Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һәр кемдең күңелендә аҫабалыҡ тойғоһо йәшәһен
Ер йөҙөндә йәшәүсе һәр халыҡ үҙенә генә хас изге йолалары, йыр-моңдары менән донъя мәҙәниәтен байытыуға ҙур өлөш индерә. Әммә төрлө сәбәптәр арҡаһында оҙаҡ йылдар һуҙымында бихисап халыҡтар юҡҡа сыҡҡан. Нәҡ төп халыҡтарҙың мәҙәниәт, мәғариф, кеше хоҡуҡтары, тирә-яҡ мөхит, һаулыҡ һаҡлау һәм башҡа өлкәләрҙәге проблемаларын хәл итеүҙә халыҡ-ара хеҙмәттәшлекте нығытыу йәһәтенән Берләшкән Милләттәр Ойошмаһы Генераль Ассамблеяһының 1994 йылдағы ҡарарына ярашлы 9 август Бөтә донъя аҫаба халыҡтар көнө итеп билдәләнә.
БМО мәғлүмәттәре буйынса, Ер шарының 70 илендә аҫаба халыҡтарҙың 5 меңдән ашыу төркөмө донъя күрә. Аҫаба тип үҙенең төп, тарихи ерҙәрендә йәшәгән ерле халыҡ атала. Рәсәйҙә был төркөмгә йөҙләгән милләт инә.

Рәшит ШӘКҮР, ғалим, шағир:
– Йыш ҡына Мәскәүҙә нәшер ителгән “Коренное население. Глобальное стремление к справедливости. Доклад для Независимой комиссии по международному вопросу” тигән китапты уҡыйым. Унда аҫаба халыҡтарҙың хоҡуҡтары, проблемалары, Ер йөҙөндәге милләттәрҙе һаҡлау йәһәтенән тейешле саралар күрһәтелгән, халыҡ-ара нормалар билдәләнгән. Беҙгә ошондай хеҙмәттәрҙе уҡып, социаль проблемаларҙы, халыҡтың телен, рухи байлығын, халыҡ-ара нормаларҙы өйрәнеп эш итергә, уны Рәсәй кеүек үҙгәреүсән илдә ҡуллана белергә кәрәк. Власть башындағы ҡайһы бер әҙәмдәр күп ваҡыт артыҡ юғарынан ҡарай, илдәге, донъялағы ҡиммәттәрҙе баһалап бөтмәй.
Бик кәрәкле байрам был. Халыҡ-ара йәмәғәтселектең, донъялағы алдынғы ҡарашлы кешеләрҙең аҙ һанлы халыҡтарҙың йәшәйешенә, яҙмышына бәйле борсолоуын билдәләй торған көн. Ер шарындағы һәр милләттең донъя цивилизацияһына индергән өлөшөн асып бирергә тейешбеҙ. Бының өсөн һәр ваҡыт аҡыллы эш алып барырға бурыслыбыҙ.
Һәр милләт үҙ яҙмышы, киләсәге өсөн көрәшергә тейеш. Уны башҡа берәү ҙә хәстәрләмәйәсәк.

Әнүәр Әсфәндиәров, тарихсы, ғалим:
– Башҡортта әүәл-әүәлдән аҫабалыҡ хоҡуғы булған. Ауыр замандарҙа ла ул ошо ере өсөн ҡанын түккән, үҙен аямаған. Сыңғыҙ хан яуына ҡаршы торған, Иван Грозный менән килешеү өсөн дә аҡылы еткән. Аҫабалыҡ милләтебеҙгә ҙур мөмкинлектәр биргән, үҙебеҙҙе халыҡ булараҡ һаҡлап ҡалырға ярҙам иткән. Бөгөн тарихыбыҙ, мәҙәниәтебеҙ, халыҡ ижадының иҫ киткес байлығы – шул аҫабалыҡтың емеше ул. Ниндәй халыҡтың 30 томға һыйышлы фольклоры бар әле? Берәүҙә лә юҡ. Көнләшерлек бит!
Бөгөн һәр кемдең күңелендә аҫабалыҡ тойғоһо йәшәһен ине — беҙ үҙ еребеҙҙә, ата-бабаларыбыҙҙың ғәзиз һөйәге ятҡан ерҙә, ҡаты баҫып йөрөргә тейеш.

Әкрәм ИРМӘКОВ, хәрби хеҙмәткәр, Өфө ҡалаһы:
– Сығышым менән Һарытау өлкәһенәнмен. Беҙҙең өлкәлә дүрт меңдән ашыу башҡорт иҫәпләнә. Башҡортостандан ситтә йәшәһә лә, улар милли үҙаңын, туған телен һаҡлап ҡалырға тырыша, башҡорт булыуы менән ғорурлана. Ә инде халыҡ иҫәбен алыуҙың һуңғы мәғлүмәттәре буйынса, өлкәлә, имеш, бер милләттәшебеҙ ҙә йәшәмәй. Был төптө ялған бит. Ундағы туғандарымдан һораһам, башҡорт булып яҙылдыҡ, тиҙәр. Парадокс! Был үҙе үк илдә аҙ һанлы халыҡтарға ниндәй ҡараш булыуын күрһәтә түгелме?

Азат Әлмөхәмәтов, Өфө ҡалаһы:
– Мин Белорет районында тыуып үҫтем. Ҡала баҙарына йыш йөрөй торғайныҡ. Барған һайын “нацмендар” тигән хәбәрҙе йыш ишетһәм дә, уның мәғәнәһен аңламай инем. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, бөгөн дә Белоретта ерле халыҡҡа ниндәйҙер ҡырын ҡараш һиҙелгән һымаҡ. Яңыраҡ ҡына гәзиттә Мөхәмәт ауылындағы урта мәктәпте башланғысҡа ҡалдырыуҙары тураһында уҡып, шундай уйға килдем.
И. ХАҠОВ яҙып алды.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 700

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 827

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 773

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 482

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 104

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 802

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 047

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 179

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 779

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 828

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 619

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 874