Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Йылы һөйәк һындырмай ҙа ул...
Йылы һөйәк һындырмай ҙа ул... Быйылғы йылдың алты айы, Ер шарында юғары һауа температураһы йыш теркәлеүе сәбәпле, тарихи булмаҡсы. Һәр хәлдә, һауа торошо артабан да ошолайыраҡ торһа, 2016 йыл иң йылыһы буласаҡ.

Бөтөн донъя метеорология ойош­маһы белгестәре билдәләүенсә, июндә планетала уртаса һауа температураһы башҡа йылдар менән сағыштырғанда 20 градусҡа юғарыраҡ булған. Рәсәй дәүләт метеорология үҙәге лә тәүге ярты йыллыҡтың һуңғы 35 йыл эсендә иң йылыһы булыуын таный. Әйт­кән­дәй, үҙәктең директоры Роман Вильфанд был күренештең ғәҙәти булмауын да йәшермәй. Баҡтиһәң, 2014 йылдан алып Рәсәйҙә температура рекордтары йыш күҙәтелә икән. Һәр хәлдә, белгестәрҙең һөйлә­үенән сығып фекер йөрөткәндә, һуң­ғы өс йыл береһенән-береһе йы­лы­раҡ тип теркәлгән. Ә быйылғыһы иһә үткәндәренән дә уҙҙырып ебәр­мәксе.
Күптәр әлеге фактты “глобаль йылытыу” тип атай. Әммә Роман Вильфанд фекеренсә, төп сәбәп — ерҙең тигеҙ йылынмауында. Уртаса климатлы Рәсәйҙә, айырыуса Себер яҡтарында, һауа температураһы йылдан-йыл күтәрелә. Шул уҡ ваҡытта белгестәр көньяҡ төбәк­тәрҙең океан йоғонтоһо аҫтында ҡалыуын да инҡар итмәй. Һөҙөмтәлә был илдәрҙә һауа температураһы тотороҡло һаҡлана.
Рәсәйҙә иһә һауа темпера­ту­раһының күтәрелеүе башҡа илдәр менән сағыштырғанда ике тапҡырға тиҙерәк бара. Быны ғалимдар ҡоро ерҙең күп булыуы менән аңлата. Һуңғы йылдарҙа ҡыштың йомшағы­раҡ, йәйҙең эҫерәк килеүе насармы ни? Әммә хәл артабан да ошолай дауам итһә, һыу ятҡылыҡтары бай­лығы һаналған Арктикала боҙҙарҙың иреүе ихтимал. Ә был үҙ сиратында яңы экологик хәүефкә килтерәсәк.
Нисек кенә булмаһын, бөгөн халыҡ эҫе йәйгә ҡыуанып бөтә алмай. Балалар һыу инә, ауыл халҡы еләҫ көндәрҙә бесән эшләп ҡалырға тырыша, хужалыҡтарҙа ураҡҡа төштөләр. Шулай ҙа һуңғы аҙнала Интернет селтәрендә республикаға төшкән монарҙың хәүефе тураһында һүҙ ҡуйыртыусылар артты. Әммә хәлдең ҡурҡынысы юҡ, тип билдәләй белгестәр. Урал һәм Себер төбәктәрендә урман яна. Ямалда ғына 15 мең гектар урман янғындан ҡаза күргән. Иркутск өлкәһендә һәм Красноярск крайҙарында ла урман янғындары теркәлгән. Ошо төтөндәрҙән барлыҡҡа килгән монар Свердловск, Силәбе, Төмән, Ҡурған һәм Томск өлкәләренә ятҡан, шул иҫәптән Башҡортостанға ла килеп еткән. Аҙна аҙағына ел йүнәлешен үҙгәртәсәк һәм монар тараласаҡ, тип фаразлай гидрометеорологтар.






Автор: Л. ҒАФАРОВА.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 9

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 7

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 9

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 14

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 15

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 13

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 13

Республикала тағы бер ир-егет чача эсеп ағыуланған
ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән

ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән 13.08.2025 // Йәмғиәт

ХМАО йәштәре Башҡортостанда милли кейемдә туй үткәргән...

Тотош уҡырға 13

Шәйехзада Бабич исемендәге премияға ғаризалар ҡабул итеү ваҡыты оҙайтылды