Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Кеше батмай торған диңгеҙ
Кеше батмай торған диңгеҙ
Кешеләргә бик борондан мәғлүм булған бер илдә ана шундай диңгеҙ бар. Ул — Фәләстандағы (Палестина) Үле диңгеҙ.


Уның һыуы шул ҡәҙәр тоҙло, хатта унда бер генә тереклек тә йәшәй алмай. Фәләстандың ямғырһыҙ эҫе климаты бик күп һыуҙы боҫҡа әйләндерә. Ләкин таҙа һыу ғына боҫ булып өҫкә күтәрелә, ә ирегән тоҙҙар диңгеҙҙә ҡала һәм уның тоҙлолоғон арттыра. Бына шуға күрә лә Үле диңгеҙ һыуында тоҙ (ауырлыҡ яғынан) 2–3 кенә түгел – 27 процент һәм унан да күберәк. Шулай итеп, ирегән тоҙ Үле диңгеҙҙең сирек өлөшөн тәшкил итә. Ундағы тоҙҙоң дөйөм миҡдары — 40 миллион тонна самаһы.
Үле диңгеҙҙең бик тоҙло булыуы уның бер үҙенсәлеген килтереп сығара: һыуы ғәҙәттәге диңгеҙ һыуҙарынан шаҡтай ауырыраҡ. Бындай ауыр шыйыҡлыҡта батыу мөмкин түгел, сөнки кеше кәүҙәһе унан еңелерәк.
Кәүҙәбеҙҙең ауырлығы шул уҡ күләмдә алынған үтә тоҙло һыу ауырлығынан шаҡтай кәм, һәм, тимәк, йөҙөү закондары буйынса, кеше Үле диңгеҙҙә бата алмай: тауыҡ йомортҡаһы тоҙло һыуҙа йөҙөп йөрөгән кеүек кеше лә Үле диңгеҙ һыуында ҡалҡып сығыр ине.
Марк Твен тигән юмор оҫтаһы был диңгеҙҙе килеп ҡарағас, Үле диңгеҙҙең ауыр һыуҙарында ҡойонған саҡта үҙенең һәм юлдаштарының ғәҙәттән тыш тойғоларын көлкөлө ентеклелек менән тасуирлай:
"Бигерәк ҡыҙыҡ ҡойоноу инде был! Беҙ батып үлә алмай инек. Бында һыу өҫтөнә һуҙылып салҡан ятырға һәм ҡулдарҙы ҡаушырып күкрәккә ҡуйырға була, ә кәүҙәнең күп өлөшө һыу өҫтөндә ҡала. Был ваҡыт башты ҡалҡытырға ла мөмкин... Һеҙ яйлап ҡына салҡан ятып, тубыҡтарығыҙҙы эйәккә килтереп уларҙы ҡулдарығыҙ менән ҡосаҡлай алаһығыҙ, ләкин шунда уҡ әйләнеп китәһегеҙ, сөнки баш яғы түбәнерәк була.
Баштүбән килеш тә ҡаҙалып тора алаһығыҙ, кәүҙәгеҙ күкрәк уртаһынан аяҡ остарына ҡәҙәр һыуҙа күтәрелеп тора; ләкин был хәлдә оҙаҡ тороп булмай. Шулай уҡ салҡан килеш, күҙгә күренерлек тиҙлек менән йөҙә лә алмайһығыҙ, сөнки аяҡтарығыҙ һыуҙан ҡалҡып тора һәм һеҙгә үксәләрегеҙ менән генә этенергә тура килә. Әгәр йөҙтүбән ятып йөҙһәгеҙ, алға түгел, артҡа китәһегеҙ. Үле диңгеҙҙә ат йөҙә лә, баҫып тора ла алмай, шунда уҡ ҡорһағы менән ятырға мәжбүр була".

Һүрәттә һеҙ Үле диңгеҙ өҫтөндә тыныс ҡына ятҡан кешене күрәһегеҙ. Һыуҙың сағыштырмаса тығыҙлығы ҙур булыуы арҡаһында ул шул хәлдә китап уҡый ала.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 697

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 770

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 103

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 799

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 046

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 177

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 826

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 872