Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » “Берләшергә кәрәк, берләшергә!”
“Берләшергә кәрәк,  берләшергә!” Фермер… Уҙған быуаттың туҡһанынсы йылдарында телебеҙгә килеп ингән был төшөнсә әкренләп нығына бара. Йылдың ниндәй миҙгеле булыуға ҡарамаҫтан, фермер тәбиғәт көйһөҙлөктәренә ҡаршы көрәшә-көрәшә мал-тыуар үрсетә, иген үҫтерә…

Республиканың ауыл хужалығы фермерҙары етештереүселәр берләшмәһе йыйылышында тармаҡ министры Николай Коваленко уларҙың хеҙмәтенә юғары баһа бирҙе. Башҡортостан фермерҙар һаны буйынса илдә бишенсе урынды биләһә, ауыл хужалығы продукцияһының тулайым күләме буйынса – 13-сө, малсылыҡ тармағында – 3-сө урында, тине ул. Йүнселдәребеҙҙең йылҡысылыҡ, һарыҡсылыҡ, кәзәселек, умарта­сылыҡ, ҡошсолоҡ менән әүҙем шөғөлләнеүен билдәләне.
Былтырғы менән сағыштырғанда һөт һауыу күләме – 16, һыйыр малдары һаны 10 процентҡа артҡан. Оҙаҡ йылдар һөҙөмтәле эшләгән, йылдан-йыл малсылыҡта ла, игенселектә лә етештереүҙе арттырған ер эшсәндәре Айрат Шәрәфетдинов (Баймаҡ), Николай Фунтиков (Хәйбулла), Фирҙәүес Ялалов (Илеш), Марат Ғәҙелшин (Миәкә), Мәүзир Латипов (Туймазы), Марат Рәхмәтуллин, Риф Мөкминов (Ғафури), Илдар Әһлиуллин (Шишмә), Альберт Мәсәғүтов (Иглин), Владислав Бикмурзин (Ҡалтасы), Илдус Шәрипов (Мәләүез), Рәмилә Сәмиғуллина (Шаран), Мәғсүм Фәрхетдинов (Благовещен), Рафаэль Йосопов (Нуриман), Әхләф Зарипов (Борай), Алмас Сәхипгәрәев (Баҡалы), Рәфҡәт Ғәҙелшин (Бөрйән) башҡаларға өлгө итеп ҡуйылды. Баймаҡ, Мәләүез, Стәрлебаш, Туймазы, Шаран райондарында фермерҙар ассоциацияһы етәкселәре хужалыҡтар менән һәр йәһәттән тығыҙ, һөҙөмтәле эшләһә, Благовещен, Бөрө, Күгәрсен һәм Өфө райондарында хәл киҫкен тора.
Бөгөн беҙҙең фермерҙар теләһә ниндәй шарттарҙа эшләй алыуын, яҡшы һөҙөмтәләргә өлгәшергә һәләтлелеген иҫбатлай. Күпселеге аяғында ныҡлы баҫып торһа, ҡайһылары, беҙгә бер ниндәй көрсөк тә ҡурҡыныс түгел, тигән фекерҙә. Һәр төрлө программаларҙың уңышлы эшләүе йүнселлекте үҫтереүгә булышлыҡ итә. Мәҫәлән, “Эш башлаған фермерҙарға ярҙам” программаһы буйынса дүрт йылда ҡаҙнанан бүленгән 433 миллион һум иҫәбенә 338 фермер грант алған.
Былтырҙан үҙ көсөнә ингән “Ауыл хужалығы кооперацияһы үҫеше” программаһы ла – һөт йыйыуҙы, мал һуйыуҙы ойоштороуға, ит эшкәртеү тармағын йәнләндереүгә мөһим бер аҙым. Игенселек өсөн уның әһәмиәте ҙур – бер нисә фермерҙы туплап, бәләкәй МТС-тар төҙөү юлы менән һөҙөмтәле продукция алыу мөмкинлеге бар. Былтыр был маҡсатҡа 18 миллион һум самаһы аҡса бүленгән. Ике ауыл хужалығы кооперативы дәүләт гранты алған. Бөгөн улар уңышлы эшләй, аныҡ һөҙөмтәләр бар. Әлеге программа айырыуса ҡалаларҙан алыҫта урынлашҡан көньяҡ-көнсығыш, төньяҡ-көнсығыш райондар өсөн отошло: йәштәр үҙенең шөғөлөн булдыра, эш урындары барлыҡҡа килә, инфраструктура үҫешә.
Шул уҡ ваҡытта борсоған проблемалар ҙа бихисап. Мәҫәлән, гранттарҙы маҡсатлы файҙа­ланмау осраҡтары бар. Былтыр ошоға бәйле 15 ҡырын эш фашланған. Етәкселәргә мәсьәләне киҫкенләштермәү өсөн етди күҙәтеү алып барырға ҡушылды. Йәнә бер проблема – бөгөн республика фермерҙары 620 мең гектар ер эшкәртһә, шуның өстән ике өлөшөнөң генә сиктәре рәсмиләш­терел­гән. Был йәһәттән министр район етәкселәрен фермерҙарҙы яҡларға, уларға ауыл хужалығы тәғәйенләнешендәге ерҙәргә бәйле буталсыҡ мәсьәләләрҙе асыҡлауҙа, баҫыуҙарҙы бүлеп биреүҙә ярҙам итергә саҡырҙы.
Әйткәндәй, Башҡортостандың ауыл хужалығы тауарҙары етештереүселәр союзы рәйесе Зифҡәт Сәйетғәлиевтең кооперация хаҡындағы сығышы күптәрҙә ҡыҙыҡһыныу уятты.
– Үкенескә ҡаршы, фермерҙар әле һаман етештергәнен сеймал килеш арзанға осороуҙан арына алмай. Эшкәртеү тармағы үҫешмәгән. Мәҫәлән, итте, йәшелсәне консерваларға тултырып, бойҙайҙан он етештереп, йыл дауамында кәштәләргә сығарһалар, ҡайһылай отошло булыр ине. Шуға ла фермерҙарҙың киләсәге борсоуға һала, – тине ул. – Бөгөнгө иҡтисади шарттарҙа хужалыҡ итеүҙең бәләкәй төрҙәре өҫтөнлөклө йүнәлеш булып ҡала, улар илде аҙыҡ-түлек менән тәьмин итеүгә ҙур өлөш индерә. Шуға ла дәүләт тарафынан тармаҡ йүнселдәренә һәр төрлө ярҙам саралары ҡаралған, программалар эшләй. 2013 – 2015 йылдарҙа эш башлаған фермерҙарға, ғаилә малсылыҡ фермаларына тәғәйенләнгән маҡсатлы программалар үҙ һөҙөмтәһен бирә – ҡураларҙа мал ишәйә, техника күбәйә. Әммә көс түгеп үҫтерелгәнде сауҙаға сығарыуҙа мең мәшәҡәт тыуа. Шуға ла ауыл кооперацияһы – өлгөрөп еткән мәсьәлә. Унһыҙ ауылдың киләсәге юҡ.
Әлбиттә, был юҫыҡта өлгө булырҙай миҫалдар юҡ түгел. Мәҫәлән, Миәкә районынан “Башҡортостандың бал байлығы” крәҫтиән (фермер) хужалығы рәйесе Илдус Ғүмәров, кооперация нигеҙҙәренә таянып, ҡулланыусылар йәмғиәте ойошторған. Ул күрше ете райондың умартасыларын берләштергән, бөгөн республикала, шулай уҡ ил кимәлендәге сауҙа селтәрҙәре менән уңышлы эшләй. Туймазылағы йәшелсә үҫтереү­селәрҙең өлгөһө лә иғтибарға лайыҡ, иглиндарҙың тәжрибәһе лә фәһемле. Һуңғыһында ит һәм һөт етештергән фермерҙар бергә ойошоп, үҙҙәрендә сауҙа урындары булдырған. Әлбиттә, киләсәктә һөҙөмтәле эшләү өсөн уларға юридик йәһәттән нығыныу кәрәк. Хоҡуҡи статус алғанда, берләшмәләргә субсидия бүлеүҙе арттырыу мөмкинлеге лә киңәйә.
Дәүләт органдары һәр фермерҙың яҙмышы менән ҡыҙыҡһына, уның проблемаларын яҡшы белә. Ер кешеһе туйындырыусы ғына түгел, ә илдең милли байлығы, аҙыҡ-түлек именлеген тәьмин итеүсе булараҡ ҡабул ителә. “Дәүләт ярҙам итмәһә, беҙ йәшәй алмайбыҙ. Ә беҙ бөтһәк, иртәгәһенә үк дәүләт тә юҡҡа сығасаҡ”, – ти фермерҙар үҙҙәре был хаҡта. Йәнә бында экологик йәһәттән таҙа аҙыҡ-түлек өсөн өҫтәмә аҡса түләнә. Әлегә был – Германияла…





Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде 14.08.2025 // Иҡтисад

Башҡортостанда II кварталда ипотека баҙары йәнләнде...

Тотош уҡырға 10

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде

Рәсәйҙәргә кредит биреү шарттарында яңы пункт барлыҡҡа килде 13.08.2025 // Иҡтисад

Тиҙҙән банктар һәм башҡа кредиторҙар Федераль һалым хеҙмәте һәм Социаль фонд мәғлүмәттәре буйынса...

Тотош уҡырға 16

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған

Башҡортостан төҙөүселәре I ярты йыллыҡта 1 миллион квадрат метр торлаҡты файҙаланыуға тапшырған 11.08.2025 // Иҡтисад

Республика федераль программаларҙа әүҙем ҡатнаша һәм территорияларҙы комплекслы үҫтереү...

Тотош уҡырға 24

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә 08.08.2025 // Иҡтисад

Ишембай районында май һығыу заводы төҙөлә...

Тотош уҡырға 32

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы

Радий Хәбиров Башҡортостан төҙөүселәрен һөнәри байрамы менән ҡотланы 07.08.2025 // Иҡтисад

Бөгөн Өфөнөң «Торатау» конгресс-холында Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров республика төҙөүселәрен...

Тотош уҡырға 31

Башҡортостанда йәшәүселәрҙе ауылдарға интернет үткәреү өсөн тауыш бирергә саҡыралар
Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша

Мәләүез тракторсылары Ер һөрөү буйынса чемпионатта ҡатнаша 05.08.2025 // Иҡтисад

Бөтә Рәсәй механизаторҙар ярышы Ленинград өлкәһендә уҙғарыла....

Тотош уҡырға 43

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә

Рәсәйҙә закон сығарыусылар ипотека буйынса төбәк ставкаларын индерергә тәҡдим итә 05.08.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Социаль ғәҙеллек принцибы буйынса процент ставкалары бөтәһе өсөн дә бер төрлө...

Тотош уҡырға 40

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды 01.08.2025 // Иҡтисад

«Ҡарлуғас» электр поезы Өфөнән Силәбегә тәүге рейсҡа юлланды...

Тотош уҡырға 56

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды

Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды 31.07.2025 // Иҡтисад

[thumb][/thumb]Баш ҡалала Өршәк йылғаһы аша күперҙе ремонтлау эштәре ваҡытынан алда тамамланды...

Тотош уҡырға 59

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була 31.07.2025 // Иҡтисад

2 һәм 3 августа Өфөлә ауыл хужалығы йәрминкәләре була...

Тотош уҡырға 58

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған 31.07.2025 // Иҡтисад

Республика аграрийҙары 200 мең тоннанан ашыу ашлыҡ йыйып алған...

Тотош уҡырға 70