Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ҡупшы кәүҙә, етеҙ тояҡ
Ҡупшы кәүҙә, етеҙ тояҡ Ҡоралай болан төрҙәре араһында иң бәләкәйҙәренән һанала. Уның оҙон осло ҡолағы, ҡыҫҡа ҡойроғо һәм кәүҙәһе был кейеккә етеҙлек, йылғырлыҡ бирә. Рәсәй биләмә­һендә ике төр – Европа һәм Себер ҡоралайҙары көн күрә. Улар төҫтә­ре, йәшәү ареалы менән генә айырыла.


“Көньяҡ Урал” дәүләт тәбиғәт ҡурсау­лығында ҡоралайҙарҙың һаны даими үҙгәреп тора. Фәнни күҙәтеүҙәр һөҙөм­тәләре буйынса, улар яҙҙан көҙгә тиклем бихисап булһа, ҡыш айҙарында ни бары 15 – 20 башҡа яҡыны ғына тороп ҡала. Быға, беренсенән, ҡарҙың күп булыуы, үлән аҙығын табыуы ҡыйынлашыуы сәбәпсе булһа, икенсенән, тәрән ҡарҙа бүре йә һеләүһен кеүек йыртҡыстарға еңел табыш ул.
Йәйге эҫе көндәрҙә ҡоралайҙар, мышылар кеүек, оҙон үлән йә ҡуйы ҡыуаҡлыҡ араһында ял итә. Эңерҙә һәм иртә таңда ғына тамаҡ ялғауҙы хуп күрәләр. Хайуанҡайҙың ашау рационына, төрлө үләндәрҙән тыш, мүк, бәшмәк һәм емеш-еләк инә.
Ҡоралайҙар август башынан сентябр­ҙең аҙағына тиклем ҡаса. Йыл да ошо дәүер ата ҡоралайҙар өсөн ысын көс һынашыу аренаһына әйләнә. Ярһыу, мускулдары ташып торған тәкәләр яман баҡырып, эргә-тирәләге сиҙәмде ҡара тупраҡҡа әйләндергәнсе тапап, күҙҙәрен аҡайтып бер аҙ тора биргәс, бер-береһенә уҡтай атыла. Таҡ-тоҡ килгән мөгөҙ тауыштары ғына тирә-яҡты яңғыратып тора. Ауыл ҡарттарының, элегерәк һуғыш яланында бер нисә ата ҡоралайҙың үҙ-ара алышыуҙарын осрата торғайныҡ, тип һөйләгәндәре әле лә хәтеремдә.
Ғөмүмән, ҡурсаулыҡ өсөн бар кейек тә ҡәҙерле. Шулар араһында ҡоралай ҙа бар. Матур, ҡупшы һәм үҙенсәлекле йән эйәһе йыш ҡына автомобиль тәгәрмәсе аҫтына эләгеп һәләк була. Шуға күрә беҙ Белорет ҡалаһы һәм районы, республика халҡына, күрше өлкәләрҙән килгән ҡунаҡтарға ҡурсаулыҡ биләмәһе аша үткән Өфө – Белорет автотрассаһындағы “Һаҡ булығыҙ! Ҡырағай хайуандар осрауы бар!” тигән юл билдәләренә иғтибар итеүен һәм ҡорос аттарҙың тиҙлеген кәметеүен һорайбыҙ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Көйөргәҙелә – яңы башлыҡ

Көйөргәҙелә – яңы башлыҡ 31.03.2019 // Яңылыҡтар

Көйөргәҙе районында хакимиәт башлығы алмашынды. Элекке етәксе Әхәт Ҡотләхмәтовтың отставкаға...

Тотош уҡырға 3 630

Ауылға ят бөжәктәр һөжүм иткән

Ауылға ят бөжәктәр һөжүм иткән 31.03.2019 // Яңылыҡтар

Башҡортостандың Силәбе өлкәһе менән сиктәш Балаҡатай районындағы Шаҡарлы ауылын билдәһеҙ бөжәктәр...

Тотош уҡырға 3 448

Көлөп ҡаршыламай апрель...

Көлөп ҡаршыламай апрель... 31.03.2019 // Яңылыҡтар

Синоптиктар хәбәр итеүенсә, апрелдең беренсе көнөндә республикала тотороҡһоҙ һауа торошо көтөлә....

Тотош уҡырға 2 747

Ҡазаһы – пассажирға...

Ҡазаһы – пассажирға... 31.03.2019 // Яңылыҡтар

Кисә кис Дүртөйлө – Нефтекама трассаһында, Краснокама районы биләмәһендә үлемесле юл фажиғәһе...

Тотош уҡырға 3 233

Водитель танытмаһын алдырған килеш...

Водитель танытмаһын алдырған килеш... 30.03.2019 // Яңылыҡтар

Иглин районы эргәһендә, Мәскәү – Өфө трассаһында ҙур авария булған....

Тотош уҡырға 2 162

Шашып ҡалайым, тиме?

Шашып ҡалайым, тиме? 30.03.2019 // Яңылыҡтар

Иртәгә, 31 мартта, республикабыҙҙа дауыллы ел буласаҡ, тип хәбәр иттеләр Рәсәй Ғәҙәттән тыш...

Тотош уҡырға 2 248

Ике мәктәп уҡыусыһы юғалған. Күрмәнегеҙме?

Ике мәктәп уҡыусыһы юғалған. Күрмәнегеҙме? 29.03.2019 // Яңылыҡтар

Башҡортостанда өс көн араһында ике мәктәп уҡыусыһы юғалған. 15 йәшлек Дарья Чернова 23 мартта Өфөлә...

Тотош уҡырға 1 589

Беҙ Инстаграмда ла бар

Беҙ Инстаграмда ла бар 29.03.2019 // Яңылыҡтар

“Бәйләнештә” селтәренән тыш, бөгөн “Инстаграм” сайты ла олоһо ла, кесеһе лә тарафынан киң ҡулланыла....

Тотош уҡырға 1 436

Дуҫлығыбыҙҙың яңы биттәрен асып...

Дуҫлығыбыҙҙың яңы биттәрен асып... 28.03.2019 // Яңылыҡтар

Башҡортостан Башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров Бешкәктә Ҡырғыҙстандың иҡтисад...

Тотош уҡырға 1 419

“Науруз” байрамына рәхим итегеҙ!

“Науруз” байрамына рәхим итегеҙ! 26.03.2019 // Яңылыҡтар

31 мартта Өфөлә “Науруз” республика байрамы була. Был көндә баш ҡалабыҙҙа былау бешереү буйынса...

Тотош уҡырға 1 613

Төркиәгә барһаң, сит ил паспорты кәрәкмәйәсәк

Төркиәгә барһаң, сит ил паспорты кәрәкмәйәсәк 26.03.2019 // Яңылыҡтар

Төркиәнең эске эштәр министры Мевлют Чавушоглу Рәсәй граждандарына илгә үҙҙәренең эске паспорты...

Тотош уҡырға 1 308

Бергә быуат тулҡынында бәүелдек

Бергә быуат тулҡынында бәүелдек 26.03.2019 // Яңылыҡтар

Республика халыҡтары уртаҡ байрамын билдәләне....

Тотош уҡырға 1 542