Стәрлетамаҡ районындағы белем биреү системаһы тураһында һүҙ сыҡһа, ни өсөндөр, иң башта Юнир Кәримов хәтеремә төшә. Ул ошо төбәктә 35 йыл тирәһе район хакимиәтенең мәғариф бүлегенә етәкселек итеп, республикала ҙур абруй ҡаҙанғайны.

Юнир Әбделхәй улы — Башҡортостанда ошо вазифаны иң оҙаҡ башҡарған берҙән-бер шәхес. Хатта заманында төбәктең Мәғариф министрлығы коллегияһы, етәксенең эшен юғары баһалап, уға ныҡлы ышанып, районда инспектор тикшереүҙәре үткәрмәҫкә ҡарар иткәйне...
Әле лә Стәрлетамаҡта ошо теүәллектең, яуаплылыҡтың дауам итеүе, уҡыусыларҙың белеменә ҙур иғтибар бүленеүе ҡыуандыра. Дөрөҫ, ҡулайлаштырыу был районды ла урап уҙманы: 2009/10 уҡыу йылында 39 мәктәп һәм 13 филиал булһа, әле төп белем усаҡтары унауға кәмегән. Белеүегеҙсә, Рәсәй Федерацияһы буйынса бер педагогка 15 бала тура килергә тейеш. Ә Стәрлетамаҡ районында был күрһәткесте туғыҙға төшөрөүгә өлгәшкәндәр. 2009 йылда 4 121 уҡыусы иҫәпләнһә, әле — 3 774.
Шуныһы мөһим: район етәкселәре мәғарифты ҡулайлаштырыуға бик етди ҡарай, балалар аҙ булыуға ҡарамаҫтан, ауыл мәктәптәрен һаҡлап ҡалыу сараһын күрә. Уҡыу йорттарының эске резервтары ла файҙалы ҡулланыла.
Әлбиттә, тармаҡтың үҫешендә финанслауҙың өлөшө ҙур. Әйтәйек, Стәрлетамаҡ мәғарифы өсөн 2008 йылда 270 миллион һум самаһы бүленһә, быйыл был күрһәткес 446 миллион һум тәшкил иткән. Аҡса башлыса педагогтарҙың эш хаҡын арттырыу, белем биреү учреждениеларының матди-техник базаһын нығытыуға тотонолған. Бындай иғтибар мәғариф учреждениелары хеҙмәткәрҙәрендә яуаплылыҡты көсәйткән: белем биреүҙең сифаты күтәрелеүе уҡыусыларҙың өлгәшендә сағылыш таба, юғары уҡыу йорттарына инеүселәр арта. Әммә шуны ла әйтмәйенсә үтә алмайым: йәш кеше тормошта кәрәкле һөнәрҙе һайларға ынтылһын ине. Әле, мәҫәлән, һәр беребеҙгә мәғлүм: илгә эшсе көстәр етешмәй. Был тәңгәлдә, бәлки, Чехия тәжрибәһен өйрәнеү кәрәктер. Унда мәктәпте тамамлағандарҙың күбеһе башланғыс һөнәр биреү училищеларына, техникумдарға уҡырға инә — тормошта урын табырға булышлыҡ итерлек йүнәлеште һайлай.
Уҡыусылар һуңғы йылдарҙа район, республика, төбәк-ара, хатта ил кимәлендәге ярыштарҙа, конкурстарҙа яҡшы һөҙөмтәгә өлгәшә башлаған. Бындай ҡаҙаныштарға мәктәптәрҙең заманса техник саралар менән тәьмин ителеүе лә тос өлөш индерә. Һуңғы йылдарҙа ошо йәһәттән ҙур эш башҡарылған. Һөҙөмтәлә әле районда һәр ун балаға бер компьютер тура килә. Барлыҡ белем биреү учреждениелары Интернет селтәренә тоташтырылған, рәсми сайттары бар. Мәктәптәрҙә электрон дәреслектәр әүҙем ҡулланыла.
Уҡытыуға заманса яңылыҡтар индереүҙә Башҡортостандың Мәғарифты үҫтереү институтының ярҙамы ҙур. Унда район педагогтарының 90 проценты курстар үткән, белемен камиллаштырған. Институт шулай уҡ мәктәптәрҙе методик әсбаптар менән тәьмин итә.
Стәрлетамаҡта туған телдәрҙе уҡытыуға, тыуған төйәкте өйрәнеүгә, йәш быуынға рух, илһөйәрлек тойғолары һалыуға, түңәрәктәр уҙғарыуға ҙур иғтибар бүленә. Был йәһәттән әле Яңы Отрадовка мәктәбендә өҫтәмә белем биреү үҙәге булдырыу мәсьәләһе хәл ителә. Яҡын арала тағы ла ошондай ике учреждение асыу планлаштырылған.
Шулай ҙа йәш быуынға ныҡлы белем, тейешле тәрбиә биреүҙе мәктәп үҙе генә хәл итә алмай, йәмәғәтселектең ярҙамына мохтаж. Был йәһәттән Бельский мәктәбе ата-әсәләренең идара советы өлгө булып тора. Ул уҡыу йортоноң эшмәкәрлегендә — аҡса сығымдарын тикшереүҙә, дәреслектәр һайлауҙа, уҡытыу планын раҫлауҙа, төрлө саралар үткәреүҙә һәм башҡаларҙа — әүҙем ҡатнаша. Тәжрибәне бөтөн районға таратырға ниәтләйҙәр. Идара советының рәйесе әйтеүенсә, ата-әсәнең мәктәп тормошонда ҡатнашыуы уҡыусыларҙы белем усағына яҡынайта, өлгәште күтәрә.
Мәҡәләмде Юнир Кәримовты хәтерләү менән башлағайным. "Алма ағасынан алыҫ төшмәй" ти халыҡ. Бөгөн ошо ауыр һәм яуаплы мәғариф идаралығы етәксеһе вазифаһын Юнир Кәримовтың улы, һәләтле педагог, оҫта ойоштороусы Роберт Кәримов башҡара. Ата менән улдың етәкселек стажын ҡушһаң, нәҡ ярты быуат килеп сыға. Кәримовтарға бындай ышаныс мәғарифҡа тоғро, намыҫлы хеҙмәт менән яулана.