Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Үрҙәр яулар ҡанат ҡуйҙы
Үрҙәр яулар ҡанат ҡуйҙы Һүҙ юҡ, әҫәрҙең ҡиммәтен, бәҫен халыҡ күтәрә. Ә уның тел үҙенсәлектәрен, яҙыусының алымдарын тәнҡитсе белә. Тап шундай баһалау ҡеүәтенә эйә ғалим, уҡытыусы ине Ишбулды Вәлитов.


1935 йылдың майында Күгәр­сен районының Яңауыл ауылында тыуа ул. Мәктәпте та­мам­лағас, Мораҡ педагогия училищеһында, Стәрлетамаҡ дәүләт педагогия институтының урыҫ-башҡорт бүлегендә белем ала. Йәш белгес 1961 йылда СССР Фәндәр академияһының Башҡортостан филиалындағы Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтында хеҙмәт юлын башлай. Оҙаҡламай уны үҙе белем алған юғары уҡыу йортона саҡырып алалар. Ишбулды Ғиниәт улы бында башҡорт теле һәм әҙәбиәте кафедраһында эшкә тәғәйенләнә. Өлкән уҡытыусы була, унан тел һәм әҙәбиәт факультетының декан урынба­ҫа­ры бурысын йөкмәй.
Ишбулды Вәлитов 1972 йыл­да “Зәйнәб Биишеваның ижади эволюцияһы” тигән темаға кан­дидатлыҡ диссертацияһы яҡлай, бер аҙҙан доцент исемен ала. Артабан оҙаҡ ваҡыт – 1977 – 1987 йылдарҙа – башҡорт теле һәм әҙәбиәте кафедраһына етәкселек итә. Унан институттың әҙерлек бүлегенең мөдире итеп тәғәйенләнеп, был вазифаны ла намыҫлы атҡара. 1995 йылдан – башҡорт теле һәм әҙәбиәте кафедраһы профессоры.
Ишбулды Ғиниәт улы эшмә­кәрлек осоронда башҡорт халыҡ ижады, Октябрь революцияһына тиклемге башҡорт әҙәбиәте, башҡорт әҙәбиәте тарихы буйынса дәрестәр алып бара. Киң билдәле ”Ашҡаҙар” түңәрәгенә етәкселек итеп, студенттарҙың һәләтен үҫтереүгә күп көс һала. Йәштәрҙең ижад емештәре гәзит-журнал биттәрендә йыш донъя күрә, радиола яңғырай башлай, студенттар әҙәби кисәләрҙә, конкурстарҙа әүҙем ҡатнаша. Мәҫәлән, шағир Ғилман Ишкинин “Ашҡаҙар” түңәрәгенә тап Ишбулды Ғиниәт улы етәкселек иткән йылдарҙа әҙәбиәттә тәүге аҙымдарын яһай.
Ғалим И.Ғ. Вәлитов – 100-ҙән ашыу ғилми-методик хеҙмәт авторы. Был эштәр араһында, мәҫәлән, ”Ижади үрҙәргә” (1986) исемлеһен Жәлил Кейекбаев, Мостай Кәрим, Әхиәр Хәкимов һәм башҡаларҙың стиль һәм жанр үҙенсәлектәрен, шулай уҡ фольклорҙың әҙәбиәткә йоғон­тоһон тикшереүгә арнай. Тән­ҡитсе йәнә Азат Абдуллин, Рәшит Солтангәрәев, Шакир ­Янбаевтарҙың әҫәрҙәрен идея-тематик, жанр йәһәтенән тик­шерә, ғилми-методик мә­ҡә­лә­ләре “Башҡортостан уҡытыусыһы” журналында даими баҫыла.
Абруйлы педагог, ғалим, филология фәндәре кандидаты, доцент, РСФСР-ҙың халыҡ мәғарифы алдынғыһы, Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалеры, Башҡортостандың атҡа­ҙанған уҡытыусыһы, Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Яҙыу­сылар союзы ағзаһы, Зәйнәб Биишева исемендәге премия лауреаты Ишбулды Вәлитов инс­титутта 2007 йылдың февра­ленә тиклем эшләп, юғары ква­лификациялы белгестәр әҙер­ләүгә 45 йыл ғүмерен ба­ғышлай. Уның уҡыусылары Баш­ҡортостандың төрлө төбәк­тә­рен­дә намыҫлы хеҙмәт итә, башҡорт теле һәм әҙә­биәтен үҫтереүгә тос өлөш ин­дерә. Остазыбыҙға ошо көн­дәр­ҙә 80 йәш тулған булыр ине. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, Ишбулды Ғиниәт улы арабыҙҙа юҡ инде, әммә уның эшмәкәрлек емештәре, күркәм башланғыс­тары, яҡшы кәңәштәре уҡыу­сылары, хеҙмәттәштәре, ижад­таштары хәтерендә мәңге йәшәй.

Фәүриә АҠҠУЖИНА,
БДУ-ның Стәрлетамаҡ филиалы уҡытыусыһы, педагогия фәндәре кандидаты, доцент.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне

Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Ленин районынан тыл хеҙмәтсәне Зөбәйҙә Хәкимова 95 йәшен билдәләне. Район башлығы урынбаҫары...

Тотош уҡырға 16

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай 15.08.2025 // Йәмғиәт

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай...

Тотош уҡырға 22

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла...

Тотош уҡырға 19

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

2025 йылдың 1 сентябренән «Башҡортостан Республикаһы территорияһында алкоголһеҙ тонусты күтәреүсе...

Тотош уҡырға 19

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 27

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 23

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 30

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 32

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 30

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 26