БАШ
РУС
Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт
Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....
Тотош уҡырға 4 113
Бөйөк Ватан һуғышында ҡулланылған техника төрҙәренә арналған һәйкәлдәрҙең күбеһендә “ЗИС-5” автомобилен күрергә мөмкин. Мәғлүм булыуынса, уны йыш ҡына “ГАЗ-ММ” менән бутайҙар. Был йөк машиналары тышҡы ҡиәфәте буйынса оҡшаш булһа ла, “ЗИС” ҙурыраҡ, тарихы ла үҙенсәлеклерәк.Автомобилдең “олатаһы” – Американың “Autocar-5S”, “атаһы” – “АМО-3” йөк машиналары. “Әсәһе” тип иһә “ЗИС” (Сталин исемендәге завод) предприятиеһының инженерҙар коллективы һанала.
Ҡул аҫтында булған төрлө агрегат-деталдәрҙән йыйылған автомобиль үҙенең прототибынан күпкә яҡшыраҡ. “ЗИС-5” ябайыраҡ итеп эшләнгән, уны еңел ремонтларға мөмкин. Шул уҡ ваҡытта насар юлда йөрөү һәм йөк күтәреү һәләте ҙурыраҡ булған автомобиль килеп сыға. Ул 73 ат көсөнә эйә двигатель, яңы радиатор, карбюратор, яңыса эшләнгән һауа фильтры, ҡеүәтләндерелгән тиҙлек тапшырыу ҡумтаһы, икенсе кардан валы, ныҡлы рама, күсәр, яңыртылған һәм механикалаштырылған тормоз менән етештерелә.
Бөтә үҙгәртеүҙәргә ҡарамаҫтан, өс тонналыҡ автомашина төрлө яғыулыҡта йөрөү һәләтен юғалтмаған (эҫелә – хатта кәрәсиндә лә), төрлө мотор майын ҡулланыу мөмкинлеге лә ҡалған.
Дөрөҫөрәге, “Трехтонка” (икенсе популяр исеме – “Захар”) тип башлыса “ЗИС-5В”-ны атағандар (аббревиатуралағы “В” хәрефе хәрби тигәнде аңлата). Һуғышҡа тиклемге аналогынан уны 120 килограмға еңелерәк, ағас кабиналы һәм дермантин түбәле булыуы, шулай уҡ алғы тәгәрмәстәрендә тормозы юҡлығы айыра.
Дәлил: “Катюша” тәүҙә өс күсәрле “ЗИС-6” нигеҙендә ҡорола, әммә ул бик уңайлы булмай. Атап әйткәндә, залп биреү өсөн ҡулайламаны 90 градусҡа борорға кәрәк, был иһә автомобилде ныҡ ҡына сайҡата һәм снарядтарҙы сәпкә тейҙермәй.
Автор: Ш. ҒӘБИТОВ.
Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт
6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...
Тотош уҡырға 3 466
Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт
– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...
Тотош уҡырға 4 100
"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...
Тотош уҡырға 3 910
Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт
Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....
Тотош уҡырға 2 669
Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт
Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...
Тотош уҡырға 3 255
"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт
Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....
Тотош уҡырға 3 577
135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт
Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...
Тотош уҡырға 2 968
Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт
Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....
Тотош уҡырға 2 440
Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт
Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...
Тотош уҡырға 2 521
Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт
Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...
Тотош уҡырға 2 343
Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт
2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...
Тотош уҡырға 2 531