Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сәсән уҙған юлда һүҙ ҡала
Районыбыҙҙа филология фәндәре докторы, Рәсәй Фәндәр академияһының Өфө ғилми үҙәгендәге Тарих, тел һәм әҙәбиәт институтының баш ғилми хеҙмәткәре Розалия Солтангәрәева яңы китабының исем туйын үткәрҙе.

Исмаил урта мәктәбендә ике тиҫтә йылдан ашыу инде башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыу­сыһы Гүзәлиә Закирова етәкселегендә “Тирмәкәй” ижад түңәрәге уңышлы эшләп килә. Балалар унда тыуған төйәктең этнографияһын, халыҡтың ауыҙ-тел ижадын ҡыҙыҡһынып өйрәнә. Туристик сәйә­хәттәр, ғилми-тикшеренеү эштәре ойошторола. Күренекле шәхестәр менән осрашыуҙар ҙа тради­цияға әүерелгән... Уларҙың береһе филология фәндәре докторы, башҡорт халҡының йола, йыр, бейеү, уйын фольклорын йыйыу, өйрәнеү һәм халыҡҡа ҡайтарыу эше менән шөғөлләнгән Розалия Солтангәрәеваның хеҙмәттәренә арналды.
Ғалимдың “Башҡорт сәсән мәктәбе” тигән кита­бын­да халыҡтың һүҙ сәнғәте, уның бөгөнгөһө, ижади мөмкинлектәре һәм үҙенсәлектәре тураһын­да бәйән ителә, башҡорт теленең абруйын күтә­реүҙә халыҡ эпик хәтеренең роле баһалана. Был хеҙмәттә шулай уҡ төрлө йылдарҙа республикала үткәрелгән “Урал батыр” башҡорт халыҡ эпосын башҡарыусылар бәйгеһенә тәрән анализ яһала.
Исем туйына авторҙың да килеүе сараны тағы ла йөкмәткелерәк итте. Ауыл китапханасыһы Земфира Хәкимова ҡунаҡ менән таныштырғас, Розалия Әсфәндиәр ҡыҙының сәсәниә генә түгел, күренекле импровизатор, бына тигән педагог һәм лектор ҙа икәнен асыҡланы. Уҡыусылар уның бер һүҙен дә төшөрөп ҡалдырмаҫҡа тырышып, тын да алмай тыңланы. Сығыш яһаусы нисек йәшәргә, үҙеңде яңғыҙың булғанда һәм йәмғиәттә нисек тоторға кәрәклеге тураһында ябай өгөт-нәсихәт һөйләмәне, уның һәр фекере ата-бабаларыбыҙ тормошонан миҫалдар менән байытылды. Ер-әсә һәм уның балалары — кешеләр ныҡлы тамырҙар менән бәйләнгән, шуға ла был ябай ҡағиҙәләрҙе үтәп, әйләнә-тирә донъяны яратырға һәм хөрмәт итергә кәрәк. Шул ҡағиҙәләрҙең иң мөһиме тәбиғәткә зыянлыҡ ҡылмаҫҡа саҡыра.
Сара программаһына “Урал батыр” эпосын ят­тан һөйләүсе балаларҙың сығышы ла ингәйне. V класс уҡыусылары Динислам Әхиәров, Лилиана Ҡашҡарова сәсәниә үткәргән оҫталыҡ дәресендә әүҙем ҡатнашты. Автор уларға һәм осрашыуҙа ҡатнашыусыларҙың бик күптәренә ҡултам­ғаһы ҡуйылған китабын бүләк итте.
Кисәлә “Милләтебеҙ биҙәге” тип аталған китап күргәҙмәһенең хужабикәһе, Исмаил ауыл китапха­наһы мөдире Зинфира Хәкимова ғалимәнең ижадына байҡау яһаны, уның тормош юлы менән тағы ла тәрәнерәк таныштырҙы.
“Тирмәкәй” ижад түңәрәге етәксеһе Гүзәлиә Закирова үҙенең сығышында билдәләүенсә, “Баш­ҡорт сәсән мәктәбе” китабы — тел мәктәбе генә түгел, рух мәктәбе лә. Китапта башҡорт халҡының бөгөнгө булмышына, милли фәлсәфәһенә, килә­сәккә гарантия булырҙай үҫеш юлдарына байҡау яһала. Бына ни өсөн түңәрәк эше буйынса яҙған авторлыҡ программамда был китаптан бик күп мәғлүмәт алдым, ҡулландым. Ышанам, киләсәктә башҡорт әҙәбиәте дәрестәрендә лә былар урын алыр. “Башҡорт сәсән мәктәбе” китабын үҙем дәрестә лә, түңәрәк эшендә лә ҡулланам.
Сара уҡытыусылар һәм уҡыусылар күңелендә онотолмаҫ тәьҫораттар ҡалдырҙы. Бындай осра­шыуҙар мәктәптә генә түгел, мәҙәниәт усаҡтарын­да ла үтһен ине.

Илдус ТИМЕРХАНОВ,
яҙыусы, журналист.






Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 140

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 488

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 229

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 933

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 699

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 276

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 697

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 972

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 457

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 531

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 358

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 538