Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һарымһаҡ ултыртабыҙ
Һарымһаҡ ултыртабыҙ Түтәл әҙерләү
Һарымһаҡ нейтраль балсыҡ­лы тупраҡты үҙ итә, әлегә тиклем кәбеҫтә, ҡабаҡ, ҡуҙаҡлы культуралар һәм тәмләткес үләндәр үҫкән түтәлдәрҙә уңа. Әйткәндәй, һуған һәм һарым­һаҡта шул уҡ участкаға өс-дүрт йылдан ғына ултыртырға мөм­кин.
Түтәлде ҡоро, ҡояшлы урын­ға яһау шарт. Уны августа, йәғни ужым һарымһағын сәскәнгә тиклем 1-1,5 ай алдан әҙерләй башлайҙар. Балсыҡһыл тупраҡ­лы 1 квадрат метр ергә се­рет­мә йәки тиреҫ, 1-әр аш ҡалағы нитрофоска һәм суперфосфат, 1 стакан тарттырылған эзбиз йәки доломит оно һалалар. Балсыҡлы туп­раҡты өҫтәүенә торф менән дә ашлайҙар. Торфҡа бай түтәлдәргә иһә, киреһенсә, бал­сыҡлы тупраҡ өҫтәйҙәр. Ҡомло тупраҡҡа 1-әр биҙрә балсыҡ һәм торф һалырға кәңәш ителә.
Ерҙе 20 сантиметр самаһы тәрәнлектә ҡа­ҙып, түтәл яһай­ҙар, тупраҡты еңелсә ҡат­ҡыл­лайҙар һәм 10 литр һыуға 40 грамм иҫәбенән баҡыр купоросы иретмәһе менән эшкәр­тәләр. Әлеге иретмә 100 квадрат метрлыҡ түтәлгә етә, йәғни 1 квадрат метр ергә 1 литр ирет­мә тура килә. Башта түтәл­де пленка менән ҡаплайҙар.

Сәсеү ваҡыты
Ужым һарымһағын сәсеү ваҡытын дөрөҫ күҙаллау шарт. Ғәҙәттә уны һалҡындар баш­ланғанса 35-45 көн алдан ултырталар. Ошо ваҡыт эсендә бүлкәттәр тамыр ебәрергә, әммә шытып сыҡмаҫҡа тейеш. Төньяҡ райондарҙа һарымһаҡты ғәҙәттә 20 сентябрҙән 10 октябргә тиклем, ә көньяҡта 10 октябрҙән сәсәләр. Иртә ултыртылған һарымһаҡтың шытыуы, һуңға ҡалғанының туңыуы бар.
Сәсеүгә әҙерләү
Мул уңыш алыу өсөн сифатлы орлоҡ әҙер­ләү фарыз. Көҙ яңы йыйылған һарымһаҡ бүлкәттәрен ултырталар. Кип­терелгән сирһеҙ һарымһаҡ бүл­кәттәрен айырып, 1-2 минут самаһы тоҙло һыуҙа (5 литр һыуға – 3 аш ҡалағы тоҙ) йыуалар, артабан баҡыр купоросында (10 литр һыуға – 1 аш ҡалағы купорос) 1 минут тоталар. Эшкәртелгән бүлкәттәрҙе шунда уҡ түтәлгә ултырталар.

Сәсеү схемаһы
Түтәлдә иң элек 20-25 сантиметр арауыҡта 6-8 сантиметр тәрәнлегендә бураҙналар һы­ҙып сығалар. Бүлкәттәрҙе бер-береһенән 7-8 сантиметр ара­уығында, түтәл өҫтөнә тиклем 4-5 сантиметр ҡалырлыҡ итеп вертикаль ултырталар. Ике-өс аҙна үтеүгә түтәл өҫтөнә тиреҫ йәки торф һалалар.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Ҡауын һайлай беләһегеҙме?

Ҡауын һайлай беләһегеҙме? 08.07.2025 // Баҡса

Ҡауын һайлағанда нимәләргә иғтибар итергә кәрәк? Был осраҡта түбәндәге кәңәштәр һеҙгә ярҙам итер.  ...

Тотош уҡырға 2

Ямғырлы йәйҙә картуфты нисек ҡотҡарырға?

Ямғырлы йәйҙә картуфты нисек ҡотҡарырға? 06.07.2025 // Баҡса

Быйылғы йәй ямғырлы һәм һыуыҡ килде. Баҡсала сәселгәнде нисек һаҡлап алып ҡалырға? Картуф, һуған...

Тотош уҡырға 18

Ҡарбуз миҙгеле башланды

Ҡарбуз миҙгеле башланды 06.07.2025 // Баҡса

Тик кемгәлер уны ҡулланыу ярамай. Әйҙәгеҙ, ҡарап үтәйек...    ...

Тотош уҡырға 20

Өй шарттарында Фанта яһау ысулы

Өй шарттарында Фанта яһау ысулы 06.07.2025 // Баҡса

Ҡыш көнө рәхәтләнеп эсер өсөн бик тәмле эсемлек килеп сыға...

Тотош уҡырға 20

Бындай компотты эскәнегеҙ юҡтыр әле!

Бындай компотты эскәнегеҙ юҡтыр әле! 05.07.2025 // Баҡса

Компот бик тәмле килеп сыға, бер ҡасан да боҙолмай....

Тотош уҡырға 27

"Пятиминутка" буйынса түгел, Асия апай өйрәткәнсә ҡайнатам

"Пятиминутка" буйынса түгел, Асия апай өйрәткәнсә ҡайнатам 04.07.2025 // Баҡса

Ҡарағат ҡайнатмаһы яратаһығыҙмы? Мин дә яратам. 20 йыл инде күршем өйрәткән рецепт буйынса...

Тотош уҡырға 27

Ҡара ҡарағаттан тиҙ эшләнә торған ҡайнатма

Ҡара ҡарағаттан тиҙ эшләнә торған ҡайнатма 03.07.2025 // Баҡса

Хуш еҫен һәм төҫөн һаҡлай. Ә һеҙ ҡара ҡарағат ҡайнатмаһын нисек эшләйһегеҙ? Рецепттарығыҙ менән...

Тотош уҡырға 33

Көн һайын өс-дүрт помидоры ҡыҙарып тора

Көн һайын өс-дүрт помидоры ҡыҙарып тора 02.07.2025 // Баҡса

Ә ҡыярҙары май башында уҡ өлгөргән. Алаҡай уңғанының баҡса үҫтереүҙә ниндәй сере бар?...

Тотош уҡырға 35

Ниндәй мәтрүшкә файҙалыраҡ?

Ниндәй мәтрүшкә файҙалыраҡ? 02.07.2025 // Баҡса

Мәҫәлән, һары мәтрүшкә айырыуса аш һеңдереү ағзалары сирҙәренән яҡшы ярҙам итә икән. Тағы......

Тотош уҡырға 33

Ҡыҙыл ҡарағаттан желе эшләп ҡарайыҡ!

Ҡыҙыл ҡарағаттан желе эшләп ҡарайыҡ! 01.07.2025 // Баҡса

Баҡсаларҙа ҡарағаттар бешә башланы, уңған хужабикәләр емештәрҙән ҡайнатмалар әҙерләй...

Тотош уҡырға 38

Ә һеҙ банкаларҙы нисек стерилләштерәһегеҙ?

Ә һеҙ банкаларҙы нисек стерилләштерәһегеҙ? 01.07.2025 // Баҡса

Еп-еңел ысулдар тәҡдим итәбеҙ. Ҡайнатырға кәрәкмәй!...

Тотош уҡырға 40

Баҙығыҙға сысҡан ояланымы?

Баҙығыҙға сысҡан ояланымы? 01.07.2025 // Баҡса

Уларҙан бөтөнләй ҡотолор өсөн нимә эшләргә кәрәк? Түбәндә - һөҙөмтәле алым....

Тотош уҡырға 42