылға, ни йөрәккә инмәгән шиғырҙар күбәйҙе, уларҙы уҡып, “шиғыр ене ҡағылғандар” күпләп шиғыр яҙа башланы. Әгәр ҙә ул “шағирҙар” күңелде ҡуҙғатырлыҡ әҫәр тыуҙыра ала икән, бының өсөн заман барлыҡҡа килтергән фекер азатлығына рәхмәт кенә әйтәһе.

“Күңел емештәрем” мине шул яғы менән ҡыуандырҙы: Фәниәнең башҡаларҙан айырмалы фекерләүе, яңылығы. Ул тыуған яғын (Дүртөйлө районы Нәжетамаҡ ауылы), ауылдаштарын данлай.
Урамымдың бәрәкәтле
Тупрағынан
Шифа алып кемдәр ҡайҙа
Юлланмаған.
Һәр береһенең яҡшы аты
ғына ҡайта.
Ауылымда шуға гөлдәр
сәскә ата.
Тыуған төйәгенең рухын, моңон, халҡының киң күңеллелеген, изге ынтылыштарын сағылдырған бындай шиғырҙары күп Фәниәнең. Йылы хистәр, образлы фекерҙәр аша белдерә ул үҙенең тыуған төйәгенә, яҡташтарына мөхәббәтен. “Гөрләүектәр йырын тыңлар өсөн”, “йөрәгенә наҙ алыр өсөн”, “шатлыҡтарҙан илар өсөн”, “һағыштарын баҫыр өсөн” ауылына ҡайтыуы, иген иккән ауылдаштарының бөйөклөгөнә һоҡланыуы үҙе ни тора!
Ә бына был юлдар күңелде айырыуса тетрәндерә:
Шатлыҡтарҙан илар өсөн
Бармы йәшең, әсәй?!
Фәниә шиғырҙарында әсәләргә генә хас нескә күңелле, бала йәнле булып ҡала.
Шиғриәттә исем алыу бик ауыр. Ә Фәниәне әҙәбиәт һөйөүселәр ҙә, яҡташтары ла беренсе йыйынтығы исеме менән “таң ҡыҙы” тип атай. Таң ҡыҙы, тимәк, яңы, саф һәм өмөтлө.
Мөхәббәт һәм нәфрәт тойғоларының йәнәшә йөрөүен, замандың ағышын ысынбарлыҡтағыса һүрәтләүе, уны дөрөҫ һиҙемләүе — ысын рәссамдарға хас күренеш. Был мине айырыуса һөйөндөрә. Образлылыҡ, оҫта сағыштырыуҙар, рифмалар балҡышы, муллығы биҙәй Фәниәнең ижадын.
Шиғырҙарҙың тәьҫирлелегенә нисек өлгәшә һуң яҡташым? Уның ҡайһы бер шиғырҙары яңылыҡ та асмай һымаҡ. Әммә уҡыусыға еткереү формаһы үҙенсәлекле. “Аҡ суҡлы ромашкалар” шиғырына күҙ һалайыҡ: “Ромашкалар ҙа яңылыша икән кәрәк саҡта”, ти шағирә. Һәм ҡыҙҙың өмөтләнеп көткән кешеһенең ҡайтмауын хәбәр итәһе ромашканың һуңғы тажында һәр саҡ “ҡайтыр” һүҙе эленеп ҡала. Һәм шағирә һөҙөмтә яһай: “Яңылышы менән өмөтлө итә аҡ ромашкалар”. Был шиғыр уҡыусыны тормошоноң яңылышлыҡтарҙан, ҡайғыларҙан тороуын киҫәтә. Әҙибә өсөн тәбиғилек, фекерҙе әйтеп бөтөрөү хас. “Тәбиғәт тә минең күңел кеүек” тип әйтеүендәгесә, тәбиғилек бар уның шиғырҙарында. Ябай ғына һүҙҙәрҙе образға төрөп, тирә-яғыбыҙҙағы хәл-ваҡиғаларҙы, һәр кемдең күңелендә йөрөгән уй-хистәрҙе уҡыусы күңеленә оҫта еткерә белә ул.
Рафаил ХАФИЗОВ,
“Тулҡын” әҙәби берекмәһе етәксеһе.
Дүртөйлө районы.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа...

"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа... 30.03.2019 // Әҙәбиәт

Белорет районының Абҙаҡ мәктәбендә әҙиптәр менән осрашыуҙар даими үтеп тора....

Тотош уҡырға 1 686

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын...

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын... 29.03.2019 // Әҙәбиәт

28 мартта Башҡортостан Автономияһы көрәшсеһе, азатлыҡ йырсыһы, башҡорт халҡының арҙаҡлы улы, шағир...

Тотош уҡырға 2 064

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек!

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек! 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Мин бәләкәй саҡта ул журнал “Пионер” тип атала ине. Беҙ уны шул тиклем яратып, көтөп алып уҡыныҡ....

Тотош уҡырға 1 585

Бала саҡ иле баҫмаһы

Бала саҡ иле баҫмаһы 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Алыҫ 1929 йылдың мартында Башҡортостан балалары “Керпе” тип аталған йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы...

Тотош уҡырға 1 783

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар 27.03.2019 // Әҙәбиәт

Башҡортостан – тиңдәргә-тиң илем, Һиндә һалдыҡ дуҫлыҡ һарайын. Таңдай балҡып һинең килер көнөң,...

Тотош уҡырға 1 610

“Китапты йөкмәткеһе өсөн уҡымайым”
Каникул тылсымға бай булмаҡсы

Каникул тылсымға бай булмаҡсы 23.03.2019 // Әҙәбиәт

Учалыла “Бөйөк тылсымсы – театр” тип исемләнгән балалар китабы аҙналығы башланды....

Тотош уҡырға 1 464

“Башҡортостан – баш йортобоҙ”

“Башҡортостан – баш йортобоҙ” 22.03.2019 // Әҙәбиәт

Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан “Китап” нәшриәтендә уҙған түңәрәк өҫтәл ошолай атала....

Тотош уҡырға 1 516

Һин дә флешмобҡа ҡушыл!

Һин дә флешмобҡа ҡушыл! 21.03.2019 // Әҙәбиәт

Бөгөн – Бөтә донъя шиғриәт көнө. Уның тарихы тамырҙары менән 1999 йылға барып тоташа: Францияның...

Тотош уҡырға 1 424

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Әле Әбйәлил районының Яҡтыкүл шифаханаһында бер төркөм яҙыусылар һаулығын нығыта, ял итә. Ошо...

Тотош уҡырға 1 680

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Баймаҡ биләмә-ара үҙәк китапханаһында әҙәбиәт һөйөүселәр һәм яҙыусылар араһында йылы күпер һалыуға...

Тотош уҡырға 1 416

Фәнзил САНЪЯРОВ:  "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!"

Фәнзил САНЪЯРОВ: "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!" 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Ҡоролтайға әҙерләнәм Башҡорттарым Йәнә ҡор йыясаҡ, Бишенсегә үтер Ҡоролтай. Кәңәш-төңәш итер мәл...

Тотош уҡырға 1 580