Тормошто һөйгән, ауырлыҡтарға бирешмәй, һаман алға ынтылған кешеләр мине һоҡландыра. Үҙҙәренең уңғанлығы, ныҡлығы менән улар башҡаларға ла көс-дәрт өҫтәй, йәшәүгә ышаныс уята.Зилдә Бүребай ҡыҙы Зәйнуллина менән беҙ бер быуын кешеләре. Шуғалырмы, мауығыуҙарыбыҙ, яратҡан шөғөлдәребеҙ ҙә бер төрлө, хатта бейеү менән “сирләүебеҙ” ҙә бер ваҡытҡа тура килә. Тик мине яҙмыш бүтән юлдан алып китһә, Зилдә бөгөнгәсә сәнғәткә, әүҙем йәмәғәт тормошона тоғро ҡалған.
Мәктәпте тамамлағас, тыуған ауылы Ҡаҙмашта клуб мөдире булып хеҙмәт юлын башлай Зилдә. Рысҡужа ауылы егете Марс менән бер-береһен яратышып өйләнешәләр, йәш кәләш һөйгәненең ғаиләһенә килен булып төшкәс тә яратҡан шөғөлөн ташламай, байтаҡ ҡына йөрөп эшләй. Ауылдар бер-береһенә терәлеп тора ла бит, әммә ғаиләле булғас, йорт-ҡура эше лә тулып ята, ул арала тәүге балалары донъяға килә.
— Эшкә ҡыҙымды күтәреп барған саҡтарым да булды, — тип хәтерләй ул бөгөн. — Марс – ҡәйнәмдең берҙән-бер балаһы. Ҡуян тотоп, кәзә көтөп үҫтергән ул улын. Шәл бәйләй ине. Мине лә дебет, йөн иләргә өйрәтте, һәр яҡлап ярҙамсы булды. Шәл һатып, донъя көтөп киттек. Бәләкәй генә өйҙә бер карауат та бер урындыҡ, һике менән өҫтәл...
Киләсәктә ҙур йорт һалырға, яңы кәрәк-яраҡ алырға хыяллана Зилдә менән Марс. “Заветы Ильича” колхозында водитель булып эшләгән ире лә тырыш, егәрле булып сыға. Әйткәндәй, Марстың хеҙмәт кенәгәһендә лә бер генә яҙыу: яратҡан һөнәренә ул бөтә ғүмерен бағышлаған.
Ике балалары булғансы йәшәй Зәйнуллиндар Зилдә килен булып төшкән бәләкәй өйҙә. Зилдә Бүребай ҡыҙы Рысҡужаға клуб мөдире булып күсә.
— Эш, әлбиттә, бер аҙ еңеләйҙе, ләкин Ҡаҙмаш клубы ауыл Советына ҡарай ине, хеҙмәт хаҡы ла юғарыраҡ. Колхоз ҡарамағындағы Рысҡужа клубына күскәс, эш хаҡы 50 һум ғына булды, — ти хеҙмәт ветераны. — Иртә менән разнарядкаға барам, “Молния”, “Боевой листок”тар сығарам, унан бесәнселәр менән бесәнгә китәм. Ундағы яңылыҡтарҙы йәнә “Боевой листок”та яҡтыртырға кәрәк. Һыйыр һауырға ла тура килде. Клуб эшен өсөнсө балам тыуғас ҡына ташланым. Ул арала клуб мөдире булып ун биш йыл эшләп ташлағанмын...
Мөдирлектән китһә лә, Зилдә ауылдың мәҙәни тормошонан айырылмай. Райондың “Йәшлек” бейеү ансамбле менән алыҫ гастролдәргә йөрөй алмаһа ла, ауыл, район үҙәге, Өфө сәхнәләренән төшмәй. Ҡатын-ҡыҙҙар советы эшендә лә һәр саҡ әүҙем ҡатнаша, өс йыл рәттән ветерандар йәмғиәтен дә етәкләй.
— Шуныһы ҡыуаныслы, беҙҙең яҡтарҙа ветерандар һәйбәт йәшәй. Бөгөн пенсионерҙар алтмыштан ашыу, әллә ни мохтажлыҡтары юҡ, — тип фекере менән уртаҡлаша З. Зәйнуллина.
Заманында ул саҡтағы ҡатын-ҡыҙҙар советы рәйесе Латифа Мостафина менән берлектә бик күп саралар үткәрә улар. Ҡаҙ өмәләре, ҡарға бутҡаһы, ауылдаштар, ырыуҙаштар осрашыуҙары, ҡул эштәре күргәҙмәләре, төҙөкләндереү буйынса саралар, тирә-яҡ ауылдарға концерт менән сығыуҙар — бында рысҡужаларҙың мәҙәни-ағартыу эшмәкәрлеген һанап ҡына ла сығыу мөмкин түгел.
— Әйҙәгеҙ, кейеҙ баҫып ҡарайбыҙ, — ти берҙән-бер көн ҡыҙын кейәүгә бирергә йыйынған әсәләрҙең береһе.
— Әкренләп һәр ҡайһыбыҙ кейеҙле булдыҡ. Ирҙәребеҙ махсус бүлмә эшләп бирҙе кейеҙ баҫыу өсөн. Өфөнән дә килеп ала башланылар. Беҙ ҙә шымарып киттек. Шул кейеҙ баҫыуға арнап бейеү һалдылар, әллә нисә тапҡыр Өфөгә күргәҙмәгә барып ҡайттыҡ. “Аҡ кейеҙгә баҫһам” тигән республика хеҙмәт-фольклор байрамында диплом алдыҡ. Бишәү инек: Мөхлисә Ғималова (мәрхүмә), Ғәйнур Латипова, Маһира Басирова, Вәсилә Мостафина һәм мин. Олоғайҙыҡ, — тип көрһөнөп ҡуя алтмышты үтеүенә ҡарамаҫтан йәштәрсә дәртле, сәхнәне лә, спортты ла ташларға йыйынмаған, донъя көтөү һәм йәмәғәт эштәре араһында күҙ яуын алырҙай милли күлдәк, елән, селтәр-ҡашмауҙар ижад иткән, бәйләмдән айырылмаған, баҡсаһын да, күркәм донъяһын да гөл итеп тотҡан Зилдә Бүребай ҡыҙы.
Республика кимәлендә уҙғарылған “Байыҡ”, “Мин яратам һине, тормош!” кеүек смотр-конкурстарҙан да ситтә ҡалмай Зилдә Зәйнуллина һәм уның әхирәттәре. Улар ойошторған “Апһындар” төркөмө фольклор ансамбле лә уңышлы эшләп килә. Фольклор ансамбленә Зөһрә Мәһәҙиева етәкселек итә.
Былтыр улар Силәбе өлкәһенең Мейәс ҡалаһында үткәрелгән “Иман нуры” мөнәжәт байрамында ҡатнашып, кейемдәре, сығыштары менән барыһын да хайран ҡалдырып, Маҡтау ҡағыҙы һәм аҡсалата бүләк алып ҡайттылар.
Рысҡужаға Төркиәнән ҡунаҡтар килеп, урындағы халыҡтың ғөрөф-ғәҙәтен, йолаларын, аш-һыуын, йырҙарын өйрәнеп ҡайтҡан.
— Бөтә нәмә менән ҡыҙыҡһыналар, бишбармаҡ, ҡаҙы, эремсек нисек әҙерләнә — тотош яҙып алдылар. Мул итеп өҫтәл әҙерләгәйнек, һәр ризыҡты тәмләп ҡаранылар. Балаларҙың уйындары менән дә ҡыҙыҡһындылар. Вәғәҙә итһәләр ҙә, фотоһүрәттәрен генә һаман ебәрмәйҙәр ниңәлер, — ти Зилдә.
Әсәйҙән күргән тун бесә, тип хаҡ әйтә халыҡ. Әсәһе Мәрзиә апай ҡул эштәренә маһир була: бәйләй, тегә. Яратҡан һөнәрҙәренә ҡыҙҙарын да өйрәтә (ә улар бишәү). Ҡорама ҡорау тиһеңме, юрған эшләүме, шәл, төрлө түшәктәр, башҡа кәрәк-яраҡтар бәйләү тиһеңме — бөтәһе ҡулынан килә Зилдәнең. Иптәше Марс менән бер-береһен аңлап, терәк-таяныс булып йәшәй улар. Ҡыҙҙары Эльвира менән Илүзәнең, улдары Даяндың күптән инде үҙ ғаиләләре. Туғыҙ ейән-ейәнсәрҙәре бар. Шөкөр, балалар ата-әсәһенә оҡшап тәрбиәле, эшһөйәр. Килендәре Земфира — Рысҡужала клуб мөдире, һәр эште ҡәйнәһе менән кәңәшләшеп башҡара, сараларҙы ла йыш ҡына бергәләп үткәрәләр.
Быйыл ҡыш рысҡужалар тирә-яҡты тағы бер ғәжәпкә ҡалдырып, урамға Скандинавия таяҡтарында йөрөргә сыҡтылар. Һәм, әлбиттә, Зилдә Бүребай ҡыҙы бында ла башланғысты үҙ ҡулына алды. Яңы спорт төрөн үҙ итеүселәр бөтәһе лә ғаиләле, мал-тыуар, ҡош-ҡорт аҫрай, гөрләтеп донъяһын көтә, мәҙәни сараларҙың уртаһында ҡайнай. Күптәр, ваҡыт етмәүгә һылтанып, телевизор алдында көн уҙғарһа, Рысҡужа ауылы уңғандары сәләмәтлек нығыта, тормоштоң бар йәмен тойоп йәшәй.