Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һуған үҫтерәбеҙ
Беҙҙең ауыл менән Өфө араһында 120-се маршрут автобусы йөрөй. Ҡышын һирәк булһа ла, йәйен 15–20 минут һайын ҡала халҡын коллектив баҡсаларға ташый. Яратам был маршрутты. Эшкә барып ҡайтҡан өсөн түгел, ә гелән эргәңдә әңгәмәләшселәрең булғанға. Сер түгел, йәштәр йөрөмәй баҡсаға. Ғәҙәттә, автобуста 60-тан үткән әбей, бабайҙар, ағай, апайҙар була. Бөтәһе лә – тәжрибәле баҡсасы.

Берәйһенән ҡыҙыҡ өсөн генә йәшелсә, еләк-емеш тураһында кәңәш һора — Өфөгә тиклемге 40 саҡрым ара һиҙелмәй ҙә ҡала: кәңәшен дә бирәләр, бер-береһен бүлдереп, яңы сорттар тураһында ла һөйләйҙәр, тәжрибәләре менән дә уртаҡлашалар. Эргәгә килеп ултырған бер апайҙың сетка тулы һуғандарын күреп: “Һуғанығыҙ күптер, бына мин бер нисек тә ғаиләле сортлы һуған үҫтерә алмайым — ваҡ була”, — тип кенә әйтеп өлгөрҙөм, ҡатын шунда уҡ һүҙгә лә керешеп китте.
“Ғаиләле сорт” тип, бер төптә ғаилә һымаҡ, 5 – 6 баш һуған үҫкән сортты йөрөтәләр халыҡ телендә. Урыҫса “семейный” тиҙәр. Вағыраҡ булһа ла, берҙән, бер төптә әллә нисәмә була, икенсенән, тәме әскелтем, уның ҡарауы, сереп, ауырыуҙарға бирешеп бармай. Ҡышын яҡшы һаҡлана. Ҡыҫҡаһы, һүҙҙе эргәләге Әлфиә апайға бирәйек.
— Һатырға алып китеп барам, — тип башланы һүҙен әңгәмәсем. — Ҡайһы саҡта үҫтереүе һатҡанға ҡарағанда еңелерәк. Ошо төр һуған менән шөғөлләнә башлауыма байтаҡ ваҡыт инде. Хәл былай булды. Был һуғанды танышым биргәйне. Бер-ике түтәл ултыртҡас, артып ҡалды. Тоттом да бушыраҡ урынға — ҡарағат төптәренә, башҡа ергә төртөп сыҡтым. Ышанаһыңмы, ҡотороп үҫте. Күрше-күләнгә, нәҫел-ырыуға тараттым. Ҡайһыһы рәхмәт әйтте, ҡайһыһы аҡса бирҙе. Тағы ла артып ҡалғас, баҙарға киттем. Психологик ҡаршылыҡтарҙы еңергә тырышам. Юл өҫтөндәге “39-сы километр” тигән баҙарҙа таныштар күп, күбеһе баҡсасылар. Үҙемде үҙем: “Урлап алмағанмын әле, тәрбиәләп үҫтергән һуғаным”, — тип йыуатам. Икеләнеү, оялыу тойғоһо тәүге килограмды һатҡансы ғына булған икән. Һуңынан бөтөнләй бөттө. Шунан һуң, пенсиям да күп түгел бит.
Тәүҙә артығын һаттым. Һуңынан инде был төр һуғанды һатыр өсөн махсус үҫтерә башланым. Хәҙер, ете йыллыҡ тәжрибәм булғанда, шуны ныҡлы әйтә алам: иң үткән тауар — салат үләндәре, әнис, петрушка, йәшел һуған (ҡыяғы өсөн), редиска. Иртә өлгөрә торған һуғанды былай үҫтерәм: октябрь урталарында ваҡ ғаилә һуғанын түтәлгә ултыртам, һалҡын көндәр башланыр алдынан уны торф, тиреҫ, һалам менән ныҡлап ҡаплайым. Апрелдә, ҡояш ныҡлап ҡыҙҙыра башлағас, ҡарҙы көрәйем дә түтәл өҫтөн пленка, төнгөлөккә өҫтәмә сепрәк, иҫке юрған менән ябам. Ай ярым тигәндә (20–30 май) йәшел һуғанды баҙарға алып сыҡһаң да була.
Редисканы тәүге тапҡыр апрелдә сәсәбеҙ. Сәсеүҙе тупраҡ өҫтө 5 – 7 сантиметрға ирегәс башҡарабыҙ. Тағы шуны әйтергә кәрәк: баҡсасылыҡ менән шөғөлләнгәс, кәбеҫтә, помидор үҫентеләре һатыу ваҡытын ысҡындырырға ярамай. Беҙ кәбеҫтәне апрель аҙағында тура түтәлгә сәсәбеҙ. Пленка менән ҡаплайбыҙ. Үҫентеләр шытып сыҡҡас, талдан йәки тимер сымдан дуғалар яһап, пленканы өҫкә күтәрәбеҙ. Тәүге ысын япраҡтары күренгәс һирәкләйбеҙ. Араларына торф, тиреҫ, ҡара тупраҡ һалып сығабыҙ. Түтәлдә үҫкән үҫентеләр ныҡлы, сыныҡҡан була. Теплицалағыға ҡарағанда, бындайҙарҙы кешеләр теләп ала.
Тауарың тиҙ үтһен өсөн ул иң тәүге сиратта яҡшы сифатлы булырға тейеш. Һатып алыусыны һис алдамайым, киреһенсә, ыңғайына ҡуям. Шуға ла улар үҙҙәре генә алмай, таныш-белешен дә килтерә.
Иребеҙ менән икебеҙгә 140 йәш тигәндәй. Ләкин күңел төшөнкөлөгөнә бирелмәйбеҙ — яратҡан, табыш килтергән шөғөлөбөҙ бар. Кәңәшем шул: хәйер һорашҡан һымаҡ бурысҡа аҡса эҙләп йөрөгәнсе, үҙең үҫтергәнде һатыу яҡшыраҡ.
Т. МУСИН яҙып алды.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Баҡсасы календары: май айына орлоҡ сәсер һәм үрсетмә ултыртыр өсөн уңай көндәр

Баҡсасы календары: май айына орлоҡ сәсер һәм үрсетмә ултыртыр өсөн уңай көндәр 09.05.2025 // Баҡса

Ауыл кешеһенең бар иғтибары - баҡсала. Ял көндәре айырыуса эш күп. Бына һеҙгә ҡайҙы көндә нимә...

Тотош уҡырға 6

Ярангөл йоҡоһоҙлоҡтан ярҙам итә

Ярангөл йоҡоһоҙлоҡтан ярҙам итә 06.05.2025 // Баҡса

Ул шулай уҡ теш һыҙлағанда, юғары ҡан баҫымы ыҙалатҡанда ла килешә. ...

Тотош уҡырға 30

Редисты маринадлап һаҡларға була

Редисты маринадлап һаҡларға була 04.05.2025 // Баҡса

Был йәшелсәне ваҡытында ашамаһаң, тиҙ генә ҡатып, тәмен юғалтып бара. Һеҙҙең иғтибарға редисты еңел...

Тотош уҡырға 37

Емеш-еләк ағастарын ҡырауҙан нисек һаҡларға?
Май айына баҡса эштәре өсөн ай календары

Май айына баҡса эштәре өсөн ай календары 27.04.2025 // Баҡса

Ниндәй көндәрҙә йәшелсә сәсергә, ағас ултыртырға ярамай? ...

Тотош уҡырға 65

Төрлө сәскә һәм йәшелсә өсөн иң шәп ашлама

Төрлө сәскә һәм йәшелсә өсөн иң шәп ашлама 27.04.2025 // Баҡса

Бигерәк тә лилиә сәскәһе, яран гөлө, ҡыяр ошоно ярата...

Тотош уҡырға 69

Бәпембә генә тимәгеҙ...

Бәпембә генә тимәгеҙ... 26.04.2025 // Баҡса

Унан бына тигән ҡайнатма ла әҙерләйҙәр. Яҙып алығыҙ....

Тотош уҡырға 66

Ләләләр сәскә атҡан!

Ләләләр сәскә атҡан! 24.04.2025 // Баҡса

Был матурлыҡ ҡайҙа тип уйлайһығыҙ? ...

Тотош уҡырға 62

Гөлфиназ хризантеманы нисек үҫтерә?

Гөлфиназ хризантеманы нисек үҫтерә? 24.04.2025 // Баҡса

Ултыртҡан урыны ла, ашламаһы ла мөһим икән  ...

Тотош уҡырға 57

Баҡса еләге уңһын тиһәгеҙ

Баҡса еләге уңһын тиһәгеҙ 20.04.2025 // Баҡса

Ошондай ашлама һибеп ҡарағыҙ...

Тотош уҡырға 62

Йәшелсәгә әсетке һәм тоҙ ни өсөн кәрәк?

Йәшелсәгә әсетке һәм тоҙ ни өсөн кәрәк? 19.04.2025 // Баҡса

Мул уңыш алыу өсөн тәжрибәле баҡсасыларҙың бер нисә кәңәшенә күҙ һалайыҡ....

Тотош уҡырға 58

Орхидеялар һарымһаҡ ярата!

Орхидеялар һарымһаҡ ярата! 15.04.2025 // Баҡса

Ике тырнаҡ һарымһаҡ хатта иң хәлһеҙ сәскәләрҙе терелтеп ебәрә ала. ...

Тотош уҡырға 60