Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Күңелле мәшәҡәттәр башланды
Яҙ һулышы һиҙелә – көндәр йылына бара. 21 мартта көн менән төн тигеҙләшә. Айҙың урталарында ҡайһы бер ҡоштар ҡайта, һуңынаныраҡ сыйырсыҡ һайраған тауыштар ишетелә. Әммә март айында көндәр алдаҡсы, тотороҡһоҙ була.

Емеш ағастарының өшөп һәләк булыу ҡурҡынысы артта ҡалды. Яҙғы ҡояштың ағас олондарын көйҙөрөү ҡурҡынысы килеп баҫты. Көндөҙ ҡояш йылыһында ирегән ағас ҡайырҙары төнгө һалҡында туңып ярғылана. Олондарҙағы зыян күргән ҡайырҙар ҡорой. Ағас олондарын эзбиз иретмәһе менән ағартһағыҙ, емеш ағастары зыян күрмәҫ.
Баҡсала сыйырсыҡ оялары эленә, ҡар һыуын тотоу хәстәрләнә. Әлегә ҡар ята, шулай ҙа тәжрибәле баҡсасылар үҙ эшен башланы ла инде. Йылы көндәрҙә, еләк-емеш бөрөләре бүрткәнсе, артыҡ, сирле, һынған ботаҡтарҙы ҡырҡып алырға кәрәк. Ай аҙаҡтарында алмағас сатырҙарын формалаштыра. Ағас ботаҡтарын ҙур һаҡлыҡ менән, төп ҡалдырмай, ҙур яра ебәрмәй ҡырҡып алыу талап ителә. Ботаҡтарҙы ҡырҡып алғас, яраны баҡса елеме менән һылап ҡуйыу мотлаҡ. Ҡар баҫымы аҫтында һынған ботаҡтар булһа, һис кисекмәҫтән уларҙы ағас олонона (үҙ урынына) тартып бәйләргә кәрәк.
Ауырыу, һынған, артыҡ ботаҡтарҙы ҡырҡып алыу эшен бөтөргәс тә, улар баҡсанан ситкә сығарып яндырыла.
Баҡса ҡоротҡостарының йоҡонан уяныр ваҡыты яҡынлаша. Бөрсәләр, талпан, бет, япраҡ төргөс ҡарышлауыҡтар йомортҡаларҙа ҡыш сыға. Ҡоротҡостарҙың күбеһе бер урынға йөҙәрләп йомортҡа һала. Ентекләп ҡарағанда, ботаҡтарҙа, ағас олондарында төрлө төҫтәге йомортҡа өйөмдәрен күрергә була. Уларҙы юҡ итергә кәрәк.
Ағас олондарындағы ярыҡтарҙа, үҫемлек ҡалдыҡтары, ағастар, емеш ҡыуаҡтары аҫтында ҡоротҡос ҡуңыҙҙар йәшеренеп ята. Уларҙы йыйып яндырыу мотлаҡ.
Баҡса ҡарҙан асылғас, көҙҙән эйелтеп бәй­лән­гән ҡурай еләге сиселә, күтәреп шпалерҙарға бәйләнә, ҡуйырған ҡарағат һәм крыжовник ҡы­уаҡ­тары һирәкләтелә, үткән йылда емеш биргән ҡу­рай еләге ботаҡтары ҡырҡып алына, яндырыла.
Апрель яҡынлаша, баҡсасылар ер эшкәртергә, еләк-емеш ҡыуаҡтарына ашлама бирергә, ҡоротҡостарға ҡаршы көрәшергә әҙерләнә. Ағастар һут ебәрә башлағансы емеш ағастары ботаҡтарын ялғау тамамлана.



Автор: С. ХАЖИЕВ.


Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 698

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 826

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 4 771

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 4 480

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс

Бер быуаттан йәнә тупланы Темәс 31.03.2019 // Йәмғиәт

Тап бынан йөҙ элек булған кеүек үк, ҡунаҡтарҙы Темәс ерендә һыбайлылар флагтар тотоп ҡаршы алды....

Тотош уҡырға 3 103

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 799

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 4 046

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 3 178

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме?

Татарстан башҡорттары ҡоролтайға әҙерме? 30.03.2019 // Йәмғиәт

Бөгөн Ҡазанда Татарстан башҡорттары ҡоролтайы ултырышы булды....

Тотош уҡырға 2 778

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ!

Бабичтың кендек ҡаны тамған ер ул Ҡыйғаҙытамаҡ! 30.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостан автономияһының йылъяҙмасыһы, дәүләт эшмәкәре, шағир, музыкант, ойоштороусы Шәйехзада...

Тотош уҡырға 2 827

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ

Төйәләҫтәр алыҫҡа йөрөмәҫ 30.03.2019 // Йәмғиәт

Сибай ҡалаһының Төйәләҫ ҡасабаһында йыл аҙағында заман талаптарына яуап биргән фельдшер-акушерлыҡ...

Тотош уҡырға 2 617

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә

Шәжәрәле ерҙә тәртип түрҙә 30.03.2019 // Йәмғиәт

2018 йылдың 1 сентябрендә “Башҡортостан тарихы шәхестәр күҙлеге аша: генеалогик аспект” тигән...

Тотош уҡырға 2 873