Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бер йөрәген меңгә бүлде...
Бер йөрәген  меңгә бүлде... Танылған шағир Радик Хәкимйән 1941 йылда Ҡыйғы районының Үрге Ҡыйғы ауылында тыуа. Минең кеүек Әй һыуын эсеп, Әй һауаһын һулап, Әй буйының туғай-ҡырҙарында кинәнеп тәгәрәй. Иң тәүләп шунда тәпәй баҫып, бейек көмбәҙҙәргә баға. Атаһы, Закирйән ағай, 1941 йылда, Фруза менән Радикты әсәһенә ҡалдырып, һуғышҡа китә. Көнбайыш, Калинин фронтында артиллерист була, Мәскәүҙе обороналауҙа ҡатнаша.
1943 йылдағы ҡаты бәрелештәрҙең береһендә батырҙарса һәләк була.



Тормош нисек кенә ҡырыҫ бул­маһын, Радик белем алырға тырыша. Үрге Ҡыйғы урта мәктәбен тамамлағас, Златоуста техник училищела уҡый, хәрби заводта эшләй. 1961—1964 йылдарҙа армияла хеҙмәт итә, Байконурҙа тәүге совет космонавтарын йыһанға осороуҙа ҡатнаша. Армиянан ҡайтҡас, Башҡорт дәүләт университетын тамамлай.
Бер телемде бишкә бүлдек
Беҙ, һуғыш балалары,
Йөрәктә мәңге һаҡланыр
Уңалмаҫ яралары, —
тип яҙҙы һуңынан шағир.
Күренекле тәнҡитсе Рафаэль Аҙнағолов, үҙенең тиҫтерҙәш ижадсылар яҙмышы тураһында уйланып, былай тип белдерә: “Уның артынан этеүсе лә, алдан тартыусы ла булмай, үҙ биографияһын үҙе яҙа, үҙ яҙмышын үҙе ҡора. Тәбиғәт биргән зиһене һәм аҡылы, ҙур тырышлығы, маҡсатҡа ынтылышы уға ҡайҙа ла уңышҡа өлгәшеү мөмкинлеген бирә. Шуға күрә лә күпселек шиғырҙарында лирика ғына түгел, тәрән фәлсәфә лә бар. Шағирҙың төплө һәм тәрән фекерләүенә тормош тәжрибәһе лә ҡушылғас, ялҡынлы, яҡты шиғырҙар ҙа тыуалыр”.
Аҡ ҡайындар һары күлдәк кейгән,
Ҡыҙыл яулыҡ болғай уҫаҡтар,
Миләштәргә ут ҡабынғанмы ни —
Дөрләп яна, гүйә, усаҡтар.
Был имәндәр мәғрур ирҙәрме ни —
Ғорур баҫып тора тын ғына,
Ҡаңғылдашып, ана, ҡоштар китә —
Йөрәктәрҙә ҡала моң ғына.
Япраҡтарҙы ҡыштыр-ҡыштыр итеп,
Еләҫ елдәр йөрөй сәс тарап,
Ғүмер үтә, күптәр килә-китә...
Үткәндәргә торам мин ҡарап.
Ғүмер буйы тормош һәм ижад арбаһына егелде Радик Хәкимйән. Ул бигерәк тә башҡорт шиғриәтендә үҙен лирик йырҙар тексы оҫтаһы итеп танытты. Шул яғы менән шағирҙы беҙҙең заман йырсыһы тип атарға мөмкин булыр ине. Хәҙерге яңы осорҙа ул байтаҡ кассета ла сығарҙы. Бөгөн ул — 13 шиғри китап авторы. “Таңдарыма еләм”, “Шишмә моңдары”, “Йырлы ғүмер”, “Усағымдың осҡондары”, “Ғүмер ағыштары”, “Ҡоштар киткәндә”, “Йылдарым тәлгәштәре”, “Көҙгө урман”, “Ғүмер көлтәһе” һәм башҡа бик күп йыйынтыҡтарын әҙәбиәт һөйөүселәр йылы ҡабул итте. Радик Хәкимйән тыуған яғын, Әй буйҙарын маҡтап йырлай. “Ауылдаштарыма”, “Ҡыйғылар — ҡыйыуҙар”, “Ауылыма ҡайтам” шиғырҙарында тәбиғәт күренештәре менән бергә яҡташтарының таныш йөҙҙәрен дә сырамытҡандай итәһең. Әлбиттә, бындай әҫәрҙәрҙә пафослы һүҙҙәрҙән ҡотолоу ҡыйын, шулай ҙа улар ихластан әйтелгән тип ышанабыҙ.
Радик Хәкимйән йәш саҡта бик күп яуаплы вазифаларҙа эшләне. Өфө заводтарының профком рәйесе, партком секретары булды. Өфө ҡалаһы партия-совет аппаратында тир түкте. Башҡортостан Хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау министрлығында бүлек мөдире, производство берекмәһендә генераль директор урынбаҫары... Һәр урында ла ул кешеләргә ихлас, иғтибарлы, йомшаҡ һүҙле ине, уларға ҡулынан килгәнсә ярҙам итте. Бында ла шәхестең булмышы, асылы сағыл­ды. Был сифаттар бөтәһе бергә уның, шағирҙың, булмышын, характерын һынландыра ине. Уға “Башҡорт­остан­дың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре” тигән маҡтаулы исем бирелгән, байтаҡ Почет грамоталары тапшырылған.
Ошо көндәрҙә танылған шағир Радик Хәкимйәнгә 75 йәш тула. Мең йәшә, ҡәләмдәшем, халҡыңа киләсәктә лә шулай игелекле, лайыҡлы ул бул, мул ижад емештәре теләйбеҙ!

Ринат КАМАЛ,
яҙыусы, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт
премияһы лауреаты.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа...

"Иҙел башы" менән "Арғымаҡ" осрашһа... 30.03.2019 // Әҙәбиәт

Белорет районының Абҙаҡ мәктәбендә әҙиптәр менән осрашыуҙар даими үтеп тора....

Тотош уҡырға 1 880

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын...

Шәйехзада БАБИЧ Өмөт ҡайнап, ташып күкрәгемдән, Көтәм тиҙҙән аҡ көн тыуғанын... 29.03.2019 // Әҙәбиәт

28 мартта Башҡортостан Автономияһы көрәшсеһе, азатлыҡ йырсыһы, башҡорт халҡының арҙаҡлы улы, шағир...

Тотош уҡырға 2 259

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек!

Беҙ “Пионер”ҙа тәрбиәләндек! 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Мин бәләкәй саҡта ул журнал “Пионер” тип атала ине. Беҙ уны шул тиклем яратып, көтөп алып уҡыныҡ....

Тотош уҡырға 1 782

Бала саҡ иле баҫмаһы

Бала саҡ иле баҫмаһы 29.03.2019 // Әҙәбиәт

Алыҫ 1929 йылдың мартында Башҡортостан балалары “Керпе” тип аталған йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы...

Тотош уҡырға 1 954

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар

Тоғролоҡта ғына ул дуҫлыҡ бар, Тик дуҫлыҡта ғына хаҡлыҡ бар 27.03.2019 // Әҙәбиәт

Башҡортостан – тиңдәргә-тиң илем, Һиндә һалдыҡ дуҫлыҡ һарайын. Таңдай балҡып һинең килер көнөң,...

Тотош уҡырға 1 857

“Китапты йөкмәткеһе өсөн уҡымайым”
Каникул тылсымға бай булмаҡсы

Каникул тылсымға бай булмаҡсы 23.03.2019 // Әҙәбиәт

Учалыла “Бөйөк тылсымсы – театр” тип исемләнгән балалар китабы аҙналығы башланды....

Тотош уҡырға 1 633

“Башҡортостан – баш йортобоҙ”

“Башҡортостан – баш йортобоҙ” 22.03.2019 // Әҙәбиәт

Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан “Китап” нәшриәтендә уҙған түңәрәк өҫтәл ошолай атала....

Тотош уҡырға 1 732

Һин дә флешмобҡа ҡушыл!

Һин дә флешмобҡа ҡушыл! 21.03.2019 // Әҙәбиәт

Бөгөн – Бөтә донъя шиғриәт көнө. Уның тарихы тамырҙары менән 1999 йылға барып тоташа: Францияның...

Тотош уҡырға 1 584

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп

Яҡтыкүлгә яҡтылыҡ өҫтәп 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Әле Әбйәлил районының Яҡтыкүл шифаханаһында бер төркөм яҙыусылар һаулығын нығыта, ял итә. Ошо...

Тотош уҡырға 1 847

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы

Әҙәбиәт һөйөүселәрҙе "Бабич" бергә тупланы 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Баймаҡ биләмә-ара үҙәк китапханаһында әҙәбиәт һөйөүселәр һәм яҙыусылар араһында йылы күпер һалыуға...

Тотош уҡырға 1 585

Фәнзил САНЪЯРОВ:  "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!"

Фәнзил САНЪЯРОВ: "Меңйыллыҡтар ҡайҙа барғанда ла, Уралымда йәшәр шиғриәт!" 20.03.2019 // Әҙәбиәт

Ҡоролтайға әҙерләнәм Башҡорттарым Йәнә ҡор йыясаҡ, Бишенсегә үтер Ҡоролтай. Кәңәш-төңәш итер мәл...

Тотош уҡырға 1 781