Башҡорт театрының үҫешенә тос өлөш индергән шәхес, РСФСР-ҙың халыҡ артисы Ғималетдин Минһажев ошо ерҙә тыуып үҫкән. Рәүис Заһитов, Сибәғәт Яруллин, Рәмзиә Хисамова, Гүзәл Сәғитова кеүек сәхнә оҫталары менән дә ҡыйғылар хаҡлы рәүештә ғорурлана. Әҙәбиәтебеҙҙә ныҡлы урын алған Хәниф Кәрим, Рафаэль Сафин, Радик Хәкимйәндең исемен дә яҡташтары йылы һүҙ менән телгә ала. Ошо шәхестәрҙең барыһын да, тыуып-үҫкән ерҙән тыш, мәҙәниәткә һөйөү, уның үҫешенә тынғыһыҙ хеҙмәт итеү берләштерә.
Үткән аҙнала Ҡыйғы районы республикабыҙҙа барған мәҙәни марафонды ҡабул итте. Шул уңайҙан ойошторолған күркәм тамашала ҡыйғыларҙың сәнғәттәге ҡаҙаныштары, рухи тормошо менән яҡындан танышыу мөмкинлеге тыуҙы. Башҡортостандың мәҙәни баш ҡалаһы штандартын тапшырыу тантанаһына Салауат районы хакимиәте башлығы Ғәли Хәйретдинов, республикабыҙҙың Халыҡ ижады үҙәге директоры Байрас Ишбирҙин дә килгәйне.
— Дөрөҫөн әйтергә кәрәк, үҙгәртеп ҡороу осоронан алып мәҙәниәткә тейешле иғтибар булманы, — тине сәләмләү телмәрендә Ҡыйғы районы хакимиәте башлығы Рафиҡ Харисов. — Шуға ла республикабыҙҙа һәм Рәсәйҙә иғлан ителгән Мәҙәниәт йылын халыҡ хуплап ҡабул итте. Районыбыҙҙың рухи тормошо йәнләнеп китте, бөтә ауылдар ҙа төрлө сараларҙа дәррәү ҡатнаша. Ә күпме халыҡ таланттары табылды! Мәҙәниәткә ҡарата ошондай иғтибар аталған йыл менән генә сикләнмәйәсәк, киләсәктә лә бойомға ашыраһы эштәребеҙ етерлек.
Әйткәндәй, бөгөн районда алты “халыҡ” исемен йөрөткән һәм бер “өлгөлө” ижади коллектив уңышлы эшләп килә. Шуларҙың береһе — Ғ. Минһажев исемендәге башҡорт халыҡ театры үҙенең 80 йыллыҡ юбилейын билдәләне. Заманында республикала ғына түгел, Бөтә Союз кимәлендәге фестивалдәрҙә призлы урындар яулаған коллектив был кисәлә сәхнәнең йәме булды. Райондың һәүәҫкәр артистарының, ансамблдәрҙең һәр сығышын тамашасылар дәррәү алҡыштарға күмде. Хатта Салауат һәм Ҡыйғы районының хакимиәт башлыҡтары ҡоласын йәйеп, дәртле бейеүгә ҡушылды. Ә инде күренекле замандашыбыҙ — Рәсәйҙең атҡаҙанған, Башҡортостандың халыҡ артисы Рәүис Заһитовтың ҡатнашыуы сараның мәртәбәһен бермә-бер күтәрҙе.
Мәҙәниәт министрлығы раҫлаған планға ярашлы, мәҙәни марафон республикабыҙҙың бөтә райондарында ла үтә. Төрлө кимәлдәге етәкселәр ҡатнашлығында ҙур тамаша уҙғарып, йыл символы тапшырыла. Баш ҡаланан килгән ҡунаҡтар ҙа район үҙәгендәге мәҙәни хәлдәрҙе күреп, ҡәнәғәтлек кисереп ҡайтып китә. Ә инде үҙәктән ситтәрәк ауылдарҙы барып урарға йөрьәт иткәндәр һирәк осрай.
Йәшерен-батырын түгел, иғлан ителгән Мәҙәниәт йылына әллә ни әһәмиәт бирмәгән райондар ҙа бар. Был турала Мәҙәниәт министрлығы коллегияһы ултырышында ла әйтелде. Ҡайһы бер төбәктәге мәҙәни усаҡтарҙа йыл эмблемаһы һаман ҡуйылмаған, ә инде клубтарҙа 2012 йылға эш планы эленеп тора. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, һирәк булһа ла, ошондай күңелһеҙ осраҡтар бар.
Ҡыйғы районына юл төшкәс, беҙ бер нисә ауылға инеп сығырға булдыҡ. Мәҙәни марафонды ҡабул иткән төбәктең ауылдарында рухи тормош нисегерәк икән? Үҙ күҙең менән күрмәйенсә ышанма, тиҙәр бит халыҡта.
Тәүҙә Йыланлыға барҙыҡ. Бейек колонналары менән әллә ҡайҙан балҡып торған бинаны күргәс, күңелгә йылы йүгерҙе. Баҡтиһәң, был мәҙәни усаҡ капиталь ремонтланып, былтыр ғына сафҡа ингән икән. Быға тиклем ошо бина 15 йыл (!) буйына ташландыҡ хәлдә бикле торған. Хәҙер инде бында китапхана ла, иркен тамаша залы ла халыҡты һөйөндөрә.
Сирбай ауылына сәфәребеҙ ҙә яҡты тәьҫораттар ҡалдырҙы. Бындағы клубтың да түбәһенән һыу ағып, тәҙрәһенән ел өрөп торған. Ә инде капиталь ремонт үткәрелгәс, мәҙәниәт усағының тормошо йәнләнеп киткән. Был күренеш тәбиғи, сөнки буяуҙары ҡупҡан, етмәһә, һыуыҡ бинала кем эшләһен дә кем күңел асырға йөрөһөн?!
Туғыҙлы ауылындағы мәҙәниәт йортона, китапханаға, музыка мәктәбенә лә инеп, кәйефебеҙ күтәрелде...
— Барлыҡ мәҙәни усаҡтарҙа косметик ремонт үткәрелде, — тине, күргәндәребеҙҙе иҫбатлап, район хакимиәте башлығы Рафиҡ Харисов. — Быйыл йәй Ләүйылға ауылындағы клубта төҙөкләндереү эштәре башҡарасаҡбыҙ, шулай уҡ район китапханаһын һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейын яңы бинаға күсереү буйынса эштәр алып барабыҙ.
Һәр төбәктәге эшмәкәрлекте уҙғарылған сараларҙың иҫәбе менән түгел, ә башҡарылған ысын эштәр менән билдәләргә кәрәк, тигәйне республикабыҙ Президенты Рөстәм Хәмитов. Ошо йәһәттән ҡайһы бер райондар ҡыйғыларҙан өлгө алһын ине.