“Мөрйәнән күтәрелә төтөн, берүк һүрелмәһен” тигән документаль фильмы менән режиссер Вилүрә Иҫәндәүләтова һәм сценарий авторы Мәғә­фүр Тимербулатов халҡыбыҙ яҙмышы тура­һында уйға һалды: һәр беребеҙ үҙ төбәгенең яҙмышы хаҡында уйланғандыр, ҡул ҡаушырып ултырмайыҡ, ауылһыҙ етем ҡалыуыбыҙ ихтимал бит тигән һығымта яһағандыр.
Өмөт тигән тойғо йәшәтә кешене. Өҙөлмәй ҡал­ған бер һары япраҡ хәле ауырайған ҡартты түшәктән торғоҙоп ебәрә! Режиссер Роман Пожидаев менән сценарий авторы Зөһрә Бураҡа­ева­ның “Япраҡ” исемле ҡыҫҡа метражлы нәфис фильмы ошо хаҡта бәйән итә. Кеше күңелендә өмөт тигән көслө тойғоно уятыу, йәшәргә дәрт биреү өсөн ейәненең ҡарта­таһын шул тиклем ныҡ яратыуы һәм йәшәткеһе килеүе арҡаһында уйлап тапҡан балаларса хәйләһе – һары япраҡ осоп төшмәһен тип, елем менән йәбештереп ҡуйыуы хаҡында был нәфис фильм. Маһир актерыбыҙ Хәмит Яруллин­­дың уйнауы ныҡ тетрәндерҙе лә, ышандырҙы ла, фәһем дә бирҙе. Кескәй булыуына ҡарамаҫтан, Хәмит ҡарттың ейәне булып уйнаған Алсын Ғәлиевтең дә үҙ ролен еткереп, оҫта башҡарыуы хайран ҡалдырҙы.
Тәрән уйҙарҙан арынып, рәхәтләнеп көлөргә лә тура килде Кино төнөндә. “Беҙҙекеләр бынамын тигән йәнһүрәт оҫталары ла икән!” тигән ҡыуаныслы тойғо уятты режиссер Рим Шәрәфет­динов үҙенең “Ни пуха, ни пера” йәнһүрәте менән.
Режиссер Таңсулпан Бураҡаеваны мин нәфис фильмдар оҫтаһы булараҡ белә инем. Был юлы уның ике документаль фильмын таң ҡалып, һоҡланып, ҡыуанып ҡарап ултырҙым. Рәссам Йәлил Сөләймәнов ижадының тәрән фәлсәфәүи уйла­ныуҙар, күңел байлығы емеше икәнлеген аңланым.
Ә инде “Башҡорт ҡатын-ҡыҙҙарының милли кейеме” документаль фильмы йөкмәткеһенең тәрән­леге менән хайран итте. “Был фильм – белем, мәғлүмәт диңгеҙе! “Диңгеҙгә төшөрөүен-төшөрҙө лә, сығара алырмы?” тигән хәүеф тә тыуҙы башта. Алып сығыу ғынамы! Автор талғын ғына, ышандырырлыҡ тауыш менән тотош оло хеҙмәт яҙырлыҡ мәғлүмәтте ҡыҫҡа ғына ваҡыт эсендә бәйән итте лә бирҙе. Кейем аша тотош халыҡ тарихын асып булыуын иҫбатланы. Ул дөрөҫ әйтә: “Көндәлек кейемебеҙҙә милли эле­мент­тарҙы сағылдырырға, халҡыбыҙҙың донъя таң ҡалырлыҡ маһирлығы менән ғорур­ланып йәшәргә кәрәк бит беҙгә!”
Мин оҙаҡ йылдар мәктәптә уҡытам. Башҡорт те­ле, “Башҡортостан тарихы һәм мәҙәниәте” дәрес­тәрендә был фильм аша күпме мәғлүмәт биреп булырына ҡыуанып ултырҙым. Башҡорт ҡатын-ҡыҙҙары кейеме тураһында һөйләгәндә, тектереп алған башҡорт кейемен кейеп, мат­буғатта баҫылып сыҡҡан мәғлүмәт менән дә­ресемде байытырға тырышам. Ошо фильмды күр­һәткәндә ни тиклем белем алыр ине уҡыусылар!
Мәҡәләмдең төп фекере шул: “Башҡорт ҡа­тын-ҡыҙҙарының милли кейеме” тигән фильм­ды мәктәптәр һәм, ғөмүмән, башҡорт мәҙәниәте, тарихы, сәнғәте менән ҡыҙыҡһынғандар өсөн һатыуға сығарып булмаймы икән? Ошо үтенесте гәзит аша “Башҡортостан” киностудияһы етәк­селегенә еткергем килә.