Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ҡышҡы һунар миҙгелен асып
Ҡышҡы һунар миҙгелен асыпХалыҡтарҙың көнкүреш шарттарына бәйле туған телдәренә генә хас һүҙҙәре, йәшәйештәре тыуҙырған йола байрамдары бар. Бындай үҙенсәлеккә иғтибар иткән этнографтар, телселәр тарафынан махсус ғилми хеҙмәттәр яҙылған. Ҡайһы бер ғалимдар төньяҡта йәшәгән халыҡтарҙа ҡарға, боҙға бәйле һүҙҙәрҙең күп булыуын билдәләй. Тикшеренеүселәрҙең күбеһе билдәле бер эшмәкәрлек төрөнә ҡараған һүҙҙәрҙең күпләп барлыҡҡа килеүен халыҡтың йәшәйешенән сығып аңлата.


Саха (Яҡут) Республикаһында йәшәгән төньяҡ халыҡтары араһында “Тәүге ҡар” байрамы үткәрелә. Был байрам эвенктарҙың һунар йолаларына барып тоташа. 1992 йылдан башлап ғалимдар ярҙамында Саха (Яҡут) эвенктары ассоциацияһы уны яңынан тергеҙә.
Сиңилгән тип аталған был тантанала күберәк һунарсы ирҙәр ҡатнаша. Улар төрлө һунарсылыҡ ысулдарына бәйле ярыштарҙа көс һынай, һунар эйәһе Сиңкәндән ярҙам һорай, милли йолаларҙы үтәй. Болан ҡараусы күсәбә ғаиләлә тыуған Николай Оегир (1926—1988) исемле шағирҙары, был байрамдың, ғөмүмән алғанда, тәүге ҡар яуыуының әһәмиәтен билдәләп, шиғыр яҙған. Әҫәрҙә эвенктарҙың тормошонда һунарсылыҡтың ҙур урын тотоуы асыҡ күренә. Ҡар яуыуы яңы ҡышҡы һунар миҙгеленең башланыуын күрһәтә.

Әхәт СӘЛИХОВ.


Тәүге ҡар яуған

Бөгөн ер йөҙөн тәүге ҡар ҡапланы,
Болондо аҡ төлкө тунына ураны.
Йәнлек эҙҙәрен эҙәрләп уҡырға,
Урман саҡыра башланы һунарға.

Йылға буйына етергә ашҡынып,
Етеҙ боландай ашығып йүгерәм.
Йоҡомһорауҙы, арыуҙы онотоп,
Күңелем асылып, шатлана йөрәгем.

Мәргән һунарсы булмаһам да үҙем,
Ҡарҙы күреүгә ҡыуана күңелем.
Ҡаным тартҡанға тартыла йөрәгем,
Халҡымдың йолаһын йәшәтһен илем.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 13

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 9

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 11

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 18

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 18

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 14

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 16

Республикала тағы бер ир-егет чача эсеп ағыуланған
ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән

ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән 13.08.2025 // Йәмғиәт

ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән...

Тотош уҡырға 16

Шәйехзада Бабич исемендәге премияға ғаризалар ҡабул итеү ваҡыты оҙайтылды