Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Уңышты күктән көтөп булмай
Уңышты күктән көтөп булмай Өфө эргәһендә баҡсалар бихисап. Яҙ етеү менән биштәр аҫҡан
хаҡлы ялдағылар ҙа, зиннәтле машиналарына тейәлгән баҡсасылар ҙа ҡала ситенә ағыла. Йома көн кис һәм дүшәмбе иртән тығындар ике сәғәткә һуҙыла. Баш ҡалабыҙ эргәһендә байтаҡ баҡсасы ширҡәте бар. Уларҙы бергә туплап торған ойошма – Өфө ҡалаһының баҡсасылар союзы рәйесе Фәнил СИРАЕВ һорауҙарыбыҙға яуап бирә.



– Баҡсасылар берекмәһе ниндәй эштәр менән шөғөлләнә?
– Беҙгә йөкмәтелгән бурыстар бихисап. Төп эшебеҙ – баҡсасыға уңайлыҡтар булдырыу: транспорт, электр уты, юл мәсьәләләрен хәл итеүҙә ярҙам күрһәтеү. Кәрәк икән, хоҡуҡи ярҙам бирәбеҙ. Һуңғы йылдарҙа баҡсасылыҡҡа ҡағылышлы ҡануниәт үҙгәреүгә бәйле килеп тыуған һорауҙарға яуап бирәбеҙ. Ғөмүмән, союздың телефоны тынып торғаны юҡ.
– Һәр кемдең йылдар буйы туплаған тәжрибәһе бар. Үҙегеҙҙең баҡсала ҡулланған ябай ысулдар менән бүлешмәҫһегеҙме?
– Ысынлап та байтаҡ тәжрибә тупланды. Хәҙер күптәр “Ҡарағатты нисек дауаларға икән?” тип һорай. Ҡыуаҡ япраҡ ярмаҫ борон уға еҙ купоросы, марганцовка иретмәһен һиптерәм. Әрем төнәтмәһе лә һәйбәт ярҙам итә. Бөтөн зарарлы ауырыуҙарҙан да, бөжәктәрҙән дә һарымһаҡ ҡулланып ҡотолорға була. Бер биҙрә һыуға бер ус һарымһаҡты иҙеп һалабыҙ ҙа, ун көн ҡараңғы урында тотҡандан һуң, шул һыу менән һиптереп сығабыҙ. Тик был сараларҙың барыһын да ағас йә ҡыуаҡ сәскә атҡанға тиклем эшләргә кәрәк. Йәй дауамында үҫентеләр башҡа сир менән зарарланмаһын өсөн түтәл араларына ла, буш урындарға ла пәйғәмбәр тырнағы ултыртам. Был сәскәне ябай борсаҡ менән дә алмаштырырға мөмкин. Һөҙөмтәһе шул уҡ буласаҡ.
– Йәш баҡсасыларҙы иң ҡыҙыҡһын­дырған һорауҙарҙың береһе – үҫен­теләрҙе ҡасан ултыртырға?
– Иң ҡулайлыһы, әлбиттә, көҙ. Өлгөрмәһәгеҙ, иртә яҙҙан тотоноғоҙ. Беҙҙең һауа шарттарына ҡулайлаштырылғанын һайлағыҙ. Мәҫәлән, “башкирская красавица”, “московская грушовка”, “спартак”, “бузовьязовская”, “антоновка”, “терентьевка”, “солнцедар” – иң тәмле алмалар.
– Бөгөн кибеттәрҙә ниндәй генә орлоҡ юҡ, күҙ ҡамаша. Әммә сағыу, мул уңыш вәғәҙә иткәндәре, берен­сенән, ҡыйбатыраҡ булһа, икенсенән, F1 билдәһе ҡуйылған. Тимәк, үҙегеҙгә оҡшаған сәскә, йәшелсә орлоҡтарын йыйып, икенсе йыл сәсеп булмай, йәнә кибеттән орлоҡ һатып алырға тура киләсәк. Гибридтарҙың баҙарҙы яулауы нимәгә бәйле?
– Гибридтар үҙҙәре үҙҙәренә юл ярҙы. Уларҙың хаҡы ҡыйбатыраҡ булһа ла, уңышты ла мулыраҡ бирә, башҡа яҡтан да баҡсасыны ҡыуандыра. Ике быуат элек үк селекция эше ваҡытында ғалимдар шуға иғтибар итә: гибрид тоҡомоноң беренсе уңышы ике ата-әсәнең күрһәткестәренән күпкә яҡшыраҡ. Был асыш ауыл хужалығында, ысынлап та, революция ойоштора. Әлбиттә, F1-ҙең етешһеҙлектәре лә бар. Иң ҙуры, әлеге лә баяғы, уларҙан орлоҡ алып булмауы. Тимәк, гибридтарҙы тәҡдим иткән фирмалар сәсеү өсөн материалды яңынан алдырып торорға мәжбүр. Быға бик күп ваҡыт һәм эшсе хеҙмәте талап ителә. Был иһә үҙ сиратында орлоҡтоң хаҡын арттыра. Шулай ҙа, F1 гибридтарына өҫтөнлөк биреү тәүҙә кеҫәгә һуҡһа ла, һуңынан, уңыш йыйғанда, үҙен аҡлаясаҡ.
– Быйыл мул уңышҡа өмөт итеп буламы?
– Уңышҡа өмөт бағламаһа, бер баҡсасы ла ерҙә ҡаҙынмаҫ ине. Шулай ҙа уңыштың сере бары тик һауа торошона ғына бәйле түгел. Һыу, орлоҡтоң сифаты, ерҙең уңдырышлылығы ла – бик етди факторҙар. Уңғандарға уңыш йылмая ул!

Л. ҒАФАРОВА әңгәмәләште.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Баҙар түгел,  баҡса бирә ашлама

Баҙар түгел, баҡса бирә ашлама 31.01.2024 // Баҡса

Баҡсалағы һәр түтәл-ҡыуаҡтан биҙрәләп уңыш алыу – һәммәбеҙҙең дә яҡты хыялы. “Компостер” тигән...

Тотош уҡырға 1 287

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр

Ҡыяр-помидор тоҙлар мәл Һыуыҡ һыуҙа тоҙланған ҡыяр 15.07.2023 // Баҡса

Өс литрлыҡ банка төбөнә бер укроп һабағы, ҡурай еләге, ҡарағат, сейә япрағы һалырға. Бер рәт ҡыяр...

Тотош уҡырға 3 160

Уңышты нисек һаҡларға?

Уңышты нисек һаҡларға? 15.07.2023 // Баҡса

Сөгөлдөр һәйбәт һаҡланһын өсөн һабағын ҡул менән бороп өҙмәгеҙ, ә төбөн 1-1,5 сантиметр оҙонлоғонда...

Тотош уҡырға 1 437

Алтын йомортҡа... һарайҙа

Алтын йомортҡа... һарайҙа 21.05.2023 // Баҡса

Тауыҡ йылы тамамланды, ләкин шәхси хужалыҡтарҙа ҡош-ҡорт тотоу төп тармаҡ булып ҡала. Ите,...

Тотош уҡырға 1 145

Кишер яратһаң

Кишер яратһаң 21.05.2023 // Баҡса

Кишерһеҙ бер табынды ла күҙ алдына килтереп булмай. Уны беҙ аш, былау бешергәндә, салаттар...

Тотош уҡырға 1 147

Сәскәләр тураһында

Сәскәләр тураһында 21.05.2023 // Баҡса

– Башҡа мәшәҡәттәр менән мартта сәскә сәсә алманым. Йәй көнө баҡсаға күсереп ултыртыу өсөн әле...

Тотош уҡырға 1 380

Ер еләге үҫтереү тәртибе

Ер еләге үҫтереү тәртибе 21.05.2023 // Баҡса

Беҙҙәге һауа шарттарында ер еләгенең вегетация осоро ҡар иреп бөткәс тә башлана. Май аҙаҡтарында...

Тотош уҡырға 1 142

Нимә беләбеҙ?

Нимә беләбеҙ? 21.05.2023 // Баҡса

Картуф мал, ҡош-ҡорт аҙығында ла, сәнәғәт өлкәһендә лә киң ҡулланыла. Медицина өлкәһе ғалимдары...

Тотош уҡырға 1 206

Редис, помидор, борос...

Редис, помидор, борос... 23.03.2022 // Баҡса

Иртә яҙҙан сәсеп үҫтерелгән йәшелсә үҫентеләрен башта быяла йәки полиэтилен япма аҫтына, шунан асыҡ...

Тотош уҡырға 1 894

Һыу һибеү һәм туҡландырыу

Һыу һибеү һәм туҡландырыу 23.03.2022 // Баҡса

Июлдә баҡсала төп эштәр­ҙең береһе ул. Һыуҙы иртән йә­ки кисен, ҡояш артыҡ ҡыҙ­ҙыр­ма­ғанда,...

Тотош уҡырға 2 008

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос

Ҡоротҡостарҙы ҡоротҡос 23.03.2022 // Баҡса

Туҡланыу шарттарына ҡарап, ҡоротҡостар ике төргә бүленә: беренсеһе үҫемлектең һутын һурһа, икенсеһе...

Тотош уҡырға 1 306

Әтәсте нисек һайларға?

Әтәсте нисек һайларға? 23.03.2022 // Баҡса

Ихата йәме нимәлә? Нисек кенә сәйер булмаһын — әтәстә! Һәүетемсә генә барған ауыл тормошона...

Тотош уҡырға 1 535