Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Алдатҡыс емең булһын
Алдатҡыс емең булһын Ағасъяңаҡ, ағасаҡ, ағарсаҡ (жерех) – йыртҡыс балыҡ, һаҙандар ғаиләһенә ҡарай. Оҙон кәүҙәле, ауыҙы ҙур. Айғолаҡ тишектәре бик киң. Төҫө көмөш һымаҡ ялтырауыҡлы, ҡара ялтырауыҡлылары ла була, өҫкө һәм ҡойроҡ йөҙгөстәре һоро, ҡара ситле, аҫҡы һәм ҡабырға йөҙгөстәре ҡыҙғылт төҫтә. Нигеҙҙә йылғаларҙа шаршыларҙа, һирәкләп күлдәрҙә тереклек итә. Төрлө балыҡтар, айырыу­са аҡ сабаҡ менән туҡлана.

Йылға ағасаҡтары әллә ни ҙур түгел, оҙонлоғо 80 сантиметр, ауырлығы 4 – 5 килограмм. Ҡармаҡҡа 60 сантиметр оҙонлоҡтағы, 2 – 4 килограмм ауырлыҡтағылары ҡаба. 9 – 10 йыл йәшәйҙәр.
Ағасаҡ яңғыҙлыҡты ярата, ыуылдырыҡ сәскәндә ҡыш­ҡылыҡҡа соҡорға ятҡанда ҙур булмаған төркөмдәргә берлә­шәләр. Башҡа йыртҡыс балыҡ­тарҙан айырмалы, ағасаҡ ваҡ балыҡтар төркөмөн эҙләп тапҡас, уға ҡойроғо йәки һыу өҫтөнә һикереп сығып тотош кәүҙәһе менән һуғып шаңҡыта, табышын тиҙ арала йота. Ауыҙы ҙур булғанлыҡтан ваҡ балыҡтарҙың тотош төркөмөн ашай.
Ағасаҡ бер урында тереклек итә, күсеп йөрөмәй тиерлек. Шулай ҙа йыл әйләнәһенә урынын үҙгәртә. Тәрән соҡорҙарҙа ҡышлағанда әүҙемлек күрһәт­мәй. Яҙын, ыуылдырыҡ сәсер алдынан, 2 – 3 аҙна ҡомһоҙ­ланып ашай, ыуылдырыҡ сәскәс, 3 – 4 аҙна сирләй, ашамай. Июнь аҙағында иһә ҡомһоҙланып ашарға тотона, был 2 – 3 аҙнаға һуҙыла, һыу йылынғас, йөҙмәй тиерлек, уны иртән генә ҡармаҡларға мөмкин. Сентябрь башында, һыу һалҡынайғас, әүҙемлеге йәнә арта, был ноябрь башына тиклем дауам итә. Ҡышын насар эләгә.
Ағасаҡ – көндөҙгө йыртҡыс. Селбәрәләрҙе ул ярҙан үрләп ҡыуалай һәм кире йылғаның уртаһынан шаршыға төшә. Был операцияны көнөнә әллә нисә тапҡыр ҡабатлай. Төп аҙығы – ваҡ балыҡтар, һыуға төшөүсе эре бөжәктәр. Шуға күрә уны спиннингка, балыҡ тотоу карабына, ем балыҡҡа тоталар.
Ағасаҡты тотоуҙың иң уңай­лы мәле – ыуылдырыҡ сәс­кәндән һуң июнь – август айҙарында иртән, ә яҙын – көндөҙ. Ыуылдырыҡ сәскәндә ул туҡланмай, ә ыуылдырыҡ сәсеп бер нисә көн үткәс, ҡомһоҙланып ашарға керешә, шунлыҡтан йылтырмалы спинингка һәм ем балыҡҡа тоталар. Ыуылдырыҡ сәскәндән һуң ағасаҡ селәүсендәр, ҡабыр­саҡтар менән туҡлана. Шулай итеп, уға иң һәйбәт алдатҡыс ем булып ваҡ балыҡ, бигерәк тә аҡ сабаҡ, май ҡуңыҙы, сиңерткә, күбәләкле ҡармаҡ тора. Әммә был осорҙа Рәсәйҙең ҡайһы бер һыу ятҡылыҡтарында балыҡ тотоу тыйыла, уны тотоуҙың берҙән-бер юлы – бөжәктәр менән алдатып ҡармаҡлау. Һыу өҫтө әҙерәк шаҙраланып торһа, бигерәк тә һәйбәт, ул ағасаҡҡа балыҡсыны күрергә ҡамасау­лай. Ә ағасаҡты табыу үҙенсә­лекле туҡланыуы арҡаһында әллә ни ҡыйынлыҡ тыуҙырмай. Ҡараңғы төшкәс, бер нәмәгә лә ҡапмай.
Ҡармаҡлауҙың бөтә ысулдарында ла алдатҡыс ем һыу өҫтөндә була, өҫтәүенә ул ара-тирә һикерергә һәм һыуға бәрелеп-бәрелеп алырға тейеш. Бөжәктәр барлыҡҡа кил­гәс, ҡыуал менән алыҫҡа таш­лауҙы­­ файҙаланалар. Спиннинг менән тотҡанда әйлән­мәле уртаса ҙурлыҡтағы ялты­рауыҡтар, әйләнмәле ялтыра­уыҡтар, йөҙөүсе воблерҙар ҡулланыла. Көҙөн алдатҡыс емде һыу ятҡылығының төбөнә яҡын килтерәләр.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай 15.08.2025 // Йәмғиәт

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай...

Тотош уҡырға 6

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла...

Тотош уҡырға 0

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

2025 йылдың 1 сентябренән «Башҡортостан Республикаһы территорияһында алкоголһеҙ тонусты күтәреүсе...

Тотош уҡырға 5

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 17

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 12

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 14

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 19

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 19

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 16

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өөф мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 17