Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сәнскеле лә, файҙалы ла, матур ҙа
Сәнскеле лә, файҙалы ла, матур ҙа Беҙҙең яҡтарҙа энәлек (боярышник) йылға буйҙарында, тау үҙәктәрендә, һирәк үҫкән урман ситтәрендә осрай. Май-июнь айҙарында сәскә ата, емешен август-сентябрь айҙарында йыялар. Уны дунала, еҙәй, ҡамыр ашы тип тә атайҙар. Был матур ағастың бейеклеге тәбиғи шартҡа бәйле 0,5—4 метрға етә. Хәҙер баҡсала ла үҫтерәләр. Ике яҡтан йөнтәҫ ҡуйы йәшел япраҡлы, ҡыҙғылт-һоро ботаҡлы, уҡмаш аҡ сәскәле, ҡыҙыл йәки ҡыҙғылт-һары емешле, эре энәле ҡыуаҡ ағасы.

Киптерелгән (50 градустан артмаҫҡа тейеш) сәскәләре, япраҡтары, емештәре медицинала йөрәк ауырыуҙарын дауалағанда файҙаланыла. Энәлек емештәрендә холин, ацетилхолин, фруктоза, тритерпин кислотаһы бар. Е витаминына бай, башҡа төрлө еләк-емештән файҙалылығы яғынан күпкә юғары тора. Баш мейеһенең ҡан әйләнешен яҡ­шырта. Уның майы менән бешкән урындарҙы, тамаҡ ауырыуҙарын, күп ятып тишелгән тән яраларын дауалайҙар. Эсәк һәм ашҡаҙан ауырыуҙарын йәки операциянан һуң дөйөм хәлде яҡшыртыу өсөн уның һуты, емештәре тәҡдим ителә. Ревматизмдан, подагранан интеккәндәргә япрағын ҡулланыу шифалы. Орлоҡтары эсте йомшарта. Косметикала ла яҡшы. Әммә үткер холецистит, панкреатит һәм эс китеүҙән яфаланыусы­ларға уны ҡулланырға ярамай. Барлыҡ осраҡта ла табип менән кәңәшләшеү урынлы.
Энәлектең ағасына килгәндә, “тере ҡойма — кәртә” булараҡ ултыртыусылар ҙа бар. Ҡыҫҡаһы, матурлығы ла бар, файҙаһы ла бик ҙур.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Ярманы йыуған һыуҙы әрәм итмәгеҙ

Ярманы йыуған һыуҙы әрәм итмәгеҙ 14.11.2025 // Баҡса

Улар - гөл өсөн бынамын тигән ашлама. Тағы ниндәй ябай ғына ашламалар тәҙрә төбөгөҙҙө шау сәскәгә...

Тотош уҡырға 10

Тәҙрә төбөндә нисек ҡыяр үҫтерергә?

Тәҙрә төбөндә нисек ҡыяр үҫтерергә? 13.11.2025 // Баҡса

Уңған хужабикәләр ҡышын да ғаиләләрен тәбиғи аҙыҡ-түлек менән һыйларға тырыша. Тәҙрә төбөндә ҡыяр...

Тотош уҡырға 12

Телде йоторлоҡ кетчуп!

Телде йоторлоҡ кетчуп! 01.09.2025 // Баҡса

Уны әҙерләгән саҡта төрлө эксперименттар яһарға мөмкин. Мәҫәлән, татлы алма ҡушһаң, “Краснодарский”...

Тотош уҡырға 27

Бүләк ителгән раузаларҙы тамырландырам тиһәң...

Бүләк ителгән раузаларҙы тамырландырам тиһәң... 30.08.2025 // Баҡса

Был сәскәләр батшаһы матур, әммә тиҙ һулыйҙар. Әммә уларҙы тамырландырып, икенсе ғүмер бүләк итергә...

Тотош уҡырға 39

Ҡамыры мамыҡ һымаҡ йомшаҡ килеп сыға

Ҡамыры мамыҡ һымаҡ йомшаҡ килеп сыға 29.08.2025 // Баҡса

Эслегенә нимә һалһағыҙ ҙа, отолмаҫһығыҙ....

Тотош уҡырға 47

Ябыҡтыра ла, һауыҡтыра ла...

Ябыҡтыра ла, һауыҡтыра ла... 27.08.2025 // Баҡса

Рәсәй ғалимдарының был асышы ҡыҙыҡлы. Һимеҙлектән, артыҡ ауырлыҡтан яфаланған кешеләргә эсемлектең...

Тотош уҡырға 61

“Иремдең хөрмәтенә ултыртҡайным..."

“Иремдең хөрмәтенә ултыртҡайным..." 26.08.2025 // Баҡса

Сәскәләр аллеяһы күҙҙең яуын ала. “Аҡ кәләш” – уның иң яратҡан сәскәһе....

Тотош уҡырға 57

"Ҡыяр-мыяр, салат-малат ябып ятаһығыҙмы?"

"Ҡыяр-мыяр, салат-малат ябып ятаһығыҙмы?" 25.08.2025 // Баҡса

Йылайыр районында йәшәгән уҡытыусы-блогер Зөлфирә Таһированан ҡыяр тоҙлау буйынса шәп рецепт тәҡдим...

Тотош уҡырға 52

Рассольник яһанығыҙмы әле?

Рассольник яһанығыҙмы әле? 25.08.2025 // Баҡса

Рецепт - сайтта. Һаҡлап ҡуйығыҙ...

Тотош уҡырға 61

Һалҡын аджика рецепты (бешермәйбеҙ!)

Һалҡын аджика рецепты (бешермәйбеҙ!) 25.08.2025 // Баҡса

Инде өсөнсө йыл әҙерләйем һәм һәр ваҡыт аҙ. Беренсе йылын 10 килограмдан эшләгәйнем. Етмәне. Былтыр...

Тотош уҡырға 59

Һуғанды нисек һаҡларға?

Һуғанды нисек һаҡларға? 24.08.2025 // Баҡса

Рузалия апай һыналған алымы менән уртаҡлашты.  ...

Тотош уҡырға 67

Аджика эшләнегеҙме әле?

Аджика эшләнегеҙме әле? 23.08.2025 // Баҡса

Дилбәр Хәмитованан еңел, ябай, тиҙ һәм иң мөһиме тәмле рецепт тәҡдим итәбеҙ....

Тотош уҡырға 64