Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Башҡортса һөйләшәм...
Мине в последнее время шул нәмә беспокоить итә — башҡорт булып та, үҙ телебеҙҙә дөрөҫ итеп һөйләшеүселәр все меньше и меньше ҡалып бара. Милләттәштәребеҙ башҡортса сыҡҡан гәзит-журналдарҙы выписывать итмәй. Ҙур урында заместитель булып ултырған бер земляк: “Зачем мне это надо, городта үҫтем, толком читать не умею”, — тип кенә ҡуйҙы. Службаһы буйынса үҙе төрлө байрамдарҙа һәм мероприятиеларҙа булып, башҡортса речь толкать итә...


Телевидение һәм радионан мәктәптәрҙә туған телде преподавать итеү-итмәү тураһында күп спорҙар булды. Танылған яҙыусыларыбыҙ ҙа был вопрос буйынса переживать итә икән. Конечно, “народный шағир” исемен йөрөтөп тә, творениеңды уҡырлыҡ кеше булмаһа, катастрофа! Просвещение министерствоһы руководи­тел­дәре әйтеүенсә, туған телде мәктәптәрҙә изучать итеүгә балаларҙың родител­дәренең согласиелары необходимо икән. Беҙ школда уҡыған саҡта туған телде в обязательном порядке өйрәнә инек.
Странно бит, балалар мәктәптә русский, английский языктарҙы беренсе кластан алып уҡый, ә родной башҡорт телен бел­мәй. Ә дома үҙ телендә общаться итмә­гәс, бер нәмә лә аңламай үҫә. Бик жалко, әлбиттә. До сих пор хәтеремдә, знаменитая артистка Гөлсөм Хәбибуллина телдең боҙолоуы тураһындағы әҫәр менән выступать итә торғайны. Халыҡ шағиры Марат Кәримовтың “Ҡала теле” тигән был произведениеһы һаман да актуальный булып ҡала.
Бер көндө дуҫым Салауат обращаться итә: “Харис! Мин шуны обнаруживать иттем әле, — ти. — “Зеленая роща” останов­каһында ике төрлө название бар, аҡҡа ҡара менән “Йәшел ҡулҡы” тигән, ә рядом ҡыҙыл таҡтала “Йәшел сауҡалыҡ” тип яҙғандар. Как это понимать?” “Откуда я знаю, — мин әйтәм, — урамдағы исемдәр­ҙе, названиеларҙы проверять итә торған целая комиссия эшләй, шуларға звони”.
Автобуста китеп барам шулай. Янымда ике әбей һөйләшә. Береһе тазик, ҡайын венигы тотҡан.
— Баняға китеп барам, — ти әхирәтенә, — внучкамды купать иттем дә киленгә оставила. Хәҙер үҙем помыться хочу. Тәнем күптән мунса һорай. Ә үҙең ҡайҙа направилась?
— Әй, Фәриҙәкәйем! Инглиз телен изучать итеүселәр курсына китеп барам әле. Пенсионерҙарҙы бесплатно обучать итәләр, ти бит. Шунда записалась. Компью­терҙы ла осваивать итә башланым, пригодится.
Мин, быларҙың һөйләшкәнен подслушивать итеп, үҙемдең остановкамды үтеп киткәнмен. Интересно бит, үҙҙәренең родной башҡорт телендә нормально итеп һөйләшә белмәгән әбейҙәр ҙә существуют Уфала. Телевизорҙан Чернев тигән урыҫ кешеһенең чисто итеп башҡортса һөйлә­гәнен күреп, очень удивился. Үҙе хатта иностранный студенттарға башҡорт теле­нән уроктар бирә. Бик тә похвальный күренеш был.
Эшемде перебивать итеп, телефон шылтыраны — улым звонить итә: “Пап! Я с работы еду, что купить на ужин?” “Не знаю, мамаңа звони, ул бит өйҙә хозяйка”. Әйтер һүҙемде билдәле шиғыр юлдары менән тамамлағым килә: “Кем үҙ телен не уважает и не знает, Кеше булырға ла право не имеет!”

Өфө ҡалаһы.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә

  1. Миңлеһылыу
    Миңлеһылыу от 18.09.2018, 23:50
    Элегерәк сәхнәнән, туған телдә таҙа һөйләшмәгәндәрҙән көлөп, төрлө скетчтар ҡуялар ине, Тимер Арыҫлан кеүек сатирик шағирҙарҙың әҫәрҙәрен уҡып ишеттерәләр ине. Мин үҙем дә сәхнәнән бер "русса белгән" һалдаттың армиянан әсәһенә вата-емерә яҙған хатын һөйләгәйнем (авторын онотҡанмын, ҡыҙғанысҡа ҡаршы): "Һаумы, асай! Пишет һиңә родной улың..." - шулайыраҡ башлана ине шикелле ул хат. Бәлки, беҙгә тормошобоҙҙа күҙәтелгән был күренештең аяныс үрнәктәрен бер йыйынтыҡ итеп туплап барырғалыр? Ҡайһы берҙәр өсөн ғибрәт булыр ине, кемгәлер - фәһем...






Республикабыҙ артисы халыҡ-ара эстрада йыры конкурсында еңеү яуланы

Республикабыҙ артисы халыҡ-ара эстрада йыры конкурсында еңеү яуланы 14.08.2025 // Мәҙәниәт

Башҡорт дәүләт филармонияһы артисы, Башҡортостандың атҡаҙанған артисы Салауат Мөхәмәтйәров «Алдын...

Тотош уҡырға 12

Башҡортостанда ҡурайсылар конкурсы еңеүсеһенә ат бүләк иттеләр

Башҡортостанда ҡурайсылар конкурсы еңеүсеһенә ат бүләк иттеләр 13.08.2025 // Мәҙәниәт

Конкурста республиканың төрлө мөйөштәренән 30-ҙан ашыу музыкант ҡатнашты....

Тотош уҡырға 19

Өфөлә III «Көҙ романтикаһы» классик музыка фестивале ойошторола

Өфөлә III «Көҙ романтикаһы» классик музыка фестивале ойошторола 07.08.2025 // Мәҙәниәт

22-24 августа Өфөнөң Совет майҙанында III «Көҙ романтикаһы» классик музыка фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 37

AY YOLA төркөмө Ҡырымдағы концертта гендер-пати үткәргән

AY YOLA төркөмө Ҡырымдағы концертта гендер-пати үткәргән 05.08.2025 // Мәҙәниәт

AY YOLA төркөмө Ҡырымдағы концертта гендер-пати үткәргән...

Тотош уҡырға 43

Башҡортостанда «Урал батыр» эпосы буйынса йәнһүрәт төшөрөлгән

Башҡортостанда «Урал батыр» эпосы буйынса йәнһүрәт төшөрөлгән 31.07.2025 // Мәҙәниәт

Йәнһүрәттең премьераһы 2 сентябрҙә Ишембай мәҙәниәт һарайында була....

Тотош уҡырға 54

Ҡурған өлкәһендә башҡорт мәҙәниәте фестивале ойошторола

Ҡурған өлкәһендә башҡорт мәҙәниәте фестивале ойошторола 31.07.2025 // Мәҙәниәт

2 августа өлкәһенең Сафакүл ауылында III «Башҡорт иле» Бөтә Рәсәй башҡорт мәҙәниәте фестивале...

Тотош уҡырға 54

Башҡортостандың халыҡ артисы Ришат Төхвәтуллин сирле балаға матди ярҙам күрһәтә

Башҡортостандың халыҡ артисы Ришат Төхвәтуллин сирле балаға матди ярҙам күрһәтә 29.07.2025 // Мәҙәниәт

Башҡортостандың халыҡ артисы Ришат Төхвәтуллин сирле балаға матди ярҙам күрһәтә...

Тотош уҡырға 51

Роберт Юлдашев Торатау янында Йәйге фестиваль ойоштора

Роберт Юлдашев Торатау янында Йәйге фестиваль ойоштора 25.07.2025 // Мәҙәниәт

7-9 августа Башҡортостанда Торатау янында «Ел моңо» йыр-бейеү фестивале ойошторола. Асыҡ һауалағы...

Тотош уҡырға 68

Салауат Юлаев һәйкәлен яңыртыу эштәре Өфөнөң махсуслаштырылған цехында башҡарыла

Салауат Юлаев һәйкәлен яңыртыу эштәре Өфөнөң махсуслаштырылған цехында башҡарыла 25.07.2025 // Мәҙәниәт

Салауат Юлаев һәйкәленә бәйле реставрация эштәре Өфө биләмәһендә махсуслаштырылған цехта башҡарыла....

Тотош уҡырға 64

Башҡортостанда журналист Вилдан Ғәлин иҫтәлегенә волейбол турниры үткәрелә

Башҡортостанда журналист Вилдан Ғәлин иҫтәлегенә волейбол турниры үткәрелә 24.07.2025 // Мәҙәниәт

Башҡортостанда республика Журналистар союзы ҡарамағындағы Советтың элекке рәйесе, «Башҡортостан»...

Тотош уҡырға 63

Өфөлә дирижер Рөстәм Сөләймәнов менән бәхилләшеү көнө һәм урыны билдәле булды

Өфөлә дирижер Рөстәм Сөләймәнов менән бәхилләшеү көнө һәм урыны билдәле булды 22.07.2025 // Мәҙәниәт

Мәҙәниәт министры Әминә Шафиҡова «Башинформ»ға хәбәр итеүенсә, уны шаршамбы, 23 июлдә, Опера һәм...

Тотош уҡырға 62

Лариса Абдуллинаға Башҡортостандың халыҡ шағиры» тигән маҡтаулы исем бирелде

Лариса Абдуллинаға Башҡортостандың халыҡ шағиры» тигән маҡтаулы исем бирелде 03.07.2025 // Мәҙәниәт

Лариса Абдуллинаға Башҡортостандың халыҡ шағиры» тигән маҡтаулы исем бирелде...

Тотош уҡырға 133