Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Баландың дауалау көсө
Баландың дауалау көсөБаландың дауалау серҙәрен һанап бөтөрлөк түгел. ХIХ быуат башында уҡ ғалимдар уның төрлө файҙалы матдәләргә, витаминдарға һәм органик кислоталарға бай булыуын иҫбатлаған. Өлгөргән емештәрендә 32 процент инвертлы шәкәр, 3 процент дуплаусы матдә, 82 мг процент С витамины, изовалериан, каприл кислоталары, каротин, пектин матдәләре иҫәпләнә.
Баланды йөрәк, ҡан тамырҙары киңәйгәндә, гипертония, ашҡаҙан, бауыр, үт һәм бәүел ҡыуығы сирҙәренән яфаланғанда файҙаланалар. Һейҙек ҡыуығындағы ҡом-ташты ҡыуыусы булараҡ та киң билдәле. Тамаҡ шешеү, йүткереү, шешек, экзема кеүек ауырыуҙарҙан дауаланғанда баландың файҙаһы ҙур. Балан ҡайнатмаһы тән температураһын төшөрөргә, яралы урындарҙы тиҙ уңалтырға ярҙам итә.
Йөрәк сиренән йонсоғандарға ярты стакан баланға бер стакан ҡайнар һыу ҡойоп, 4-5 сәғәткә ябып ултыртып, һыуынған төнәтмәне билдәле ваҡытта 3-4 тапҡыр эсергә кәрәк.
Балан ағасының ҡайырыһы ла файҙалы матдәләрҙән тора. Унда ыҫмала, эфир майы, органик кислоталар күп. Ул тирә-яҡты, һауаны таҙартып ҡына ҡалмай, һыуҙы эсергә яраҡлы итеп оҙаҡ һаҡлай. Ҡайырының төнәтмәһен гинекологик сирҙәрҙән файҙаланыу бик борондан килә. Ашҡаҙан, эсәк, бөйөр, бауыр сирҙәренән яфаланыусыларҙың йоҡлаған урынына ҡайыр киҫәген ҡыҫтырғандар. Ул нервылар өйәнәгенән, йоҡоһоҙлоҡтан олоһон да, кесеһен дә берҙәй үк ҡотҡарыусы сара булып һаналған. Ҡан баҫымы ҡапыл күтәрелеп танау ҡанағанда, бер ҡалаҡ ҡайырыға ярты стакан ҡайнар һыу ҡойоп, 10 минут ҡайнатырға һәм тағы 10 минут самаһы төнәтергә. Һыуынған шыйыҡсаны мамыҡҡа сылатып танау тишектәренә тығырға һәм 2–3 минут тоторға тәҡдим ителә. Был осраҡта ул ҡан ағымын туҡтатыусы һәм антисептик сара булараҡ билдәле.
Балан һутын һығып һипкел, һытҡыларға һөртһәң, улар бер аҙнанан юғалыр. Тик 1:1 нисбәтендә йылы ҡаймаҡ ҡушырға һәм биткә 10–15 минутҡа яғырға кәрәк. Аҙаҡ йылымыс һыу менән йыуып, еңелсә массаж яһарға. Баландан эшләнгән битлек йыйырсыҡтарҙан, пигмент таптарынан ҡотолорға ярҙам итһен өсөн, балан емештәрен иҙеп, бер балғалаҡ бал һалырға. Бер аҙҙан һуң йылымыс һыу менән сайҡатырға кәрәк.
Балан емештәре беренсе ҡырауҙан һуң йыйылһа, уның ҡайырын апрель-майҙа әҙерләйҙәр. Уны ҡоро, асыҡ һауала киптерәләр. Әҙер, тиҙ һыныусан ҡайырыһын онтап ике йыл һаҡлайҙар.
Атай-олатайҙар тиф, үпкә сирҙәренән дә ошо мөғжизәле емеш ярҙамында ҡотолған. Халыҡ араһында күпләп ҡулланылған рецептарҙы гәзит уҡыусылар иғтибарына тәҡдим итәбеҙ.
Һыуыҡ тейгәндә, бронхит, астма сирҙәренән яфаланғанда, йүткергәндә: 1 стакан балан емешенә 1 литр һыу ҡойоп 20–30 минут ҡайнатырға. Һуңынан 1 стакан бал өҫтәп, көнөнә дүрт-биш тапҡыр 2–3 ҡалаҡ эсергә тәҡдим ителә.
Ашҡаҙан-эсәк сирҙәрендә, һейҙек, үт ҡыуығы борсоғанда: яңы ғына йыйылған йәки туңдырылған 100 г баланды быяла йәки ағас һауытҡа һалып иҙәһең һәм, 3 стакан эҫе һыу ҡойоп (ҡайнар булмаһын), 30–40 минут төнәтәһең. Һөҙөлгән шыйыҡсаны 1/3 стакан эсәләр.
Ҡан баҫымы юғары булғанда: 40 г емеште иҙеп, 200 г күләмендәге эҫетелгән балға ҡушырға һәм бер аҙға ултыртып торорға. Иҙмәне көнөнә 4–5 тапҡыр ашар алдынан бер аш ҡалағы эсәләр.
Яныбыҙҙағы шифалы үҫемлек, емештәрҙе таный һәм дөрөҫ ҡуллана беләйек. Йыртҡыстарса ҡырҡмай, тунамай, аҡыллы файҙаланһаҡ, тәбиғәттең дауалау көсө мәңге бөтмәҫ.
Рәсимә ЙОМАҒОЛОВА әҙерләне.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Башҡортостанда М-7 һәм Р-240 автомобиль трассалары кеҫә телефоны бәйләнеше менән тәьмин ителә

Башҡортостанда М-7 һәм Р-240 автомобиль трассалары кеҫә телефоны бәйләнеше менән тәьмин ителә 11.02.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда М-7 һәм Р-240 автомобиль трассалары кеҫә телефоны бәйләнеше менән тәьмин ителә...

Тотош уҡырға 10

Мартта Өфөнән Минскиға икенсе тура авиарейс асыла

Мартта Өфөнән Минскиға икенсе тура авиарейс асыла 11.02.2025 // Йәмғиәт

Мартта Өфөнән Минскиға икенсе тура авиарейс асыла...

Тотош уҡырға 12

Республикала дүрт балалар баҡсаһы карантинға ябылды

Республикала дүрт балалар баҡсаһы карантинға ябылды 11.02.2025 // Йәмғиәт

Республикала дүрт балалар баҡсаһы карантинға ябылды...

Тотош уҡырға 13

Өфөлә беренсе курстар фестивале ойошторола

Өфөлә беренсе курстар фестивале ойошторола 11.02.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә беренсе курстар фестивале ойошторола...

Тотош уҡырға 14

Яҡташыбыҙ матурлыҡ конкурсында 40-сы тажын яуланы

Яҡташыбыҙ матурлыҡ конкурсында 40-сы тажын яуланы 11.02.2025 // Йәмғиәт

Яҡташыбыҙ матурлыҡ конкурсында 40-сы тажын яуланы...

Тотош уҡырға 14

Башҡортостанда бәҫ һәм томан төшөүе көтөлә

Башҡортостанда бәҫ һәм томан төшөүе көтөлә 11.02.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда бәҫ һәм томан төшөүе көтөлә...

Тотош уҡырға 15

Мәскәүҙә Ленин мавзолейы ике айға тиерлек ябыла

Мәскәүҙә Ленин мавзолейы ике айға тиерлек ябыла 10.02.2025 // Йәмғиәт

Мәскәүҙә Ленин мавзолейы ике айға тиерлек ябыла...

Тотош уҡырға 25

Баш ҡалала етемдәрҙең 93% тәрбиәгә алған ғаиләләрҙә йәшәй

Баш ҡалала етемдәрҙең 93% тәрбиәгә алған ғаиләләрҙә йәшәй 10.02.2025 // Йәмғиәт

Баш ҡалала етемдәрҙең 93% тәрбиәгә алған ғаиләләрҙә йәшәй...

Тотош уҡырға 25

Башҡортостанда чиновниктың өләсәһе 102-се тыуған көнөн билдәләне

Башҡортостанда чиновниктың өләсәһе 102-се тыуған көнөн билдәләне 10.02.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда чиновниктың өләсәһе 102-се тыуған көнөн билдәләне...

Тотош уҡырға 23

Дәүләт Думаһында балаға пособиены нисек тәғәйенләүҙәрен иҫкә төшөрҙөләр

Дәүләт Думаһында балаға пособиены нисек тәғәйенләүҙәрен иҫкә төшөрҙөләр 07.02.2025 // Йәмғиәт

Дәүләт Думаһында балаға пособиены нисек тәғәйенләүҙәрен иҫкә төшөрҙөләр...

Тотош уҡырға 44

Марттың һуңғы көнөндә республика халҡын өҫтәмә ял көтә

Марттың һуңғы көнөндә республика халҡын өҫтәмә ял көтә 07.02.2025 // Йәмғиәт

Марттың һуңғы көнөндә республика халҡын өҫтәмә ял көтә...

Тотош уҡырға 38

Р-240 Өфө — Ырымбур трассаһы участкаһында хәрәкәт ваҡытлыса сикләнде

Р-240 Өфө — Ырымбур трассаһы участкаһында хәрәкәт ваҡытлыса сикләнде 07.02.2025 // Йәмғиәт

Р-240 Өфө — Ырымбур трассаһы участкаһында хәрәкәт ваҡытлыса сикләнде...

Тотош уҡырға 31