Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Балаларҙы ла аямай
1988 йылда БМО-ның Генераль Ассамблеяһы СПИД ауырыуының пандемияға әүерелеүенә, йәғни үтә ныҡ таралыуына борсолоу белдергәйне. Был мәсьәлә бөгөн дә кешелекте ҙур борсоуға һала.

Ни өсөн ВИЧ-инфекция Ер шарының ҡатмарлы мәсьәлә­һенә әүерелде һуң? Сөнки был ауы­рыуҙың бар кешелекте һәләкәткә килтереүе ихтимал. Рәсәй Феде­рацияһы ВИЧ-инфекцияның таралыуы буйынса Ер шарында беренсе урында тора. 2015 йыл күрһәткестәре буйынса илебеҙҙә 1006 388 кеше ошо сиргә дусар булған. СПИД беҙҙең 212 579-ҙан ашыу кешенең ғүмерен өҙгән.
Башҡортостанда ла ВИЧ-инфекцияның һаман киңерәк таралыуы күҙәтелә. Әйтәйек, 1987 йылдағы тикшереүҙәргә ҡара­ғанда, 19930 ауырыу билдәләнгән, 11067 кеше диспансер теркәүендә тора. Улар – 21 йәштән 50 йәшкә тиклемге хеҙмәткә яраҡлылар. 2015 йылдың 21 авгусына тиклем республикала ВИЧ-инфекциялы 1945 кеше билдәләнгән, шуларҙың 1325-е – ир-егет, 620-һе – ҡатын-ҡыҙ. Һуңғы осорҙа ВИЧ-инфекция Өфө, Күмертау, Салауат, Стәрлетамаҡ ҡалаларында һәм Мәләүез районында айырыуса күбәйгән.
ВИЧ-инфекциялыларҙың 48,1 проценты – 31-40 йәштә, 32,2 проценты – 21-30 йәштә, 12,3 проценты – 41-50 йәштә, 5,4 проценты – 51 йәштән өлкәнерәктәр, 0,4 проценты – балалар. Һуңғы йылдарҙа был ауырыуға өлкән йәштәгеләр ҙә дусар була башланы.
ВИЧ-инфекцияның таралыу сәбәптәрен анализлау шуны күрһәтте: ул аҙғын енси тормош алып барған кешеләр араһында тарала. Наркотикты бер энәнән ҡаҙаған наркомандар араһында ла был ауырыу йыш теркәлә.
ВИЧ-инфекциялы ҡатын-ҡыҙ­ҙар­ҙың күбәйеүе лә борсоуға һала. Уларҙың күпселеге йәштәр булыуын иҫәпкә алғанда, ауырыу артабан тағы ла арта. 1987 йылдан бирле республикала 2131 ВИЧ-инфекциялы ҡатын бала тапҡан. Уларҙың 1558-е иҫәптә торһа, 133 баланың ВИЧ-инфекциялы булыуы билдәләнгән. Киләсәктә уларҙы еңел булмаған тормош көтөүен, аҙым һайын үлем һағалауын һәр кем аңлайҙыр, моғайын.
1987 йылдан алып Башҡорт­останда ВИЧ-инфекциялы 3392 кеше үлгән. Быйыл был ауырыу 375 кешене һәләк иткән.
СПИД-тың бар кешелеккә янаған ҡурҡыныс ауырыу икән­леген аңларға ваҡыт. Ул, социаль сәйәсәттең мөһим йүнәлеше була­раҡ, күҙ уңынан ысҡындырыл­маһын ине. Шул саҡта ғына кешелек быуат афәтенең артабан таралыуына юл ҡуймаҫ.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 698

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 771

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 103

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 799

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 046

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 178

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 827

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 873