Төрлө быуын вәкилдәре менән, уларҙың дәрәжәһенә һәм йәшенә ҡарамай, уртаҡ тел табыу, сәстәренә сал төшкән аҡһаҡалдар араһында ла, йәштәштәре менән дә, күпкә кесерәктәр янында ла үҙ кеше булыу күптәргә бирелмәй. Ябай оператив хеҙмәткәрҙән алып барлыҡ вазифа баҫҡыстарын үткән һәм 35 йыллыҡ хәрби эшмәкәрлеген Федераль именлек хеҙмәтенең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығы етәксеһе урынбаҫары булып тамамлаған Рәйеф РАПАЕВ – нәҡ шундайҙарҙан. — Тормош юлым уңышлы минең, — ти етенсе тиҫтәһен ваҡлаған хәрби хеҙмәт ветераны. — Һәр ваҡыт йәмғиәткә кәрәкле эш менән шөғөлләндем, үҙемә йөкмәтелгән бурысты еренә еткереп үтәргә тырыштым. Башҡалар артына ышыҡланыуҙың, кенә тотоуҙың нимә икәнен дә белмәнем. Һөнәрҙәштәремә, хеҙмәт буйынса аралашҡандарға гелән ыңғай ҡарашта булдым, нәтижәлә күп йылдар барышында уларҙың тик йылы хистәрен тоям. Ғүмеремдә яҡшы кешеләр күберәк осраны...
Үҙендәге был сифаттарҙың тәү сиратта ата-әсәһенән бирелгәнлеген айырым билдәләй бөгөн дүрт ейәнгә олатай булған Рәйеф Әхмәт улы. Шул уҡ ваҡытта именлек органдарындағы хеҙмәтенең дә күп яҡлы тәрбиә мәктәбе булғанын оло ғорурлыҡ һәм ихтирам менән бәйән итә.
— КГБ-ның махсус уҡыу йорттарында беҙгә тәрән мәғәнәле бер һорау бирәләр ине, — тип хәтерләй отставкалағы полковник. – Чекист ул – һөнәрме, ижадмы, әллә йәшәү рәүешеме? Үтелгән ғүмеремде барлап сығам да, кинәйәләп әйткәндә, ул үҙе был һорауға яуаптыр тигән һығымта яһайым...
Ысынлап та, Рәйеф ағай бар булмышын хәрби хеҙмәткә арнаған. Бер ҙә еңелдән булмаған көндәлек эше өс тиҫтә ярым йыл эсендә тотошлайы менән уның тормош рәүешенә әүерелгән. “Контрразведканың почетлы хеҙмәткәре” тигән юғары исемгә лайыҡ булыуы ғына ла – бының асыҡ миҫалы. Төрлө быуын чекистары өсөн ҡәҙерле һәм ихтирамлы бүләккә килтергән ғүмер һәм хеҙмәт юлдарының һикәлтәләре Рәйеф Әхмәт улының үҙенә генә билдәле. Әлбиттә, улар хаҡында ярты быуатҡа яҡын ныҡлы терәге булған һөйөклө ҡатыны Әлфирә Кәшфи ҡыҙы ла күпте әйтә ала. Йәшлек йылдарында әлегә маҡтанырлыҡ дәрәжәһе лә булмаған ябай хәрби хеҙмәткәр менән яҙмышын бәйләргә тәүәккәлләгән ҡыҙ, бәлки, алда торған ҡыйынлыҡтарҙы тулы кимәлдә күҙ алдына ла килтермәгәндер. Шулай тиҫтә йылдар буйы бөтөн көндәлек донъя мәшәҡәттәрен үҙ иңенә алып, һәр таңда ирен уңыштар теләп эшкә оҙатҡан, ныҡ һуңлап ҡайтҡанында ла яҡты сырайы һәм йылы аш-һыуы менән ҡаршылаған, балаларын ҡарап-тәрбиәләүҙе бөтөнләй тиерлек үҙ өҫтөнә алған еңгәйгә Рәйеф ағай мең-мең рәхмәтле. “Ысын офицер ҡатыны”, — ти уның тураһында.
Махсус хеҙмәттәрҙең һәм хоҡуҡ һаҡлау органдарының оператив эшмәкәрлеге матур әҙәбиәттә һәм киноларҙа мауыҡтырғыс итеп һүрәтләнә. Ә бына кәрәкле һөҙөмтәләрҙең күпме тырышлыҡ талап иткәнен оператив хеҙмәткәрҙәр үҙҙәре генә белә. Ошо эштең иң ябайынан башлап, йылдар барышында оло тәжрибә туплаған Рапаев, вазифа баҫҡыстарынан ышаныслы аҙымдар менән күтәрелеп, бүлексә һәм бүлек башлығы була, республика кимәлендәге етәксегә тиклем үҫә.
Был арауыҡта Башҡорт АССР-ы Дәүләт именлеге комитетының Мәләүез ҡалаһындағы бүлексәһендә оперуполномоченный, һуңынан 13 йыл буйы уның етәксеһе булған дәүерҙе ул бигерәк тә һағынып хәтерләй. Хәләл ефете Әлфирә апай һәм яңы ғына донъяға килгән тәүге ҡыҙҙары менән үҙаллы тормоштарын бында башлай Рәйеф ағай. Һуңыраҡ һөйгәне икенсегә ҡыҙ бүләк итә. Былар — ысын мәғәнәһендә мәңге онотолмаҫлыҡ йәшлек осоро.
— Алда әйткәнемсә, ғүмеремдә күп яҡшы кешеләр осраны, — тип дауам итә ветеран. – Төрлө йылдарҙа яуаплы вазифалар биләгән партияның Мәләүез ҡала комитетының беренсе секретары Әҙһәм Шәрәфетдинов, район Советы рәйесе һәм район хакимиәте башлығы Шамил Вахитов, прокурор Рәмил Исҡужин кеүек республиканан ситтә лә киң билдәле булған шәхестәр менән бергә эшләүе еңел ине...
Әүҙем эшмәкәрлектән башҡа үҙ тормошон күҙ алдына ла килтермәгән чекист Рапаев хәрби хеҙмәтен тамамлағас та тик ятмай. Өс йыл дәүерендә Һамар ҡала хакимиәте башлығының урынбаҫары булып эшләп ала, шунан Өфөгә ҡайтып, төҙөлөш ойошмаһында яуаплы вазифа биләй. Бөгөн ул баш ҡала янындағы бер ҡасабалағы үҙ йортонда Әлфирә апай менән һәүетемсә генә ғүмер кисерә. Көсөргәнешле хәрби хеҙмәте арҡаһында хәләл ефетенә һәм ҡыҙҙарына үҙ ваҡытында тулыһынса биреп өлгөрмәгән йылы хистәрен хөрмәтле олатайҙарына бар яҡтан да оҡшарға ынтылған ейәндәренә өләшә. Тыуған ҡалаһы Октябрьский яҡтарына ла, Мәләүез тарафтарына ла ара-тирә сәфәр яһап, бала саҡ һәм йәшлек йылдары сәхифәләрен яңыртып ала. Дәүләт именлеге органдарындағы һөнәрҙәштәре менән даими осрашып-күрешеүҙәр ҙә ветеран күңелен күтәреп ебәрә. Йән тыныслығынан, яҡындары йылыһынан башҡа тағы ни кәрәк инде кешегә?!