Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бөйөк Еңеү – һандар теле менән
Бөйөк Еңеү – һандар теле менән Икенсе донъя һуғышында 62 ил ҡатнаша, алыш 3 ҡитғала, 4 океан һыуҙарында, 40 дәүләт биләмәһендә бара. Беҙҙең илгә ҡаршы 22 июндә таңғы сәғәт 4-тә башланған һуғыш 1418 көнгә һуҙыла.

Бөйөк Ватан һуғышында 34 476 700 яугир-яҡташыбыҙ ҡатнаша, шуның 1 миллионға яҡыны – ҡатын-ҡыҙ.
Совет Армияһының юғалтыуҙары – 11 944 100 кеше.
6 885 000 ватандашыбыҙ яу ҡырында башын һала.
Совет хәрбиҙәренән 4 559 000 самаһы кеше әсирлеккә алына йә хәбәрһеҙ юғала.
Был ҡорбандар һанына йәнә тыныс тормошта ил именлеге хаҡына ғүмерен биргән 13,7 миллион кеше өҫтәлә.
7,4 миллион совет гражданын илбаҫарҙар маҡсатлы рәүештә ҡыра.
2,2 миллион кеше Германиялағы мәжбүри эштәрҙә һәләк була.
4,1 миллион ватандашыбыҙ оккупациялағы аслыҡтан үлә.
Илебеҙ йәмғеһе 26 миллион 600 мең (ҡайһы бер мәғлүмәттәр буйынса – 29 592 749) кешеһен юғалта.
Советтар Союзында 1710 ҡала, 70 меңдән ашыу ауыл, 32 мең завод һәм фабрика емерелә.

Бөйөк Еңеү – һандар теле менәнИлебеҙҙә 870 меңдән ашыу берәмек һуғыш техникаһы етештерелә:
136 мең самолет;
100 меңләп танк;
төрлө калибрҙағы 490 мең орудие.
Йәнә 19,75 миллион тирәһе атыу ҡоралы эшләнә.
Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашҡандарҙың һәр бишенсеһе наградалар менән бүләкләнә.
11 681 кешегә Советтар Союзы Геройы исеме бирелә, шулар араһында – 86 ҡатын-ҡыҙ.
Был юғары исемде 104 кеше ике тапҡыр ала.
Г. Жуков, И. Кожедуб һәм А. Покрышкин – өс тапҡыр.
2 532 совет кешеһе – Дан орденының тулы кавалерҙары.
Шулай уҡ 16 миллиондан ашыу тыл хеҙмәткәре орден һәм миҙалдар менән бүләкләнә.
200 кеше Социалистик Хеҙмәт Геройы исеменә лайыҡ була.
12 ҡала “Герой ҡала” исеменә лайыҡ була, ә фашистарҙың илебеҙгә һөжүмен беренсе булып ҡабул иткән Брест “Герой ҡәлғә” исемен ала.
2007 йылдың апреленән 27 ҡалаға “Хәрби дан ҡалаһы” тигән почетлы исем бирелә.

Башҡортостандан фронтҡа 700 мең самаһы кеше алына, улар араһында – 2971 ҡатын-ҡыҙ.
100 мең яҡташыбыҙ яу яланында ятып ҡала.
127 меңе хәбәрһеҙ юғала.
100 меңдән ашыу ерҙәшебеҙ, хәрби хеҙмәткә яраҡһыҙ тип, Свердловск, Пермь, Силәбе өлкәләренә эшкә ебәрелә.

Һуғыш осоронда Башҡортос­танда милли хәрби частар ҙа булдырыла: 112-се, 113-сө кавалерия дивизиялары, Салауат Юлаев исемендәге 1292-се башҡорт артиллерия полкы, 74-се һәм 76-сы кавалерия дивизиялары, Иҙрис уҡсылар дивизияһы, Кременчуг-Александрийск уҡсылар дивизияһы, Невельск уҡсылар дивизияһы, Перекопск уҡсылар дивизияһы, Львов миномет полкы, Брест уҡсылар дивизияһы.

Башҡортостандан 200 меңләп һалдат орден һәм миҙалдар менән бүләкләнә.
278 яҡташыбыҙ Советтар Союзы Геройы исемен ала (78 кеше – 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһынан).
35-е Дан орденының тулы кавалеры була (бишәүһе – 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһынан).
Һуғышҡа алынған эшселәрҙе пенсия йәшендәгеләр, ҡатын-ҡыҙ һәм балалар алыштыра. Мәҫәлән, Белорет металлургия комбинатындағы хеҙмәт коллективының 60 проценты гүзәл зат вәкилдәре була, ә Миндәктәге алтын табыу фабрикаһында ҡатын-ҡыҙ яҡынса 80 процент тәшкил итә.
1941 йылда Оборона фондына 70 миллион һум аҡса, төрлө алтын һәм көмөш биҙәүестәр, икмәк тапшырыла.
Ҡорал һәм хәрби техника етештереүгә йәмғеһе 255 миллион һум йыйыла.
1941 – 1945 йылдарҙа республиканан фронт өсөн 83 мең пар быйма, 50 меңләп йылы кейем, 35 мең бүрек һәм башҡа кәрәк-яраҡ оҙатыла.
Яугирҙәргә бүләктәр менән 362 вагон ебәрелә.

Денис ҒИЛМАНОВ әҙерләне.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә

  1. Айҙар
    Айҙар от 11.05.2016, 16:05
    "Бөйөк Ватан һуғышында 34 476 700 яугир-яҡташыбыҙ ҡатнаша, шуның 1 миллионға яҡыны – ҡатын-ҡыҙ,"- тип яҙа автор.

    Башҡортостанда әлеге ваҡытта барлығы 4 млн кеше.Бынан 70 йыл элек әҙерәк булған.Автор 34 млн яҡташты ҡайҙан алды икән ?

    Артабан "Башҡортостандан фронтҡа 700 мең самаһы кеше алына" тип яҙа. Һандар бер -аҙ буталған түгелме ?






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 134

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 484

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 221

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 928

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 2 694

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 272

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 592

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 972

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 452

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 528

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 354

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 536