Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Йылы һөйәк һындырмай ҙа ул...
Йылы һөйәк һындырмай ҙа ул... Быйылғы йылдың алты айы, Ер шарында юғары һауа температураһы йыш теркәлеүе сәбәпле, тарихи булмаҡсы. Һәр хәлдә, һауа торошо артабан да ошолайыраҡ торһа, 2016 йыл иң йылыһы буласаҡ.

Бөтөн донъя метеорология ойош­маһы белгестәре билдәләүенсә, июндә планетала уртаса һауа температураһы башҡа йылдар менән сағыштырғанда 20 градусҡа юғарыраҡ булған. Рәсәй дәүләт метеорология үҙәге лә тәүге ярты йыллыҡтың һуңғы 35 йыл эсендә иң йылыһы булыуын таный. Әйт­кән­дәй, үҙәктең директоры Роман Вильфанд был күренештең ғәҙәти булмауын да йәшермәй. Баҡтиһәң, 2014 йылдан алып Рәсәйҙә температура рекордтары йыш күҙәтелә икән. Һәр хәлдә, белгестәрҙең һөйлә­үенән сығып фекер йөрөткәндә, һуң­ғы өс йыл береһенән-береһе йы­лы­раҡ тип теркәлгән. Ә быйылғыһы иһә үткәндәренән дә уҙҙырып ебәр­мәксе.
Күптәр әлеге фактты “глобаль йылытыу” тип атай. Әммә Роман Вильфанд фекеренсә, төп сәбәп — ерҙең тигеҙ йылынмауында. Уртаса климатлы Рәсәйҙә, айырыуса Себер яҡтарында, һауа температураһы йылдан-йыл күтәрелә. Шул уҡ ваҡытта белгестәр көньяҡ төбәк­тәрҙең океан йоғонтоһо аҫтында ҡалыуын да инҡар итмәй. Һөҙөмтәлә был илдәрҙә һауа температураһы тотороҡло һаҡлана.
Рәсәйҙә иһә һауа темпера­ту­раһының күтәрелеүе башҡа илдәр менән сағыштырғанда ике тапҡырға тиҙерәк бара. Быны ғалимдар ҡоро ерҙең күп булыуы менән аңлата. Һуңғы йылдарҙа ҡыштың йомшағы­раҡ, йәйҙең эҫерәк килеүе насармы ни? Әммә хәл артабан да ошолай дауам итһә, һыу ятҡылыҡтары бай­лығы һаналған Арктикала боҙҙарҙың иреүе ихтимал. Ә был үҙ сиратында яңы экологик хәүефкә килтерәсәк.
Нисек кенә булмаһын, бөгөн халыҡ эҫе йәйгә ҡыуанып бөтә алмай. Балалар һыу инә, ауыл халҡы еләҫ көндәрҙә бесән эшләп ҡалырға тырыша, хужалыҡтарҙа ураҡҡа төштөләр. Шулай ҙа һуңғы аҙнала Интернет селтәрендә республикаға төшкән монарҙың хәүефе тураһында һүҙ ҡуйыртыусылар артты. Әммә хәлдең ҡурҡынысы юҡ, тип билдәләй белгестәр. Урал һәм Себер төбәктәрендә урман яна. Ямалда ғына 15 мең гектар урман янғындан ҡаза күргән. Иркутск өлкәһендә һәм Красноярск крайҙарында ла урман янғындары теркәлгән. Ошо төтөндәрҙән барлыҡҡа килгән монар Свердловск, Силәбе, Төмән, Ҡурған һәм Томск өлкәләренә ятҡан, шул иҫәптән Башҡортостанға ла килеп еткән. Аҙна аҙағына ел йүнәлешен үҙгәртәсәк һәм монар тараласаҡ, тип фаразлай гидрометеорологтар.






Автор: Л. ҒАФАРОВА.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 704

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 830

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 776

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 486

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 109

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 805

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 049

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 181

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 783

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 830

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 622

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 877