Хаҡлы ялдағылар умырып пенсия алмаһа ла, уларға билдәләнгән ташламалар йылдан-йыл бүҫкәрә бара. Ниндәй ташламалар ҡаралыуы тураһында белеү бер ҙә зыян итмәҫ, сөнки тейешле органдарға ғариза яҙып мөрәжәғәт иткәндә генә, дәүләттең был бүләген алып була. Бөгөн һүҙебеҙ — һалымдар, ял урындарына барғанда юл хаҡы сығымдарын ҡаплау, эшләп йөрөгән пенсионерҙарға өҫтәмә отпуск тәғәйенләү тураһында.

Мөлкәткә һалымдан
азат итеү

Күпселек пенсионерҙарҙы мөлкәткә булған һалымдан азат итеү мәсьәләһе ҡыҙыҡһындыра. Был ташлама эшләп йө­рөгән, шулай уҡ эшләмәгән пенсионер­ҙарға ҡағыла. Һалым кодексына ярашлы, Рәсәй Федерацияһының Пенсиялар тураһындағы законы нигеҙендә шәхси мөлкәте булған пенсионерҙар һалымдан азат ителә.
Мөлкәткә һалым ҡайтармаһы тәғә­йен­ләүҙе һорап, йәшәгән урынығыҙҙағы һалым инспекцияһына мөрәжәғәт итергә кәрәк. Ул түбәндәге күсемһеҙ милеккә ҡаралған: фатирға йәки бүлмәгә; шәхси торлаҡ йортҡа; гаражға йәки дөйөм гараждағы машина урынына; 50 квадрат метрҙан артмаған хужалыҡ төҙөлөштәренә.
Ошо төргә ҡараған бер генә объектҡа ташлама булырға мөмкин. Әйтәйек, пен­сионерҙың шәхси милке иҫәбендә фатир, йорт, гараж булһа, был мөлкәттәрҙең барыһы өсөн дә ул һалымдан азат ителә. Әгәр ике фатиры булһа, уларҙың береһе өсөн генә ташлама ҡаралған. Икенсе фатирға һалым түләргә кәрәк буласаҡ.
Был ташламанан нисек файҙаланырға һуң? Һалым ташламаһы тураһында ғариза менән пенсия танытмаһын һалым инспек­цияһына алып барырға кәрәк. Әгәр бынан алдағы йылда ла ташламағыҙ булһа, документтар тапшырыу мотлаҡ түгел.

Күсемһеҙ милек
һатып алғанда

Был ташлама эшләп йөрөгән пенсио­нер­ҙарға, шулай уҡ күптән түгел хаҡлы ялға сыҡҡандарға әһәмиәтле. Мәҫәлән, пенсионер йорт йә башҡа төрлө күсемһеҙ милек һатып ала икән, уны шәхси милек итеп теркәгәндән һуң, сарыф ителгән аҡ­саһының бер өлөшөн кире ҡайтарыу хо­ҡуғына эйә. Бының өсөн торлаҡ йорт төҙө­лөргә, ер майҙаны, фатир йәки бүлмә һа­тып алынырға тейеш. Бынан тыш, тор­лаҡ кредитының проценттарын түләгәндә лә милеккә һалым ҡайтармаһын фай­ҙа­ланырға мөмкин. Милеккә һалым ҡайтар­маһының күләме һатып алған йә төҙөгән объекттың хаҡына бәйле.

Өҫтәмә отпуск

Бында һүҙ эшләп йөрөгән пенсио­нер­ҙарға түләүһеҙ отпуск биреү тураһында бара. Бөйөк Ватан һуғышы ветерандарына (35 көн), ҡартлыҡ буйынса хаҡлы ялға сығып та эшләп йөрөгән пенсионерҙарға (14 көн), эшләп йөрөгән инвалид-пен­сионерҙарға (60 көн) түләүһеҙ өҫтәмә ял ҡаралған. Уны алыу өсөн эш биреүсегә ғариза менән мөрәжәғәт итергә кәрәк.

Ял итергә барһаң...

Себерҙә һәм уға тиңләштерелгән би­ләмәләрҙә йәшәгән, әммә эшләмәгән пенсионерҙар ял урынына барғанда юл хаҡына ташламанан файҙалана ала. Ул ике йылға бер тапҡыр Рәсәй эсендә генә бирелә. Ташламаны алыу өсөн Рәсәй Федерацияһының Төбәк пенсия фондына ғариза яҙырға кәрәк.