Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Фольклористика ҡаһарманы
Фольклористика ҡаһарманы1964 – 1969 йылдар арауығында Башҡорт дәүләт университетының филология факультетында белем алған йәш саҡтар. Ҙур, яҡты аудиторияларҙа шығырым тулы студенттарҙың көтөп алған уҡытыусыһы Лев Григорьевич Бараг сираттағы лекцияһын уҡый. Йоҡа, ялбыр һәм бөҙрәрәк аҡ сәстәре, оҙон, ап-аҡ керпектәре аҫтындағы күҙлек аша күҙҙәре осҡон сәсә. Ағайыбыҙ һөйләгән мәлдә ҡалын ирендәре, һарғылт эре тештәре араһынан төкөрөктәр әллә ҡайҙа сәсрәп китә. Мәртәбәле, әммә ҡаҡса яурындары һелкенә.

Ул телмәрендә беҙҙең ҡолаҡ ишетмәгән халыҡ ижады тормошонан ғәжәйеп эпизодтарға инеп китә, үҙе шунда ҡайнашып, ҡылыс болғап йөрөгән әкиәт геройына әйләнәме ни!.. Оҙон ҡулдарын болғай-болғай трибунанан сығып китә, кире килеп баҫа, беҙҙе күрмәгән һымаҡ, ҡара­шын әллә ҡайҙарға төбәгән дә һөйләүен дауам итә. Ошо мәлдә ул серле әкиәт образына инә кеүек.

Донъяһын онотоп, ауыҙ асып тыңлаған студентҡа лекция ваҡыты күҙ асып йомғансы үтә лә китә. Рус халыҡ ижады Лев Барагтың бар рухи асылы ла, бөйөк донъяһы ла ине. Төплө белемле, үҙенең һайлаған һөнәренә мөкиббән бирелгән мәшһүр ғалим ябайлығын, икенсе туғандаш милләттәштәрҙең, бигерәк тә төрлө яҙмышлы таланттарға ифрат ихтирамлы, атайҙарса йылы мөнәсәбәте менән бына ярты быуаттан ашыу күңелдәрҙең иң түрендә һаҡлана.

Филология факультетында белем биргән педагогтар араһында М.Х. Минһажетдинов, Л.Г. Барагтың эшлекле хеҙмәттәшлеге, йылы мөнә­сәбәте, бер-береһенә ихтирамлы үә иғтибарлы ярҙамы, халыҡ ижады өлкәһендә баш баҫып эшләүҙәре үҙе бер ижади ҡаһарманлыҡ ине. Ике дәү ғалимдың шундай гүзәл сифаттары күптәребеҙ өсөн артабанғы тормошобоҙҙа өлгө булып торҙо һәм әле лә шулай.

Марат Хәләф улының:
– Лев Григорьевич урыҫ фолькло­ристикаһында күрһәткән хеҙмәттәрен үҙе лә баһалап бөтмәй шикелле. Иҫ китмәле эш башҡарҙы ул был өлкәлә. Бына тигән аспиранттар әҙерләне, шуларҙың береһе — Борис Ғайса улы Әхмәтшин, – тигәне хәтерҙә.

Лев Григорьевич Бараг 1911 йыл­дың 13 ғинуарында Киев ҡалаһында тыуған. Рус әҙәбиәте һәм фольклор­сыһы. Тарих фәндәре докторы, профессор, БАССР-ҙың атҡа­ҙанған фән эшмәкәре, 2-се Мәскәү университетын тамамлай. 1941 йылда Бөйөк Ватан һуғышы башланғас, Урал дәүләт университетына эшкә ебә­релә. Бараг 1951 йылдан Баш­ҡорт дәүләт университетында эшләй.

1966 – 1988 йылдарҙа урыҫ әҙә­биәте һәм фольклоры кафедраһы мө­дире вазифаһын башҡара. Ав­торҙаш һәм мөхәррир булараҡ, урыҫ телендә ике томдан торған “Башҡорт әҙәбиәте тарихы”н әҙерләүҙә (Өфө, 1963, 1966) әүҙем ҡатнаша. 1934 – 1990 йылдарҙа Рәсәй, Белоруссия, Украинаның төр­лө өлкәләрендә һәм Башҡортостанда йыл һайын фольклор-этнография экспедицияларында була.

Халыҡ ижады өлкәһендәге хеҙмәт­тәре араһында белорус халҡы әкиәттәре тураһындағы монография­һы, көнсығыш славяндарҙың әкиәт сюжеттары белешмәһе, 60-лаған томда немец һәм инглиз телдәрендә нәшер ителгән “Әкиәттәр экспедиция­һы”на бихисап ғилми-теоретик мәҡә­ләләре ингән.

Фольклорсы-ғалим урыҫ, белорус, башҡорт әкиәттәре һәм риүәйәттә­ренең күп һанлы ғилми яҙмаларын донъяға сығара.
1970 – 1980 йылдарҙа Лев Бараг мөхәррирлегендә “Рәсәй халыҡтары фольклоры” исемендә вуз-ара ғилми йыйынтыҡтың 20 сығарылышы ба­ҫыла. Башҡорт әкиәттәре тураһында бер нисә хеҙмәте, башҡорт халыҡ ижадының 3 – 6-сы томдарына индерелгән әкиәттәргә аңлатмалар, инеш мәҡәләләр Нур Зарипов, Әхмәт Сөләймәнов менән берлектә яҙыла. Йәмғеһе 300-гә яҡын ғилми хеҙмәте баҫылып сыға.

Тырыш һәм әүҙем ғилми эшмә­кәрлеге һәм студенттарға юғары белем биреүҙә фиҙакәр хеҙмәттәре өсөн Лев Бараг Башҡортостан Республикаһының Салауат Юлаев исемендәге премияһына лайыҡ була.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа...

"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа... 30.03.2019 // Әҙәбиәт

Белорет районының Абҙаҡ мәктәбендә әҙиптәр менән осрашыуҙар даими үтеп тора....

Тотош уҡырға 1 879

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын...

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын... 29.03.2019 // Әҙәбиәт

28 мартта Башҡортостан Автономияһы көрәшсеһе, азатлыҡ йырсыһы, башҡорт халҡының арҙаҡлы улы, шағир...

Тотош уҡырға 2 256

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек!

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек! 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Мин бәләкәй саҡта ул журнал “Пионер” тип атала ине. Беҙ уны шул тиклем яратып, көтөп алып уҡыныҡ....

Тотош уҡырға 1 780

Бала саҡ иле баҫмаһы

Бала саҡ иле баҫмаһы 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Алыҫ 1929 йылдың мартында Башҡортостан балалары “Керпе” тип аталған йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы...

Тотош уҡырға 1 953

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар 27.03.2019 // Әҙәбиәт

Башҡортостан – тиңдәргә-тиң илем, Һиндә һалдыҡ дуҫлыҡ һарайын. Таңдай балҡып һинең килер көнөң,...

Тотош уҡырға 1 856

“Китапты йөкмәткеһе өсөн уҡымайым”
Каникул тылсымға бай булмаҡсы

Каникул тылсымға бай булмаҡсы 23.03.2019 // Әҙәбиәт

Учалыла “Бөйөк тылсымсы – театр” тип исемләнгән балалар китабы аҙналығы башланды....

Тотош уҡырға 1 633

“Башҡортостан – баш йортобоҙ”

“Башҡортостан – баш йортобоҙ” 22.03.2019 // Әҙәбиәт

Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан “Китап” нәшриәтендә уҙған түңәрәк өҫтәл ошолай атала....

Тотош уҡырға 1 732

Һин дә флешмобҡа ҡушыл!

Һин дә флешмобҡа ҡушыл! 21.03.2019 // Әҙәбиәт

Бөгөн – Бөтә донъя шиғриәт көнө. Уның тарихы тамырҙары менән 1999 йылға барып тоташа: Францияның...

Тотош уҡырға 1 584

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Әле Әбйәлил районының Яҡтыкүл шифаханаһында бер төркөм яҙыусылар һаулығын нығыта, ял итә. Ошо...

Тотош уҡырға 1 845

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Баймаҡ биләмә-ара үҙәк китапханаһында әҙәбиәт һөйөүселәр һәм яҙыусылар араһында йылы күпер һалыуға...

Тотош уҡырға 1 585

Фәнзил САНЪЯРОВ:  "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!"

Фәнзил САНЪЯРОВ: "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!" 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Ҡоролтайға әҙерләнәм Башҡорттарым Йәнә ҡор йыясаҡ, Бишенсегә үтер Ҡоролтай. Кәңәш-төңәш итер мәл...

Тотош уҡырға 1 780