Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Онотолған сир баш ҡалҡыта
Июнь аҙағы – июль башында Башҡортостанда ҡапыл ғына ҡыҙылса сиренә бәйле ҡырҡыу хәл тыуҙы. Өфө ҡалаһында, Өфө һәм Иглин райондарында бер-бер артлы 12 осраҡ теркәлде. Беҙҙең илдә күптән инде онотола башлаған, дөрөҫөрәге, үткән быуатта ҡалған тип иҫәпләнгән ҡыҙылсаның баш ҡалҡытыуы белгестәрҙе лә, халыҡты ла бер аҙ һағайтты. Бының өсөн етди сәбәптәр ҙә бар, сөнки һуңғы ике-өс йылда был йоғошло сир Чехия, Франция, Италия, Греция, Румыния, Бөйөк Британия, Испания, Украина кеүек илдәрҙә эпидемия төҫөн алды. Өҫтәүенә футбол буйынса донъя чемпионаты барған көндәрҙә тап ошо илдәрҙән туристар ағымы бермә-бер артты.

– Әлеге мәлдә хәл тотороҡланды, сир йоҡторған ете баланың һәм биш өлкән кешенең барыһы ла үҙҙәрен яҡшы тоя. Улар менән туранан-тура аралашыусылар иҫкәртеү сараларына йәлеп ителде, ҡайһы берәүҙәренә – ошоғаса прививка яһатмағандарына йәки ҡыҙылса менән сирләп, тейешле иммунитетҡа эйә булмағандарына вакцинация үткәрелде. Ауырыуҙар һәм уларҙың яҡындары 21 көн медицина күҙәтеүе аҫтында тотоласаҡ, – тип хәлгә асыҡлыҡ индерҙе Роспотребнадзорҙың Башҡортостан буйынса идаралығының матбуғат секретары Анастасия Кучимова.
Ҡыҙылса – бик йоғошло сир. Ул кешегә һауа-тамсы юлы менән күсә, ауырыу янында аҙ ғына булғанда ла вирус йоҡторорға мөмкин. Прививка эшләтмәгәндәр һәм бер тапҡыр ҙа ҡыҙылсаны үткәрмәгәндәр бигерәк тә бирешеп барыусан һәм теләһә ниндәй йәштә ауырып китеүҙәре ихтимал.
Бөгөн Европала ҡыҙылсаға бәйле хәл-тороштоң ҡырҡыулығы хаҡында үрҙә телгә алдыҡ. Был ысынлап та шулай. Мәҫәлән, 2016 йыл менән сағыштырғанда былтыр сир йоҡтороусылар һаны дүрт тапҡырға артып, 21 меңдән ашыу осраҡҡа еткән. Быйылғы һандар тағы ла ҙурыраҡ һәм хәүефлерәк. Айырыуса Украинала ҡыҙылса ҡоторғандан-ҡотора. Быйыл унда йоғошло сир эләктереүселәр һаны 20 меңдән ашҡан, шуларҙың 12200-ө – балалар. Вирустан тиҫтәнән ашыу кешенең ғүмере өҙөлгән.
Илдәр менән илдәр иркен аралашҡан, кешеләр сит дәүләттәргә күрше районға барғандай ғына йөрөгән заманда сир хәүефе Рәсәйҙе лә урап үтмәй, әлбиттә. Быйыл тәүге өс айҙа ғына ҡыҙылсаға бәйле 843 осраҡ теркәлгән (былтыр – 43). Сир йоҡтороусыларҙың күпселек өлөшө – яҡынса 80 проценты Мәскәү ҡалаһы һәм өлкәһенә тура килә.
– Ҡыҙылсанан һаҡланыуҙың берҙән-бер ышаныслы юлы – вакцинация. Башҡортостанда 2010 йылға ҡыҙылсаны бөтөрөү программаһын тормошҡа ашырыу һөҙөмтәһендә өлкәндәргә лә, балаларға ла планлы прививкалар яһау эше юғары кимәлдә ойошторолдо һәм әле лә ул маҡсатҡа ярашлы алып барыла. Тәүге прививка, ғәҙәттә, сабыйға бер йәш тулғас яһала. Беренсе класҡа барғансы, алты йәштән ете йәшкә тиклем, ул икенсе тапҡыр эшләнә. 2004 йылдан башлап 35 йәшкә тиклемге өлкәндәргә лә планлы прививка яһау уҙғарыла, шуға күрә беҙҙә эпидемиологик хәл борсолоу тыуҙырмай. Ләкин ҡыҙылсаның ишек ҡағыуын иҫәптә тотоп, республикала йәшәүселәрҙе, ниндәй йәштә булыуға ҡарамаҫтан, прививка яһатырға саҡырабыҙ. Сит илдәргә сәфәр ҡылыусылар өсөн был бигерәк тә мөһим, сөнки ҡыҙылсаға ҡаршы тороусанлығы булмаған кешеләр эпидемия таралған илдәргә барһа, сир эләктереп ҡайтыуҙарын көт тә тор. Прививканы үҙегеҙ теркәлгән поликлиникала эшләтергә була. Бының өсөн участка терапевына мөрәжәғәт итергә кәрәк, – тип аңлатма бирҙе Башҡортостан Һаулыҡ һаҡлау министрлығының штаттан тыш баш инфекционисы, медицина фәндәре докторы, профессор Дамир Әсхәт улы Вәлишин.
Күптәр ҡыҙылсаны еңел сир тип уйлап ныҡ яңылыша. Ул өҙлөгөүҙәр – үпкә ялҡынһыныуы, ҡолаҡ шешеүе, ишетеү һәләте кәмеү, хатта һуҡырайыу менән ҡурҡыныс. Вирус баш мейеһен зарарлаған осраҡта энцефалит, менингоэнцефалит үҫешеүе ихтимал. Өлкәндәр ҡыҙылсаны балаларға ҡарағанда ауырыраҡ үткәрә.

Сирҙең төп билдәләре:
вирус эләктергәндән һуң 8-10 көн үткәс, тәүге билдәләре беленә башлай: тамаҡ ҡытыҡлап тора, йүткертә (балаларҙа был осор – 3-5 көн);
күҙҙәр йәшләнә, ҡыҙара, эренләй, конъюнктивит үҫешә;
температура күтәрелә, бөтә тәнде хәлһеҙлек солғай;
дүртенсе-бишенсе көнгә башта биткә, унан тәнгә ҡыҙыл сабыртма сыға, уның бөтә тәнде баҫыуы ихтимал.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Дөрөҫ йәшәгеҙ

Дөрөҫ йәшәгеҙ 29.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Заман ҙур тиҙлек менән алға елгәндә, йылдарға йылдар өҫтәлгән һайын тормоштоң мәғәнәһе, дөрөҫ...

Тотош уҡырға 1 499

Ғалимдар һөйөндөрмәне

Ғалимдар һөйөндөрмәне 29.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Сит ил ғалимдары, атап әйткәндә, АҠШ, Испания һәм Норвегия тикшеренеүселәре рәсәйҙәрҙе тиҙ...

Тотош уҡырға 1 170

Прививкаһыҙ мәктәпкә лә, баҡсаға ла индермәйәсәктәр

Прививкаһыҙ мәктәпкә лә, баҡсаға ла индермәйәсәктәр 29.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Күптән түгел Италияла яңы закон ғәмәлгә инде. Ата-әсәләр балаларын киң таралған йоғошло сирҙәрҙән...

Тотош уҡырға 1 251

“Сихут” сире һайлап тормай...

“Сихут” сире һайлап тормай... 29.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Бер нәмәнән дә ҡурҡмаған таяҡса хаҡында....

Тотош уҡырға 1 253

“Ир менән ҡатын проблемаһы”н  еңеп сығырға мөмкин
"Сибай ҙа, уның халҡы ла оҡшаны"

"Сибай ҙа, уның халҡы ла оҡшаны" 22.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Тап шундай йылы һүҙҙәр, яҡты уйҙар менән ҡайтырға сыҡты Өфө табиптары. Бөгөн Сибайҙа сирлеләрҙе...

Тотош уҡырға 1 047

Заман менән бергә атлайҙар

Заман менән бергә атлайҙар 22.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

“Йөрәк һүҙе”, “Йөрәктән сыҡҡан йөрәккә етә”, “Бала – йөрәк ите”, “Миһырбанлыҡ – йөрәктән”... Кеше...

Тотош уҡырға 1 203

Яман шешкә ҡаршы "ҡоралланып"

Яман шешкә ҡаршы "ҡоралланып" 21.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Бөгөнгө “Сәләмәтлек сәғәте”ндә онкологик сирлеләрҙе дарыу препараттары менән тәьмин итеү мәсьәләһе...

Тотош уҡырға 1 049

Сирҙәрҙе башланғыс стадияһында уҡ асыҡлаясаҡ

Сирҙәрҙе башланғыс стадияһында уҡ асыҡлаясаҡ 16.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Учалы үҙәк дауаханаһында өлкәндәр өсөн УЗИ кабинетын йыһазландырыу эштәре бара....

Тотош уҡырға 1 039

Ҡәлғәгеҙ хәүефһеҙме?

Ҡәлғәгеҙ хәүефһеҙме? 15.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Таҙалыҡ – сәләмәтлек нигеҙе, тигән ҡанатлы һүҙҙәр хәҙерге заманда ла көнүҙәклеген юғалтмай....

Тотош уҡырға 1 374

Үҙеңдән дә оло табип юҡ

Үҙеңдән дә оло табип юҡ 15.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Һаулыҡтың һаҡлауға мохтаж икәнлеген хәтерҙә тотайыҡ....

Тотош уҡырға 1 414

Уйҙырмаларҙан ҡотолайыҡ

Уйҙырмаларҙан ҡотолайыҡ 15.03.2019 // Сәләмәт булайыҡ

Һаулыҡ һаҡлау өлкәһендә лә төрлө уйҙырмалар етерлек. Шуларҙың бер нисәһенә күҙ һалайыҡ....

Тотош уҡырға 1 158