Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Разведчик Фәррух
Яҡташтарымдың, ырыуҙаштарымдың батырлығына ғүмер буйы һоҡланып йәшәнем. Тормош шарттары ауыр булһа ла, йыл аша килгән аслыҡ-яланғаслыҡҡа ҡарамай, илһөйәр булып үҫеүҙәренә, тыуған иле өсөн ғүмерҙәрен аямауҙарына әле лә таң ҡалам. Мырҙалар ырыуынан сыҡҡан мәшһүр батырыбыҙҙың рухы хәҙерге һәм киләсәк быуын яҡташтарыма өлгө булыр тигән маҡсатта яҙам был хәбәремде.

Дан орденының тулы кавалерҙары бөтә ил буйынса ике мең кеше һанала. Башҡортостанда улар 35 булһа, икәүһе Салауат районы егеттәре — Торналынан Петр Пепеляев һәм Мәхмүт ауылынан Фәррух Харисов.
Ул 1918 йылда тыуған. Башланғыс, артабан Арҡауылда ете йыллыҡ мәктәпте тамамлаған. Бер осор Фәррух Малаяҙҙа халыҡ суды сәркәтибе булып эшләй. 1939 йылда хәрби хеҙмәткә саҡырыла, Фин һуғышында ҡатнаша. 1940 йылдың көҙөндә I Иҙелбай ҡыҙы Ғәшүрәгә өйләнә. Йәш ғаилә бәхетле генә итеп донъя көтә башлай, ләкин фашистик Германияның мәкерле һөжүме бар өмөттәрен селпәрәмә килтерә: Фәррух Харисов хәрәкәт итеүсе армияға китә. Оҙаҡҡа һуҙылған яу юлында ул күп хәрби һөнәр үҙләштерә: артиллерист, тоҫҡаусы, минометсы, элемтәсе.
1942 йылда, госпиталдән дауаланып сыҡҡас, Ф. Харисов 559-сы артиллерия полкының разведчиктар отделениеһы командиры итеп тәғәйенләнә. Ошондай үтә яуаплы вазифа башҡарып, илебеҙҙең көнбайыш сигенә тиклем барып етә. Яуаплылығы шунан ғибәрәт: разведка төркөмө фашист тылына үтеп инә, дошмандың техникаһы, һалдаттары күпләп тупланған урындарҙың координатын тапшыра. Тапҡыр атылған ут фашистарҙы хафаға һала. Улар беҙҙең развед-төркөмдө юҡ итергә тырыша, снайперҙары совет һалдаттарын сүпләп кенә тора. Хатта үҙебеҙҙән атылған снарядтарҙың да ғүмереңде өҙөүе ихтимал. Шулай итеп, ут мәхшәрендә полктың күҙе-ҡолағы булып, ил сигенә тиклем килеп етә Фәррух. Уның күкрәген Ҡыҙыл Йондоҙ, III һәм II дәрәжә Дан ордендары, бик күп миҙалдар биҙәй.
Ҡыйыу яҡташыбыҙ 1945 йылдың 13 ғинуарында Даугавпилс госпиталендә вафат була, шул уҡ ҡалала хәрбиҙәр зыяратында ерләнә. Обелискта уның исеме уйып яҙылған. Өлкән сержант Ф.Х. Харисов 1945 йылдың 24 мартында ғына СССР Юғары Советы Указына ярашлы I дәрәжә Дан ордены менән бүләкләнә.
Фәррух Харисовтың әсәһе Рәхимә әбей улын бик оҙаҡ көттө... 1970 йылда Бөйөк Еңеүҙең 25 йыллығын ҡаршылар алдынан "Совет Башҡортостаны" гәзитендә Литвала йәшәгән тарих уҡытыусыһы Петр Фроловтың "Исеме халыҡ телендә" тигән мәҡәләһе баҫылды. Шунан беҙ ауылдашыбыҙҙың батырҙарса һәләк булғанын белдек.
Ҡурҡыу белмәҫ яугирҙең исемен мәңгеләштереү маҡсатында район үҙәге Малаяҙҙағы һәм Арҡауылдағы урамдарға Фәррух Харисов исеме бирелде. Тыуған ауылында батыр хөрмәтенә обелиск ҡуйылды.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республика мәктәптәренә Һуғыш геройҙары һәм күренекле эшмәкәрҙәрҙең исемдәре бирелде

Республика мәктәптәренә Һуғыш геройҙары һәм күренекле эшмәкәрҙәрҙең исемдәре бирелде 12.05.2025 // Йәмғиәт

Республика мәктәптәренә Һуғыш геройҙары һәм күренекле эшмәкәрҙәрҙең исемдәре бирелде...

Тотош уҡырға 10

Башҡортостанда «Айыҡ ауыл» конкурсының республика этабы тамамланды

Башҡортостанда «Айыҡ ауыл» конкурсының республика этабы тамамланды 12.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда «Айыҡ ауыл» конкурсының республика этабы тамамланды...

Тотош уҡырға 9

Республикала 510 мең кеше «Үлемһеҙ полк» сафына баҫты

Республикала 510 мең кеше «Үлемһеҙ полк» сафына баҫты 12.05.2025 // Йәмғиәт

Республикала 510 мең кеше «Үлемһеҙ полк» сафына баҫты...

Тотош уҡырға 18

Июндә республикала йәшәүселәрҙе 4 көн рәттән ял көтә

Июндә республикала йәшәүселәрҙе 4 көн рәттән ял көтә 12.05.2025 // Йәмғиәт

Июндә республикала йәшәүселәрҙе 4 көн рәттән ял көтә...

Тотош уҡырға 21

Башҡортостанда йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана

Башҡортостанда йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана 12.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда йәшенле ямғыр яуыуы фаразлана...

Тотош уҡырға 18

Башҡортостанда Шанель һәм Тимран тыуған

Башҡортостанда Шанель һәм Тимран тыуған 12.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда Шанель һәм Тимран тыуған...

Тотош уҡырға 18

Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола

Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола 07.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда уҡыусылар һәм студенттар ҡатнашлығында «Еңеү вальсы» акцияһы ойошторола...

Тотош уҡырға 60

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаевты һуңғы юлға оҙаттылар...

Тотош уҡырға 47

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә билдәле дәүләт эшмәкәре Павел Качкаев менән бәхилләштеләр...

Тотош уҡырға 40

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде 07.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Ете ҡыҙ» аллеяһы барлыҡҡа килде...

Тотош уҡырға 41

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй 07.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Башлығы Павел Качкаевтың хәтерен мәңгеләштереү тураһында указға ҡул ҡуйырға ниәтләй...

Тотош уҡырға 60

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә 07.05.2025 // Йәмғиәт

Алдағы өс көндә республикала үҙгәреүсән һауа торошо көтөлә...

Тотош уҡырға 48