Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Дингә бирелеү” төшөнсәһен кем нисек аңлай?
Ислам дине йылдан-йыл бар донъяла киңерәк танылыу яулай тигән һүҙҙәремә ҡаршы килеүсе булмаҫ, моғайын. Ысынлап та, республика кимәлен генә алып ҡарағанда ла, һәр ҡала-ауылда билдәле сәбәптәр арҡаһында байтаҡ йылдар элек ишегенә ҙур йоҙаҡ эленгән мәсеттәр яңынан тергеҙелә, халыҡ дини тәғлимәт менән таныша, шул рәүешле мәңгелек һорауҙарға, күңел талаптарына яуап табыуға өлгәшә.


Был күренеште мин мәсет ишегенең генә йоҙағы түгел, кешеләрҙең иман нурына һыуһаған йөрәктәре асылыу менән сағыштырыр инем. Йәшенә, милләтенә, биләгән вазифаһына ҡарамай, халыҡ мәсеткә йөрөй. Вәғәздәрҙә оло йәштәге апай-инәйҙәр менән бер рәттән 16-18 йәшлек ҡыҙ-ҡырҡынды ла күрергә була.
Дингә бирелеү хаҡында хәбәрҙәрҙе төрлө ерлектә һәм сүрәттә ишетергә була. Күпселек осраҡта – Ислам дине менән әллә ни ҡыҙыҡһынмаған, таныш булмағандар тарафынан. Һөҙөмтәлә шундай һорау тыуа: «Нимә аңлата һуң ул дингә бирелеү?» Дөрөҫ аңлайбыҙмы беҙ был төшөнсәне?! Сөнки бөгөнгө тормошон Ислам дине буйынса ҡорған халыҡтың был һүҙҙәрҙең асылына ҡапыл ғына төшөнмәүе лә ихтимал. Ни өсөн? Ғөмүмән, үҙен ысын мосолман тип һанаған, дини бурыс­тарын намыҫлы үтәгән кешенең аңында ла, лексиконында ла бындай һүҙҙәр бөтөнләй юҡ. Улар дингә бирелмәй, ә йөрәге, теле менән динде ҡабул итә, тормоштарын Ислам талаптары буйынса ҡора.
Талаптарҙың береһе шундайыраҡ яңғырай: ысын мосол­манға тормоштоң ике яғын да бер тигеҙ алып барыу зарур – донъяуи яҡтан ҡыуып, эске, рухи үҫеште ҡалдырмаҫҡа һәм тик дин, ғилем тип ҡәҙимге тормошҡа ла ҡул һелтәмәҫкә. Намаҙ уҡыным, ураҙа тоттом, ғәрәп хәрефтәрен өйрәндем, минән дә яҡшыраҡ, белемлерәк кеше юҡ эргә-тирәлә тип «әтәсләнергә» түгел, ә ошо Ислам дине ҡушҡандарҙы, талап һәм тәҡдим иткәндәрҙе бар тормошоңа матур итеп “ҡушып үрергә”, ике дилбегәне лә бер тигеҙ тотоп барырға кәрәк. Дини атрибутика ғына әле һинең хаҡ юлда барыуыңды раҫламай.
Төплө уйлап, аңлы рәүештә эш иткән мосолман кешеһенең бар тормошо ҙур бер гармонияға әйләнеп, уның иманы ла, йәм­ғиәттә биләгән урыны ла, ғаиләһе лә, эше лә, кешелек сифатта­ры ла иң-иңдәр рәтендә булырға тейеш, минеңсә. “Дин” тө­шөнсәһе тәү осраҡта кешенең йөрәгендә яралып, шул килеш әҙәм балаһы тормошоноң бар яҡтарын да ыңғай яҡҡа үҙгәртеп, матурайтып, еңеләйтеп ебәреү көсөнә эйә. Әлбиттә, был һүҙҙәрем аша мин мосолман ҡатын-ҡыҙына яулыҡ ябынып, бөркәнеп кейенеп йөрөү мөһим түгел тип әйтмәйем, киреһенсә, изге Ҡөрьән китабында ҡушылғанса дөрөҫ итеп кейенеп тә заман менән бергә атларға була. Бының өсөн ниәтеңдең изге, ынтылыштарыңдың ыңғай булыуы мөһим.
Мин дингә бирелдем тип, үҙ-үҙеңә бикләнеп, юҡ сиктәр ҡуйып ултырыуҙан да файҙа юҡ. Ислам дине тарихынан сығып фекер йөрөткәндә, борон замандарҙан уҡ мосолман ҡатын-ҡыҙы яҡшы белемле, ихтирамлы булған, төплө фекер йөрөткән. Тап уларҙың өлгөһөндә заман ҡыҙҙары ла фәнгә, ғилемгә ынтылып, сит телдәрҙе өйрәнеп, профессиональ юҫыҡта ла, әхлаҡ-тәр­биә, эстетика мәсьәләһендә лә яңы үрҙәр яулап йәшәһә, “дингә бирелеү” тигән буталсыҡ төшөнсәне Ислам динен ҡабул итеп, тормошон матур яҡҡа үҙгәртте, үҙ асылына ҡайтты, замана һәм мөхиттәр менән тулы гармонияға килде тигән гүзәл бер күренеш алмаштырыр ине. Тап ошо урында беҙ кешенең был донъяға барлыҡҡа килгәндә үк бирелгән мөмкинлектәрен, һәләттәрен, кешелек сифаттарын тулыһынса асыуына, үҙ булмышы һәм күңел талаптары менән һоҡланғыс уртаҡлыҡ табыуына шаһит булыр инек. Ундай кешеләрҙең нурлы йөҙҙәре донъяны тағы ла хозурыраҡ, йәмлерәк итәсәк.
Дин кешегә еңеллек өсөн бирелгән. Ислам кешене йәм­ғиәт­тән, бөгөнгө көндән айырылырға түгел, ә, киреһенсә, бар ха­лыҡ­тарҙы, бөтә тереклекте дуҫ, татыу йәшәргә, эшләргә өйрәтә. Көндән-көн рухи һәм физик яҡтан камиллашып, Аллаһы Тәғәләнән генә бирелгән бар мөмкинлектәрҙе дөрөҫ ҡулланып, күрергә өйрәнеп, һәр кем үҙен һәм тотош йәмғиәтте алға, яҡты киләсәккә, үҫешкә этәреп, сикһеҙ гармонияла, шатлыҡ-ҡы­уаныста, алдынғылар рәтендә йәшәргә бурыслы. Ошо ваҡытта ғына һәр кеше «дингә бирелеү» төшөнсәһен тап үҙе һәм дөрөҫ аңлар ине...




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола

Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола 07.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола...

Тотош уҡырға 38

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар...

Тотош уҡырға 29

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр...

Тотош уҡырға 24

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде...

Тотош уҡырға 25

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй 07.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй...

Тотош уҡырға 35

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә 07.05.2025 // Йәмғиәт

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә...

Тотош уҡырға 29

Өфөлә «Үлемһеҙ полк» акцияһында 200 мең кеше ҡатнаша

Өфөлә «Үлемһеҙ полк» акцияһында 200 мең кеше ҡатнаша 06.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Үлемһеҙ полк» акцияһында 200 мең кеше ҡатнаша...

Тотош уҡырға 42

Республикала -1° тиклем ҡырау төшөүе фаразлана

Республикала -1° тиклем ҡырау төшөүе фаразлана 06.05.2025 // Йәмғиәт

Республикала -1° тиклем ҡырау төшөүе фаразлана...

Тотош уҡырға 28

Башҡортостан «Еңеү утын һаҡлайбыҙ» Бөтә Рәсәй акцияһына ҡушылды

Башҡортостан «Еңеү утын һаҡлайбыҙ» Бөтә Рәсәй акцияһына ҡушылды 06.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан «Еңеү утын һаҡлайбыҙ» Бөтә Рәсәй акцияһына ҡушылды...

Тотош уҡырға 45

Өфөлә йәнә «Өйгә ҡайтыу аллеяһы» булдырыла

Өфөлә йәнә «Өйгә ҡайтыу аллеяһы» булдырыла 06.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә йәнә «Өйгә ҡайтыу аллеяһы» булдырыла...

Тотош уҡырға 31

Республика пенсионерҙарына Еңеү көнө уңайынан аҡса түләнә

Республика пенсионерҙарына Еңеү көнө уңайынан аҡса түләнә 06.05.2025 // Йәмғиәт

Республика пенсионерҙарына Еңеү көнө уңайынан аҡса түләнә...

Тотош уҡырға 28

Башҡортостан Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусыларҙың мәғлүмәттәр базаһын булдырырға тәҡдим итте

Башҡортостан Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусыларҙың мәғлүмәттәр базаһын булдырырға тәҡдим итте 06.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусыларҙың мәғлүмәттәр базаһын булдырырға тәҡдим итте...

Тотош уҡырға 34