Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Сирбайҙа… мамонттар йәшәгән
Республикабыҙҙың төрлө тарафтарында мамонттың һуҡҡы теше һәм башҡа һөйәктәре табылыуы тураһында хәбәрҙәр матбуғатта ара-тирә донъя күреп тора. Алдағы йылдарҙа, мәҫәлән, Ҡырмыҫҡалы, Нуриман һәм Салауат райондарында йәшәүселәр ошондай табыштарға юлыҡҡайны. Быйыл көҙ ошондай ваҡиға Сирбай ауылы тарихын байытты.

Отар Ситдиҡов туғаны Динар Мөхәмәт­йәров менән ауылды уртаға бүлеп аҡҡан Алайылғала балыҡ ҡармаҡлай. Ҡыҙыл яр тип йөрөтөлгән урында балсыҡ араһында Отар ниндәйҙер торба ятҡанын күрә. Ул бында ҡайҙан килеп эләккән, тигән уй йүгерә башынан. Ҡыҙыҡһыныуын еңә алмай, өйөнән көрәк алып килеп, ошо ерҙе ҡаҙа башлай. Бер аҙҙан “торба” урынына мамонттың һуҡҡы тешен ҡаҙып сығара. Аҙаҡтан үлсәп ҡарауҙарынса, тештең оҙонлоғо – 1 метр 90 сантиметр, иң йыуан урынында диаметры – 42 сантиметр, ауырлығы 20 килограмдан ашыу. Отар шул уҡ ерҙә мал ҡабырғаһына оҡшаған һөйәктәр ҙә ҡаҙып ала.
– Мамонттыҡы булырға тейеш, – ти ул. – Ҡыҙыл ярҙа ер балсыҡлы, һалҡын шишмәләр ҙә күп, бәлки, шуға ла һөйәктәр һәйбәт һаҡланғандыр.
Ғалимдар фараз итеүенсә, мамонттар Европала, Азияла һәм Африкала йәшәгән. Уларҙың бейеклеге 5,5 метрға етеп, ауырлығы 12 тоннанан ашып киткән. Бынан 10 – 25 мең йыл элек үлеп бөткән был хайуандарҙың заманында хәҙерге Башҡортостан биләмәһендә лә киң таралыуын уларҙың Шүлгәнташ мәмерйәһендә табылған һүрәттәре бик асыҡ һәм нигеҙле раҫлай.

Ҡыйғы районы.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 698

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 772

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 103

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 799

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 046

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 178

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 827

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 873