Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Тәбиғәт ҡанундарына буйһонмаһа ла...
Хәҙерге заманда пластик һауыт-һабаны утилләштереү мәсьәләһе көндән-көн ҡырҡыулаша, уны ҡулланғандан һуң ҡайҙа итергә, нисек юҡҡа сығарырға ла белмәйҙәр, ә кибеттәр аша был һауыт беҙгә ағылыуын дауам итә. Ә уның беҙҙең көнкүрешкә килеп инеүен, хәтерләйһегеҙҙер, нисек ҙур шатлыҡ менән ҡаршылағайныҡ: быяла кеүек ватылмай, ағас йәки ҡағыҙ һымаҡ серемәй, ҡабат-ҡабат ҡулланырға мөмкин, күҙ яуын алырлыҡ матур, ниндәй генә рәүештә эшләнмәгән...

Хәҙер килеп, ул оло бәләгә әйләнде: ҡайҙа ғына туҙып ятмай. Әгәр ҙә ҡағыҙ яҡынса ике йылда сереп юҡҡа сыҡһа, быяла һауыт егерме йылдан булһа ла тарҡалһа, пластик һауыт бер ҡасан да серемәй, сөнки органик матдәнән яһалған. Икенсе төрлө әйткәндә, тә­биғи юл менән барлыҡҡа килгән әйбер түгел, шуға тәбиғәт ҡанундарына ла буйһонмай. Ҡалаларҙа ундай һауыт өсөн айырым контейнерҙар ҡуйып ҡарайҙар, йәғни сүп-сар йыйыусылар сортҡа айыра, тик бының һөҙөмтә биргәне әллә ни һиҙелмәй әлегә. Яҙ ҡар ире­гәс тә, юл ситтәрендә ошондай һауыт-һабаның кило­метрҙарға һуҙылыуын күрмәү мөмкин түгел. Химияны көнкүреш әйберҙәре яһарға өйрәткән йәмғиәт махсус контейнерҙарҙы тейешенсә ҡулланыу кимәленә етмәгән әле.
Ҡалдыҡтар менән эш итеү – ҙур сығым талап иткән шөғөл. Шуға күрә 2019 йылда Рәсәйҙә пластик һа­уыттарға экологик һалым түләтеүҙе ҡанунлаш­ты­рырға ниәтләйҙәр. Уны ошондай пластикты етеш­тер­гән предприятиелар түләргә тейеш буласаҡ. Бө­гөнгә тауар һалынған ҡапты утилләштереү уның хаҡында иҫәпкә алынмай. Әйтәйек, ҡағыҙ стакан менән пластиктан эш­ләнгәненең хаҡы бер үк, ләкин уларҙың тәү­геһе се­реп йәки янып юҡҡа сыҡһа, икенсеһен йы­йырға, мах­сус урынға ташырға һәм утилләштерергә тура килә.
Европаның күп кенә илдәрендә һатып алыусы тауарҙы ҡапҡа һалынған килеш алырғамы, әллә ҡап­һыҙмы икәнен үҙе хәл итә. Ҡап өсөн ул айырым хаҡ түләргә тейеш. Тимәк, артабан ҡалдыҡтарҙы эш­кәр­теү­се ойошманың ошо ҡапты утилләштереү буйынса сығымын алдан түләй булып сыға. Киләсәктә беҙҙең илдә лә тауарҙы проектлағанда уҡ уны ҡулла­ныу ваҡыты бөткәс тә утилләштереү сығымдарын иҫәпкә алырға тейеш буласаҡтар.
Рәсәйҙә пластик ҡаптарҙы ҡайтанан ҡулланыу буйынса ыңғай миҫалдар бар. Екатеринбургтағы “Термопласт” заводында, ҡулланылған пластик һауыт-һабаны эшкәртеп, клумба һәм газондар өсөн кәртә яһайҙар.
– Әле эшҡыуарҙарға ҡулланылған тауарҙы үҙаллы утилләштереү мөмкинлеге бирелгән, мин был ҡарар иртәрәк ҡабул ителгән тип иҫәпләйем, – ти экология буйынса эксперт Альбина Дударева. – Ошо хәл эко­логик һалым күләмен ныҡ кәметәсәк. Предприя­тие­ларҙың ысынында ниндәй саралар күреүен контролдә тотоуы, пластикты бөтә ил буйлап йыйыуҙарын һәм эшкәртеүҙе күҙәтеп барыу ҡатмарлы. Бындай эштә үҙаллылыҡҡа күсер өсөн айырым этапты үтергә – бөтәһенең дә ҡаҙнаға түләп барыуына өлгәшергә кәрәк, ләкин ҡарар ҡабул ителгән һәм эште контролдә тотоуға халыҡ үҙе лә ҡушылырға, “Роспотребнадзор”ға ярҙам итергә тейеш.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Өфөлә түләүле парковкалар буйынса кол-үҙәккә көнөнә 100-гә яҡын шылтыратыу ҡабул ителә
Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла

Республика райондарының береһендә медицина хеҙмәткәрҙәренә ярҙам саралары бойомға ашырыла 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәләүез районында йәш табиптарға торлаҡты ҡуртымға алыу хаҡы ай һайын 10 мең һум күләмендә...

Тотош уҡырға 10

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне

Радий Хәбиров Башҡортостанда ҡалырға хәл иткән йәш ғалимдарға шәхсән ярҙам итергә вәғәҙәләне 02.07.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан бер ҡасан да ошондай күп талантлы, сағыу йәш ғалимдарҙы ҡабул иткәне юҡ ине,...

Тотош уҡырға 15

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан 02.07.2025 // Йәмғиәт

Республикала ғаилә ҙур суммала лотерея отҡан...

Тотош уҡырға 13

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола 02.07.2025 // Йәмғиәт

Мәскәүҙә һабантуй ойошторола...

Тотош уҡырға 13

Шишмә районының берҙән-бер ветераны 100 йәшен билдәләне

Шишмә районының берҙән-бер ветераны 100 йәшен билдәләне 02.07.2025 // Йәмғиәт

Шишмә районында берҙән-бер Бөйөк Ватан һуғышы ветераны Солтан Хәйҙәров 100 йәшлек юбилейын...

Тотош уҡырға 11

Республиканың автомобиль юлдарын үҫтереүгә 120 миллиард һумдан ашыу йүнәлтелә

Республиканың автомобиль юлдарын үҫтереүгә 120 миллиард һумдан ашыу йүнәлтелә 01.07.2025 // Йәмғиәт

Алдағы биш йыллыҡта Башҡортостанда автомобиль юлдарын үҫтереүгә һәм транспорт хеҙмәттәре сифатын...

Тотош уҡырға 15

Өфөлә Көнсығыш сығыу юлы өс төнгә ябыла
Июлдең беренсе декадаһында аномаль һауа торошо көтөлә
2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була

2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була 01.07.2025 // Йәмғиәт

2026 йылда яңы йыл каникулдары 12 көн була...

Тотош уҡырға 14

Рәсәйҙә яңы һөнәри байрам булдырылды

Рәсәйҙә яңы һөнәри байрам булдырылды 01.07.2025 // Йәмғиәт

Адвокатура көнө 31 майҙа билдәләнә....

Тотош уҡырға 15

Башҡортостанда «Мәктәпкә әҙерләнергә ярҙам ит» хәйриә акцияһы башлана