Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Һаҡ булығыҙ: картанан аҡса урлайҙар
Һаҡ булығыҙ: картанан аҡса урлайҙар
Тормош алға бара. Шул иҫәптән ябай кешенең банк менән бәйле мөнәсәбәттәре лә заманға ярашлы үҙгәрҙе. Банк хеҙмәтләндереүе граждандарҙың йәшәгән урынынан сыҡмай ғына Интернет селтәре аша үҙ аҡса иҫәбенә идара итә алыу мөмкинлеген булдырҙы. Был бик ҡулайлы, әммә уның кире яҡтары ла бар: кеше кеҫәһенә ҡул һуҙырға яратыусылар был ысулды үҙ мәнфәғәтендә файҙалана. Һуңғы айҙарҙа граждандарҙың банк картаһынан аҡса урлау осраҡтары йышайҙы.


Енәйәтселәр аҡса урлау өсөн төрлө ысулдарҙы һайлай. Шуларҙың киң таралғаны – “Мобиль банк” сервисын ҡулланыу. Граждандар был ябай һәм уңайлы сервис аша тәүлек әйләнәһенә үҙ иҫәбе буйынса бөтә банк операциялары тураһында мәғлүмәт ала, төрлө урындан кеҫә телефоны аша түләүҙәрҙе бойомға ашыра, аҡса күсерә. “Мобиль банк”аша аҡса урлауҙың 100 проценты тип әйтерлек sim-карта хужаһы телефонын юғалтҡан, ташлаған йәки оҙаҡ ваҡыт ҡулланмаған осраҡтарға тура килә. Урлашыусы элекке абоненттың sim-картаһын ҡуллана. Кеҫә телефоны бәйләнеше менән тәьмин иткән компаниялар билдәләгән тәртип буйынса, абонент телефон һанынан баш тартҡандан 6 ай ваҡыттан һуң был sim-карта икенсе кешегә бирелә. Банк картаһына аҡса күсерелеү тураһындағы “Мобиль банк” мәғлүмәте яңы абонентҡа килеүен дауам итә. Намыҫлы кешеләр бындай хәбәрҙе иғтибарға алмай, енәйәтселәр иһә башҡалар кеҫәһенә төшөүҙән баш тартмай, ә айырым комбинациялар ярҙамында аҡсаны үҙ иҫәбенә күсерә. Мәҫәлән, 2014 йылдың 10 июлендә Мәләүез районының эске эштәр бүлегенә К. мөрәжәғәт итте. Ул 2014 йылдың май-июль айҙарында билдәһеҙ кеше “Мобиль банк” сервисы аша 41200 һум аҡсаһы урланыуын белдерҙе һәм уғрыны яуаплылыҡҡа тарттырыу­ҙы үтенеп ғариза яҙҙы. К. ике йыл файҙаланған sim-картаһын алмаштырған һәм был хаҡта банкка хәбәр итмәгән. Бер ни тиклем ваҡыттан һуң уның элекке картаһына яңы хужа табылып, ул К.-ның бөтә операцияларын күҙәтеп барған һәм тупланған сумманы үҙ иҫәбенә күсереү яйын тапҡан.
Эске эштәр бүлегенә ҡабул ителгән ғаризаларҙы анализлау шуны күрһәтә: бындай урлашыуҙар ҡырҡа артты. 2013 йылда 15 енәйәт теркәлһә, 2014 йылдың 6 айында был һан 40-ҡа етте.
Ошо факттарға бәйле шуны айырып әйтергә кәрәк: мөлкәтте хужаһынан башҡа берәү ҙә тейешенсә һаҡлай алмай, һәр кем иғтибарлы булырға тейеш.
Түбәндәге ҡағиҙәләрҙе
иҫтән сығармаҫҡа кәрәк:

v Сит кешегә үҙегеҙҙең шәхси мәғлү­мәтте, пластик карта реквизиттарын хәбәр итмәгеҙ. Пин-код картанан айырым һаҡланһын.
v Пластик картағыҙҙы сит кешегә бир­мәгеҙ! Карта буйынса бөтә операциялар ҙа уның хужаһы булғанда ғына баш­ҡарылырға тейеш.
v Картаны юғалтҡан осраҡта уны биргән банкка кисекмәҫтән хәбәр итергә һәм блокировкаларға кәрәк.
v “Мобиль банк” сервисына тоташтырыл­ған sim-картаны алмаштырған осраҡта, хеҙмәтләндереүҙе туҡтатыуҙы һорап, банкка ғариза яҙырға онотмаҫҡа.
v Ошо темаға ҡағылышлы һорауҙар ме­нән банктарҙың клиент хеҙмәтенә йәки эске эштәр бүлегенә мөрәжәғәт итергә мөмкин.
v Әгәр һеҙгә йәки яҡындарығыҙға, шәхси иҫәбе булмауға ҡарамаҫтан, банк учреж­дениеһынан аҡса күсерелеү тура­һында sms-хәбәр килһә, ошо банктың яҡындағы бүлексәһенә кисекмәҫтән мө­рәжәғәт итегеҙ. Был аҡсаларға ҡағыл­мағыҙ, сөнки улар һеҙҙеке түгел!




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 696

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 769

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 102

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 797

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 045

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 177

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 826

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 872