Фин-уғыр халыҡтары милли мәҙәниәттәренең төбәк-ара фестивале Башҡортостандың Мәҙәниәт министрлығы һәм Республика халыҡ ижады үҙәге тарафынан ҡала һәм район хакимиәттәре менән берлектә туғыҙынсы тапҡыр үткәрелде. Быйыл уны ойоштороуҙа Рәсәй дәүләт халыҡ ижады йортоноң Коми Республикаһының баш ҡалаһы Сыктывкарҙа эшләп килгән филиалы — “Рәсәй Федерацияһының фин-уғыр мәҙәни үҙәге” лә ҡатнашты. Бик матур әҙерләнгән был мәҙәни сара ҙур байрам булып Нефтекамала башланды, Мишкә һәм Яңауыл райондарында шаулап дауам итеп, милләттәр дуҫлығына арналған сағыу кисә менән Бөрө ҡалаһында тамамланды.


Мәҙәниәт һарайҙарының ҡуп­шы­лап биҙәлгән сәхнәләре түренә Баш­ҡорт­остандың төрлө район һәм ҡа­ла­ла­рында йәшәгән мари, мордва һәм уд­мурт халыҡтарының үҙеш­мәкәр сән­ғәт коллективтары һәм айырым баш­ҡарыусылары күтәрелде. Улар өс көн буйына үҙҙәренең быуындан быуынға күсеп килгән милли йыр-моңон яңғы­рат­ты, үҙенсә­лекле фольклор өлгөлә­рен, бейеү, йола һәм кейемдәрен күр­һәтте, үҙ-ара, шу­лай уҡ Рәсәйҙең баш­ҡа төбәктәренән килгән милләттәштәре менән шатланып-ҡыуанып аралашып, фекер алыш­ты, тәжрибә уртаҡлашты.
Фин-уғыр халыҡтарының милли мә­ҙәниәтен һәм ижадын артабан үҫ­те­реү­ҙе, милләт-ара татыулыҡты ны­ғытыуҙы маҡсат итеп ҡуйған фести­валь “Рәсәй мәҙәниәте (2012—2018 йылдар)” маҡ­сатлы федераль программаһы саралары исемлегенә индерелгән. Ул рес­пуб­ликабыҙҙың ма­ри һәм удмурттар күпләп йәшәгән төньяҡ-көнбайыш төбәгендә 1991 йыл­дан үткәрелә. Фес­тивалгә был яҡтар өсөн мәҙәни үҙәккә әйләнгән Нефтекамала нигеҙ һалын­ған. Баш­ҡортос­тандың мари телендәге иж­ти­ма­ғи-сәйәси гәзите “Чолман“ (“Ка­ма”) бында нәшер ителә, ә удмурт телендәге “Ошмес” (“Инеш”) Үрге Тә­тешлелә сыға. Ҡалала һәм күрше райондарҙа был халыҡтарҙың милли берләшмәләре әүҙем эшләп килә.
Халыҡ ижады байрамында Венгрия, Латвия, Финляндия һәм Эстония илдәренән Коми, Мордва, Мари Иле, Удмурт республикаларынан, Пермь крайынан, Свердловск, Силә­бе, Төмән һәм Ырымбур өлкә­ләренән фин-уғыр халыҡтарының үҙешмәкәр ижади коллективтары һәм айырым башҡарыу­сылары даими ҡатнаша. Быйыл да уларҙың һаны 80-дән ашыу булды. Беҙҙең республикала эшләп килгән милли ижади төркөмдәрҙең биш тиҫ­тәнән ашыуының “халыҡ” һәм ”өлгөлө” исемдәренә лайыҡ булыуы ла күп нәмә тураһында һөйләй.
Байрам саралары фин-уғыр халыҡ­тарының күп яҡлы мәҙәниәтенә ар­налған матбуғат конференцияһы ме­нән Нефтекаманың тарих-тыуған яҡ­ты өй­рә­неү музейында урынлашҡан Милли берләшмәләр үҙәгендә башланып кит­те. Рәсәйҙең фин-уғыр мә­ҙәни үҙәге етәксеһе Татьяна Бара­хова, уның урын­баҫары Александра Бушуева, Рес­пуб­ли­ка халыҡ ижады үҙәге­нең Неф­те­кама филиалы директоры Андрей Антипин, ҡала хакимиәтенең мәҙәниәт идаралы­ғы етәксеһе Ирина Әхмәҙишина һәм Үҙәк етәксеһе Мө­хәссәнә Йәғәфәрова үткәргән был са­раға журналистар ме­нән бер рәттән ҡалала эшләп килгән алты милли-мә­ҙәни берләшмә вәкил­дәре, фестивал­дең айырым ҡатнашыу­сылары саҡы­рыл­ғайны. Ҡала мәҙәни үҙәгендәге “Ижад менән ҡанатлан­ған­дар” исемле сағыу концертта Башҡорт­ос­тан райондары, Мари Иле һәм Удмурт республикалары, Пермь крайы һәм Свердловск өлкәләренең үҙеш­мә­кәр коллективтары һәм башҡарыу­сы­лары ҡатнаш­ты. Мари, удмурт һәм коми-пермяк телдәрендә яңғыраған йыр һәм таҡ­маҡтар, был халыҡтарҙың бейеүҙәре залда йыйылған төрлө милләт тама­шасыларының береһен дә битараф ҡалдырманы. Мәҙәниәт бай­ра­мының икенсе көнөндә Мишкә ра­йонында үткән “Йырлы яҡ шишмәләре” фольклор концерты һәм Яңауылда уҙға­рыл­ған “Бейеүҙәге рапсодия” тама­шаһы фин-уғыр халыҡтары ижадын тағы ла тулыраҡ кимәлдә күҙ алдына баҫтырырға мөмкинлек бирҙе.
Өсөнсө көндә фестиваль Бөрө ҡала­һында дауам итте. Бында фин-уғыр халыҡтары мәҙәниәттәренең бөгөнгө торошо һәм үҫеш мәсьә­лә­ләренә ар­налған “түңәрәк өҫтәл” ойош­торолдо. Унда ҡала хакимиәте, милли-мәҙәни ойошмалар һәм Баш­ҡорт дәүләт уни­вер­ситетының Бөрө филиалы вәкилдә­ре менән бер рәт­тән алыҫтан килгән этнографтар — Венгрия Фәндәр акаде­мияһы Этнология институтының әй­ҙәүсе хеҙмәт­кәре Каталин Юхас менән Венгр йолалары йортоноң бүлек мө­дире Золтан Сабо — ҡатнашты. Әйт­кән­­дәй, ирле-ҡатынлы ҡунаҡтарҙың ике­һе лә үҙ илдәренең “Халыҡ ижады оҫтаһы” тигән маҡтаулы исемен йө­рөтә, төрлө халыҡ-ара конкурс лау­реат­тары. Каталин Юхас ханым ха­лыҡ йырҙарын оҫта башҡарыусы булараҡ танылһа, ғаилә башлығы Золтан Сабо халыҡ музыка ҡоралда­рында, шул иҫәптән ҡыуыҡлы һор­найҙа (волынкала) бик матур уйнай. Уларҙың фестивалде ябыуға арнал­ған гала-кон­церт­тағы сығышын зал оҙайлы алҡыштарға күмде.