Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Хаҡлыҡтың нигеҙ ташы
Хаҡлыҡтың нигеҙ ташыТашҡа баҫылған һүҙ, китап һәр заманда ла иң ышаныслы мәғлүмәт, тәрбиә сығанағы булып ҡала. Кешелектең ошо ҡиммәтте һаҡларға тырышыуы – ҙур бәрәкәткә нигеҙ.

Мәғлүм ки, динебеҙҙә борон-борондан һүҙ сәнғәтенә оло иғтибар бүленгән. Халҡыбыҙҙың ауыҙ-тел ижадынан күреүе­беҙ­сә, мәҫәлән, сәсәндәр уҙышы мәртәбәле йолаларҙың береһе булған. Майҙанда тапҡыр, бай теллелеге менән һоҡландырған, еңеү яулаған оҫта артабан тотош йәмғиәттә абруй ҡаҙанған, терәк-таянысҡа әүерелгән. Сәсән һүҙе иң кәрәкле ваҡытта әйтелеп, милләт, өммәт, халыҡ тарихындағы мөһим ваҡиғаларҙы хәл итеүгә баһалап бөткөһөҙ өлөш индергән. Бындай тел ҡөҙрәте – яҙма әҙәбиәттең дә нигеҙ ташы.
Һүҙ көсөнөң иң юғары өлгөһө, мәғлүм ки, Ҡөрьән. Аллаһ Тәғәләнең кешелеккә пәйғәмбәр Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм аша ебәрелгән изге китабы – бөйөк тәрбиә, дөрөҫ йәшәү ҡанундары дәреслеге, унда әҙәм балалары өсөн икһеҙ-сикһеҙ аҡыл һалынған. Быуаттар дауамында уның яңынан-яңы оло хикмәттәре асыла бара.
Әл-хәмдү лил-ләһ, халҡыбыҙға тура юл күрһәткән бөйөк хазинаның һабаҡ­тарын үҙебеҙҙең туған телебеҙҙә лә алыу мөмкинлегебеҙ бар. Белеүебеҙсә, баш­ҡортса Ҡөрьән китабы беренсе тапҡыр уҙған быуаттың 90-сы йылдары башында донъя күрҙе. Дини һүҙгә һыуһаған халҡыбыҙ, әлбиттә ки, баҫманы тиҙ арала алып бөттө.
Хаҡлыҡтың нигеҙ ташыӘл-хәмдү лил-ләһ, мосолман өммәте йылдан-йыл тулылана, Аллаһ һүҙенә мохтажлыҡ артҡандан-арта. Ошо нигеҙҙә, шулай уҡ Башҡортостандың һәм Башҡортостан мосолмандары Диниә назаратының 100 йыллығы уңайынан күптән түгел Зәйнәб Биишева исемендәге “Китап” нәшриәтендә “Ҡөрьән Кәрим” яңынан донъя күрҙе. Сағыу тышлы баҫма үҙенсәлекле итеп биҙәлгән, төҙөлөшөнә килгәндә, бер биттә – ғәрәпсә текст, икенсе яртыһында уның башҡорт телендәге транскрипцияһы һәм сүрәнең йөкмәткеһенә аңлатма бирелгән. Изге китап, иншаллаһ, тиҙ арала таралып, халҡыбыҙҙың дини ғилемен арттырыуға, әҙәп-әхлаҡ нигеҙҙәрен нығытыуға йәнә бер ҙур этәргес бирер.
Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең хәҙистәренең береһендә шулай тиелә: “Мин һеҙгә ике нәмә ҡалдырам. Әгәр ҙә ки уларға тотонһағыҙ – аҙашмаҫһығыҙ. Береһе – Аллаһ Тәғәләнең изге китабы Ҡөрьән, икенсеһе – минең сөннәтем – хәҙистәрем”. Халҡыбыҙ был һүҙҙәрҙең юғары әһәмиәтенә йылдар үткән һайын нығыраҡ инана бара. Ҡөрьән менән бергә Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең хәҙистәре Ислам һабаҡтарына тәрән төшөндөрә, хаҡ дин юлын күрһәтә.
Пәйғәмбәребеҙҙең әйтеп ҡалдырған бөйөк һүҙҙәрен халҡыбыҙға еткереү йәһәтенән дә әүҙем эш алып барыла. Был ғәмәлгә юл ярыусы олуғ шәхесебеҙ – Башҡортостандың халыҡ шағиры Рауил Бикбаев. Мәғлүм ки, әҙип әлеге изге эш менән күптән шөғөлләнә. Уның “Йөҙ ҙә бер хәҙис” тип аталған китаптары 2001, 2003, 2006 йылдарҙа донъя күрҙе. Баҫмалар, әлбиттә, тиҙ арала таралды, халыҡ тарафынан йылы ҡабул ителде. Артабан иһә, 2009 йылда, Рауил Төхфәт улы башҡорт һәм урыҫ телдәрендәге “Өс йөҙ ҙә өс хәҙис” тигән йыйынтыҡтары менән һөйөндөрҙө. Мәғлүм булыуынса, һанап үтелгән баҫмаларҙың төп үҙенсәлеге шунда: уларҙа дини-тәрбиәүи һабаҡ өлгөләре шиғри формаға һалып бирелгән. Был, һис шикһеҙ, оло хикмәткә эйә. “Шиғырҙа сихри көс бар”, – тигән бит пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм.
Аллаһ Тәғәләнең бәрәкәте менән күптән түгел Рауил Бикбаевтың сираттағы китабы донъя күрҙе. “Ете йөҙ етмеш ете хәҙис” тип атала ул. Эйе, халыҡ шағиры хәҙер шунса хәҙисте башҡорт телендә шиғри формаға һалыуға өлгәште. Яңы йыйынтыҡ “Ағиҙел” журналы редакцияһы ярҙамы менән ташҡа баҫылып, уның китап­ханаһын тулыландырҙы.
“Ҡөрьәндең иң изге китап икәнен, әлбиттә, бәләкәйҙән күңелебеҙгә һалғайнылар, – тип яҙа Рауил Төхфәт улы инеш һүҙҙә. – Хәҙис тигәнде иһә, яҙа-йоҙа ғына ишеткеләһәм дә, ныҡлап аңламай инем. Дини китаптар, ниндәй бөйөк рух донъяһы, беҙҙең өсөн бикле, тыйылған булып ҡалды.
...Хәҙистәр менән таныша башлауым яҙмышымдағы иң ҡыуаныслы ваҡиға­ларҙан ул. Әгәр ошо бәхеткә насип итмәһә, был яҡты донъяла оло хазинанан мәхрүм хәлдә йәшәгән булыр инем. Аллаға шөкөр, ғүмер юлым был аҡыллы фекерҙәр, изге кәңәштәр, иң кешелекле теләктәр донъяһын урап үтмәне. Яңы быуат, яңы мең йыллыҡ минең өсөн бөйөк хәҙистәр менән башланды. Беренсе тыңлағанда уҡ был хикмәтле һүҙҙәр күңелемде арбаны, зиһенемә уйылып ҡалды.
...Төрлө яманлыҡтар кешене сабый сағынан уҡ аңдып торғанда, ергә тик яҡшылыҡ өсөн яралтылған әҙәм бала­ларының күңелен алдатҡыс әүрәт­кестәр нисек тә аҙҙырырға тип ша­шынғанда, бөйөк Ислам нуры, Пәй­ғәмбәребеҙҙең изге кәңәштәре юлы­быҙға көс, ышаныс өҫтәһен, иманыбыҙҙы нығытһын ине”.
Яңы донъя күргән дини баҫмалар, иншаллаһ, өйҙәрҙә, мәсеттәрҙә урын алып, өммәтебеҙ майҙанын тағы ла киңәйтер.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала сабыйҙар үлеменең тарихи минимумы теркәлгән

Республикала сабыйҙар үлеменең тарихи минимумы теркәлгән 30.06.2025 // Йәмғиәт

2024 йылда сабыйҙар үлеме күрһәткесе 3,5 промилле тәшкил иткән Был республиканың статистика...

Тотош уҡырға 11

Республикала ишле ғаиләләргә вуздар ҡарамағындағы колледждарҙа балаларҙы уҡытыу хаҡы компенсациялана

Республикала ишле ғаиләләргә вуздар ҡарамағындағы колледждарҙа балаларҙы уҡытыу хаҡы компенсациялана 30.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай депутаттары республиканың күп балалы ғаиләләренә дәүләт...

Тотош уҡырға 14

«Башҡортостан» ҡунаҡханаһына биш йондоҙ бирелде

«Башҡортостан» ҡунаҡханаһына биш йондоҙ бирелде 30.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә урынлашҡан «Башҡортостан» ҡунаҡхана комплексы рәсми рәүештә биш йондоҙло тип...

Тотош уҡырға 10

Республикала ҡыҫҡа ваҡытлы йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана

Республикала ҡыҫҡа ваҡытлы йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана 30.06.2025 // Йәмғиәт

Аҙна башында йылы һәм ямғырлы һауа торошо көтөлә....

Тотош уҡырға 9

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан

Әрмәнстанда яҡташыбыҙҙы ағыулы йылан саҡҡан 27.06.2025 // Йәмғиәт

Әрмәнстанда яҡташыбыҙ экскурсиянан һуң ауыр хәлдә реанимацияға оҙатылған. Турист әйтеүенсә, уны...

Тотош уҡырға 32

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы 27.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөндән Өфөлә түләүле парковкалар эшләй башланы...

Тотош уҡырға 25

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы һыу баҫыу ихтималлығы хаҡында иҫкәртте 27.06.2025 // Йәмғиәт

Тау һәм бәләкәй йылғаларҙа һыу кимәленең күтәрелеүе көтөлә....

Тотош уҡырға 25

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә 27.06.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Пугачев урамында хәрәкәт сикләнә...

Тотош уҡырға 29

Марфа инәйгә – 100 йәш

Марфа инәйгә – 100 йәш 26.06.2025 // Йәмғиәт

Салауат ҡалаһынан Марфа Рябова 100 йәшен тултырҙы. Ҡала мэры Марат Заһиҙуллин социаль селтәрҙәге...

Тотош уҡырға 30

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән 26.06.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда матур датала 245 никах теркәлгән...

Тотош уҡырға 33

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана

Бөгөн республика урмандарында уртаса класлы янғын хәүефе фаразлана 26.06.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн дәүләт урман фонды биләмәһендә икенсе-өсөнсө класлы янғын хәүефе фаразлана. 26 июнгә ут...

Тотош уҡырға 32

Республикала ямғырлы һауа торошо фаразлана