Бөгөн Баш­ҡорт­ос­тандың Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай беҙҙең өсөн иң мөһим булған мәсьәләләрҙең береһен – республиканың киләһе йылға бюджеты проектын – ҡараясаҡ. Хәлебеҙ ни сама?


Рәсәйҙең Дәүләт Думаһы ил бюджеты буйынса закон проек­тын беренсе уҡыуҙа 13 ноябрҙә ҡарарға йыйы­на. Әлбиттә, беҙ барыбыҙ ҙа бер “ар­бала”. Шулай ҙа бер төбәк тә икен­се­һенә оҡ­ша­маған, шул иҫәптән Баш­ҡорт­ос­тандың да үҙенә генә хас мәсьәләләре етерлек. Быйылғы үткән айҙар буйынса халыҡтың реаль килеме, былтырғы шул осор менән сағыштырғанда, 92,7% тәшкил итте. Рәсәй буйынса күрһәткес – 96,1%, Волга буйы федераль округында 95,5% булды. Республикабыҙ был йәһәттән округтағы 14 төбәк араһында 11-се урынды биләй.
Уртаса эш хаҡы Рәсәйҙә бы­йыл­ғы июлдә (яңыраҡ мәғлү­мәт­те “Росстат” әлегә бирмәй) 35 395 һум булһа, округ буйынса – 26 699, Башҡортостанда 25 607 һум тәшкил итте. Рес­пуб­ли­кабыҙҙың ауыл хужалығында тир түгеүселәрҙең айлыҡ килеме – 13 916 һум.
Эшһеҙлек кимәле республикала – 6,1 процент, һәм әлеге күр­һәткес буйынса беҙ федераль округта икенсе урынды би­ләйбеҙ. Быйылғы тәүге ике квартал йомғаҡтарына ҡара­ғанда, бөтәһе 112,9 мең кеше эштән ебәрелгән, шулар­ҙың алты меңе – штатты ҡыҫҡартыу арҡаһында. Шул уҡ ваҡытта 15 мең кеше талап ителә, улар нигеҙҙә эшсе һөнәрҙәре.
Башҡортостан бюджетының 2016 йылға үлсәмдәре ошолай билдәләнде (әйткәнемсә, был әле проект ҡына): килем буйынса – 118 миллиард һумдан ашыу, сығымдар буйынса – 128 миллиард һумдан күберәк. 2015 йыл­дың бюджеты килем буйынса – 120,8 миллиард, ә сығымдар буйынса 134,8 миллиард һум ине. Икенсе төрлө әйткәндә, киләһе йыл республикабыҙ күберәк ки­лем алырға, әммә аҙыраҡ аҡса тотонорға йыйына.
– Кешеләр эшкә йәлеп ите­лергә тейеш, ләкин ҡамсылап түгел, ә ошондай шарттарҙа ла тормошто яҡшыртып була икә­ненә ышандырыу аша, – тигәйне Башҡортостан Башлығы Рөстәм Хәмитов күптән түгел булып үткән кәңәшмәлә. – Бының өсөн шарттар бар. Хәл 1998 һәм 2009 йыл­дарҙағы көрсөктәргә ҡара­ғанда күпкә яҡшыраҡ, беҙ ул саҡ­тағынан ике ярым, өс тапҡырға һәйбәтерәк йәшәйбеҙ.