Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Көнлөксө хәленән сығырбыҙмы?
Бөгөн һәр түрә үҙен генә хаҡлы тип иҫәпләй: теләһә, эшкә ала, теләмәһә, ҡыуып сығара. Судтар ҙа кеше мәнфәғәтенә битараф — яҡлау табырмын тимә. Советтар илен дә ошо йүнһеҙ хужалар арҡаһында тарҡаттыҡ түгелме ни? Шул вазифалылар миллионлаған кешене ярлылыҡҡа дусар итте, эшһеҙ ҙә, ашһыҙ ҙа, ерһеҙ ҙә ҡалдырҙы. Завод-фабрикаларҙың яңы хужалары тиҙ табылды.

Ялланып эшләгән кешенең ниндәй хоҡуғы булһын? Хеҙмәт хаҡы аҙ, тимәк, ҙур пенсияға ла өмөт юҡ. Эш биреүселәрҙең күбеһе Пенсия фондына иғәнә күсермәй. Көнлөксө булып бил бөккән йәштәрҙе йәлләйем. Хөкүмәт күберәк эш урындары булдырһын ине. Мәшғүллек буйынса етди проекттар әҙерләнергә тейеш. Йәштәрҙе стажһыҙ ҡалдырабыҙ бит, йәмәғәт.
Минималь пенсия түләү — йәнә кешене кәмһетеү тигән һүҙ ул. Ни өсөн пенсиялар араһындағы айырма ҡот осҡос ҙур? Шуға күрә ҡайһы берәүҙәр йән аҫрау өсөн, сәләмәтлектәре ҡаҡшауға ҡарамаҫтан, эшләргә мәжбүр. Хәленән килә икән, һәр кем эшләһен әйҙә. Әммә уның бер ниндәй хоҡуғы юҡ. Хужаһының ауыҙына ҡарап, йылмайып тормаһа, үҙен эштән ҡыуасаҡтар. Ялыу менән ҡайҙа барһын?
Үҙ тормошомдан бер миҫал килтерергә теләйем. Байтаҡ йыл элек Венгриянан килгән сантехника күргәҙмәһендә булырға яҙҙы. Таҙартыу ҡоролмалары буйынса йомошобоҙ менән мөрәжәғәт иттек. Төп бағыусылары немецтар икән. Дүрт белгестең береһе пенсионер булып сыҡты. Барыһы ла уға "һаман немец телен яҡшы белгән тәржемәсе таба алмайһың" тип ябырыла, әрләшә. Ул беҙҙе оҙатырға сыҡҡанда, үҙенә ярҙам итеүҙе үтенде. Саҡ иламай, меҫкен. "Тәржемәсе таба алмаһам, эштән ҡыуасаҡтар", — тип аҙарына. Иртәгәһенә күршеләге немец теле уҡытыусыһын саҡырып килтерҙек. Төндә ҡарттың йөрәгенә инфаркт булған икән. Венгрҙарға эйәреп, дауаханаға барҙыҡ. Хәле ауыр. "Һауыҡмайынса ҡайтмайым. Венгрияға үҙегеҙ генә юл тотоғоҙ инде. Өфөлә һәйбәт, түләүһеҙ дауалайҙар", — ти. Уларҙың илендә капитализм беҙҙәгенән иртәрәк башланды бит. Дауаханала ятҡан айҙан ашыу ваҡыт эсендә ҡарт беҙгә таҙартыу ҡоролмаларына килгән документтарҙы, проекттарҙы яҡшылап аңлатты. Көслө белгес булып сыҡты. Тамам һауыҡҡас ҡына иленә ҡайтып китте. "Беҙҙә ҡарттарға мөнәсәбәт насар, фирма дауаханала ятҡан көндәр өсөн аҡса түләмәй, страховка юҡ", — тип зарланды танышыбыҙ. Минеңсә, беҙгә лә социализм ҡаҙаныштарынан баш тартмаҫҡа, уларҙы ентекле өйрәнергә кәрәк.
Пенсия реформаһын үткәрер алдынан дәүләт тәүҙә кешене эш менән тәьмин итергә бурыслы ине. Төрлө фирмаларға, эшҡыуарҙарға ялланып йән аҫраған халыҡтың ниндәй хоҡуғы булһын? Ялыу менән тегендә, бында бар, тип аҡыл өйрәтеүе анһат та ул. Тамағың ас икән, "һоро" эш хаҡына ниндәй дәғүә булыуы мөмкин? Типһә тимер өҙөрлөк ир-атҡа эшһеҙ ҡалыу үлемгә тиң. 50 йәштән үткән булһаң, һине бер ҡайҙа ҡабул итмәйәсәктәр. Күңел төшөнкөлөгө, депрессия күптәрҙең сәләмәтлеген бөтөрә, йөрәк сиренә дусар итә. Етәкселәребеҙ, тотош бер быуынды эштән дә, аштан мәхрүм итеп, пенсия көттөртөп тилмертә.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә

  1. ҡунаҡбикә
    ҡунаҡбикә от 12.07.2013, 06:57
    Бик етди мәсьәлә күтәрәһегеҙ. "Хужа"ауыҙына ҡарап ултырыр көндәр килде, үкенескә ҡаршы. Оло йәштәгеләр генә түгел, йәштәр өсөн дә проблемалар күп. Бөгөн "оптимизация" тигән булып, йәштәрҙе ҡыуалап маташыусылар күбәйҙе. мин үҙем дә күптән түгел генә ошо сәбәп менән 12 йыл эшләгән эш урынымдан китергә мәжбүр булдым. Ә минең урынымда, был хеҙмәт тураһында бер нәмә лә аңламаған пенсионер ултырып ҡалды. сөнки ул "хужа"ның бик яҡшы танышы... Ә бит яҡлау эҙләү тә бер ҡайҙа мөрәжәғәт итерлек түгел. Ҡул ҡулды йыуа...






Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне

Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Ленин районынан тыл хеҙмәтсәне Зөбәйҙә Хәкимова 95 йәшен билдәләне. Район башлығы урынбаҫары...

Тотош уҡырға 19

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай 15.08.2025 // Йәмғиәт

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай...

Тотош уҡырға 28

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла...

Тотош уҡырға 25

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

2025 йылдың 1 сентябренән «Башҡортостан Республикаһы территорияһында алкоголһеҙ тонусты күтәреүсе...

Тотош уҡырға 25

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 32

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 25

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 36

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 36

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 33

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 32