Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Ашығығыҙ!”
– Мәсетебеҙ шаршау менән икегә бүленгән, ҙур яғында – ир-ат, бәләкәйерәгендә ҡатын-ҡыҙ ғибәҙәт ҡыла. Йома намаҙҙарына күпләп йыйылабыҙ. Әммә ошо күренеш кәйефте төшөрөп ҡуя: ауылдаштарыбыҙ араһынан бер ир гел хөтбә башланғас ҡына килеп инә лә, йыйылған халыҡҡа иғтибар итмәгәндәй, иң алға үтеп ултыра. Улай ярамай түгелме, Нурмөхәмәт хәҙрәт? Ни имам-хатип быға ризаһыҙлыҡ белдермәй...
Н. ВАФИНА.
Белорет районы.


Башҡортостан мосол­ман­дарының Диниә назараты рәйе­се мөфтөй Нурмөхәмәт хәҙрәт НИҒМӘТУЛЛИН:

– Бисмилләһир-рахмәнир-рахим!
Әлбиттә ки, улай ярамай. Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең тап шундай күренешкә бәйле хәҙисе лә бар. Пәйғәмбәребеҙ йома вәғәзе һөйләгән мәлдә кемдер мәсеткә килеп инә лә башҡаларҙы урынынан ҡуҙғата-ҡуҙғата үтеп алға сыға. Ғибәҙәт тамамланғас, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм уға: “Башҡаларға ҡамасау­ла­ның, – тип дәғүә белдерә. – Шуны аңларға тейешһең: мосолмандарҙың маҙаһына тейгән кеше мине лә рәнйетә. Тимәк, бындай ғәҙәт Аллаһ Тәғәләгә лә оҡшамай”. Ғөмүмән, Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм мәсеттә ныҡлы тәртип һаҡлауҙы талап иткән, мосолмандарға хатта ки намаҙ ваҡытын көтөп ултырғанда ла бер-береһенә ҡамасауларға рөхсәт итмәгән. Тәүҙә килгәндәр – алдан, һуңғараҡ ҡалғандар арттан урын алған.
Ошонан күренеүенсә, имам-хатип һәр яҡлап тәрбиә эше алып барырға бурыслы. Әгәр ҙә ки аранан кемдер һуңлап килә икән, улай ярамағанлығы тураһында әйтеп кенә ҡалмайынса, хөтбәләрҙең береһен тап шул темаға арнау ҙа отошло булыр. Йома һайын һөйләнелә торған бындай сығыштарҙа бит көнүҙәк мәсьәләләр күтәрелергә тейеш. Хөтбә темаһының халыҡҡа яҡын, уны ҡыҙыҡһындырырлыҡ, ныҡлы һабаҡ бирерлек булыуы мөһим. Имамдар шуны гел хәтерендә тотһон ине: һәр кем мәсеткә ғибәҙәт ҡылыу менән бергә файҙалы, фәһемле, күңелде үҫтерерлек мәғлүмәт ишетергә теләп килә. Шуға ла хөтбәне әҙерләүгә айырыуса ҙур иғтибар бүлеү зарур. Имам үҙ алдына тәү сиратта “Халыҡтың ышанысын аҡлай алырмынмы?” тигән һорау ҡуйырға һәм ошо бурысын лайыҡлы атҡарыуға бөтөн көсөн, күңелен, ғилемен һалырға тейеш. Кире осраҡта, еңел-елпе сығыштар яңғырағанда, урындағы дини тәрбиәнең дә шул кимәлгә төшөүе ихтимал.
Ә йома намаҙына һуңлап килергә яраймы? Әлбиттә ки, тормошта төрлө хәл булыуы мөмкин, шулай ҙа беҙ пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләмдең ҡушҡанын һәр саҡ хәтерҙә тоторға, онотмаҫҡа бурыслыбыҙ: “Намаҙ ваҡыты етһә – ғибәҙәт ҡылырға, яңылышҡанда – тәүбә итергә, йәше еткәндәрҙе өйләндерергә ашығығыҙ”. Тимәк, төрлө хәл булыу ихтималлығын иҫтән сығармайынса, мәсеткә барырға алдан әҙерләнергә, һәммәһен теүәлләп ҡуйырға кәрәк.
Һуңғы йылдарҙа бәғзе ҡәрҙәштәребеҙҙән “Кәсепселек менән шөғөлләнгәнлектән, йома намаҙына һуңлайым да ҡуям, бәғзе мәлдә хатта ки бөтөнләй килә алмайым” тигән һүҙҙәрҙе байтаҡ ишетергә тура килә. Кәсепте, сауҙаны фарыз ғибәҙәттән өҫтөн ҡуйған кеше Аллаһтың рәхмәтенә өлгәшә алырмы? Эше бәрәкәт килтерерме? Барыһы ла Раббыбыҙ ихтыярында икәнен онотмаһаҡ ине, хөрмәтле йәмәғәт. Белеүебеҙсә, ҡайһы бер ғәрәп илдәрендә йомала беренсе аҙан ишетелеү менән магазиндар ябыла. Башҡа көндәрҙә иһә биш намаҙ мәлендә сауҙа итеү тыйыла. Ғибәҙәт ҡылғанда әҙәм балаһының иғтибарын бер ни ҙә ситкә тартырға тейеш түгел.
Әлеге һорауҙа әйтелгәнсә, бәғзе кем мәсеткә һуңлап килеп, етмәһә, халыҡты йыра-йыра алға үтеп китә икән, был, һис һүҙһеҙ, уның тәкәбберлеге тураһында ла һөйләй. Ул – иң яман ғәҙәт. Мәғлүм ки, Ҡөрьәндә был турала күп урында әйтелә, Раббыбыҙҙың һауалыларҙы яратмауы тураһында белдерелә. Әлеге ҡәрҙәшебеҙ, моғайын, дин юлына күптән түгел аяҡ баҫҡандыр, ваҡыты етһә, барыһын да аңлар, төҙәлер, иншаллаһ. Был йәһәттән уға имам-хатип, шулай уҡ йома намаҙына йөрөгән башҡа ауылдаштары ярҙам итер, һаҡлыҡ менән аңлатыр, изге кәңәштәрен еткерер тип өмөтләнәбеҙ. Хаҡ юлға баҫырға теләгән кешенең етешһеҙлектәре бар икән, уны насар күрмәйек, ә күмәкләп тәрбиәләргә ынтылайыҡ, хөрмәтле ҡәрҙәштәр. Өммәттең ныҡлығы – һәр беребеҙҙең ҡулында. Әс-сәләмү-ғәләйкүм үә рәхмәтул-лаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Донъя именлеге ниҙән башлана?

Донъя именлеге ниҙән башлана? 29.03.2019 // Иман

Бер хикмәттә, ололарҙың ғүмерен иғтибар, уларҙың кәңәштәрен тыңлай белеү оҙонайта, тиелгән. Бөгөнгө...

Тотош уҡырға 1 466

Юлға фатиха бирер

Юлға фатиха бирер 29.03.2019 // Иман

Мәсетле районының имам-мөхтәсибе Азамат Вәлиев битараф булмаған замандаштарыбыҙҙан изге эштә ярҙам...

Тотош уҡырға 1 381

Апрелдең изге кистәре

Апрелдең изге кистәре 29.03.2019 // Иман

Быйылғы апрель мосолман календары буйынса рәжәб һәм шәғбанға тура килә. Ә был айҙар, мәғлүм ки, иң...

Тотош уҡырға 1 472

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк...

Гүзәл затты хәстәрләмәһәк... 01.03.2019 // Иман

Яҙ башында дәүләт тарафынан ҡабул ителгән иң матур байрамдарҙың береһе – 8 Март. Йәшәйештең нигеҙе,...

Тотош уҡырға 1 275

Ниндәй бүләк бирергә?

Ниндәй бүләк бирергә? 01.03.2019 // Иман

Ир-ат ҡатын-ҡыҙҙы байрамда матур бүләктәр менән һөйөндөрөргә тырыша. Исламда быға ниндәй ҡараш?...

Тотош уҡырға 1 892

Рәжәбтә ни сәсһәң,  Рамаҙанда шуны урырһың

Рәжәбтә ни сәсһәң, Рамаҙанда шуны урырһың 01.03.2019 // Иман

Мосолман календары буйынса 1440 йылдың яртыһы ла үтеп бара. Йома, 8 март, етенсе ай рәжәбтең...

Тотош уҡырға 1 473

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын

“Тупһа”ғыҙ ныҡ булһын 08.02.2019 // Иман

Тупһа – йорттоң көҙгөһө. Ошоға бәйле хикмәтте иҫкә төшөрәйек....

Тотош уҡырға 1 568

Көнсөллөк нимәгә килтерә?

Көнсөллөк нимәгә килтерә? 08.02.2019 // Иман

Һәр әҙәм балаһы донъяла үҙенең көсө еткәнде эшләй. Ә инде төрлө ихтыяждарҙы ҡәнәғәтләндереү – Аллаһ...

Тотош уҡырға 1 722

Ҡөрьән – оло фән

Ҡөрьән – оло фән 08.02.2019 // Иман

Бөгөн – Рәсәй фәне көнө. Ошо уңайҙан мосолман донъяһында ғилемдең тотҡан урыны хаҡында иҫкә алып...

Тотош уҡырға 1 370

Матур кейенһен, биҙәнһен...

Матур кейенһен, биҙәнһен... 08.02.2019 // Иман

Әл-хәмдү лил-ләһ, мосолман ҡатын-ҡыҙы кейеме йылдан-йыл күркәмләнә, зауыҡлыраҡ, сағыуыраҡ була...

Тотош уҡырға 1 327

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай

Һөнәрле ҡулында ҡот уйнай 08.02.2019 // Иман

Үҙ көстәре менән ике ҡатлы ҙур йорт һалып, уңайлы шарттарҙа алты бала тәрбиәләгән, дини ҡанундарҙы...

Тотош уҡырға 1 333

Иргә ниҙәр тыйыла?

Иргә ниҙәр тыйыла? 01.02.2019 // Иман

Пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм мосолман ирҙәрҙе алтын-көмөш менән мауығып китеүҙән тыйған....

Тотош уҡырға 1 599