Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ер яҡшы орлоҡ һорай
Ҡаты бойҙайҙы көндөҙгө һауа температураһы юғары булған, яуын-төшөмһөҙ, ҡоролоҡло төбәктә үҫтерәләр, сөнки был культураның юғары сифатын тәьмин итә. Бындай тәбиғәт-климат шарттары Башҡортостандың көньяҡ-көнсығыш райондарында күҙәтелә. Хәйбулла, Баймаҡ, Әбйәлил һәм Йылайыр райондары хужалыҡтары шуға ла бойҙайҙың ҡаты сорттарын үҫтереү менән шөғөлләнә.

Был төбәктә ҡаты бойҙайҙы төп етештереүселәрҙең береһе – Әмир Шәйәхмәтовтың крәҫтиән (фермер) хужалығы. Ул Хәйбулла районының Һамар ауылында 2006 йылда ойошторолған.
Етәксеһе Әмир Сабирйән улы аграр өлкәлә 30 йылдан ашыу эшләй, ауыл хужалығы фәндәре кандидаты. Эшен башлар алдынан уҡ ул яҙғы культуралар – бойҙай, арпаның үҙенсәлекле һәм уңдырышлы орлоғон етеш­тереүҙе маҡсат итеп ҡуя. Бынан тыш, тауар игенен баҙарға сы­ғарыу йәһәтенән дә байтаҡ эш башҡарыла, шулай ҙа төп баҫым ҡаты бойҙай үҫтереүгә яһала.
Башланғыс этапта фермер хужалығын туранан-тура орлоҡ етештереүгә күсереү өсөн ер майҙанын, атап әйткәндә, һө­рөнтө ерҙәрҙе киңәйтеү бурысы ҡуйыла. 300 гектарҙа эш баш­лаған Әмир Сабирйән улы әк­ренләп ауыл хужалығы культуралары, шул иҫәптән ҡаты бойҙай сәсеүлеген ике мең гектарға еткерә. Киләсәктә хужалыҡ игенселек системаһын тулыһынса яйға һалырға ниәтләй. Был ра­йондағы ауыл хужалығы етеш­тереүселәрен генә түгел, шулай уҡ Баймаҡ, Йылайыр, Әбйәлил райондары хужалыҡ­тарын сифатлы орлоҡ менән тәьмин итеү, уны республиканан ситкә лә сығарыу мөмкинлеген бирәсәк.
2015 йыл йомғаҡтарына ҡарағанда, Әмир Шәйәхмәтов 300 тонна самаһы юғары сифатлы орлоҡ һатҡан. Һуңғы өс-дүрт йылда ғына район хужалыҡтарын 100 мең тоннанан ашыу яҡшы орлоҡ менән тәьмин иткән.
Әйтергә кәрәк: бөтә технологик етештереү процесы – сәсеүҙән, үҫентеләрҙе хәстәрләүҙән алып ураҡҡа тиклем, фермер хужа­лығының үҙ көсө менән тормошҡа ашырыла. Әле бында Әмир Са­бирйән улының 15 ауылдашы эшләй. Бурыс ваҡытында һәм сифатлы итеп үтәлә. Һөҙөмтәлә былтырғы ҡатмарлы һауа шарттарында ла фермер хужалы­ғында ҡаты бойҙай уңышы гектарынан 13,1 центнер тәшкил иткән. Ә район буйынса был күрһәткес уртаса 10 центнер булған. Рәсәй буйынса уртаса күрһәткестәргә ярашлы, ҡаты бойҙайҙың уңышы, ошондай уҡ йомшаҡ культура менән сағыш­тырғанда, 20-30 процентҡа түбәнерәк.
Йүнәлеште үҫтереүҙә орлоҡто эшкәртеү, һаҡлау, сеймалды сәсеүгә әҙерләү айырыуса ҙур әһәмиәткә эйә. Әле фермер хужалығы орлоҡ таҙартыу буйын­са заманса комплексты сафҡа индерергә ниәтләй. Был ҡоролма етештереүҙе арттырыуға булыш­лыҡ итәсәк. Фермер хужалығы иген һәм башҡа баҫыу культура­ларының юғары сифатлы, үҙенсәлекле һәм репродукциялы орлоҡтарын етештереүҙе маҡсат итеп ҡуя.
Иген культураһы ҡала, әммә сорттар үҙгәрә, әүәлге ресурс­тарға биологик, сифат һәм башҡа үҙенсәлектәре буйынса яңырағы алмашҡа килә. Орлоҡсолоҡ сис­темаһында был – бик мөһим стратегик йүнәлеш. Тауар етеш­тереүселәр өсөн әүәлгеһенән яҡшыраҡ сортты кем беренсе булып ғәмәлгә индерә, шул баҙарҙа ла ота.







Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала иң яҡшы комбайнсыны асыҡлайҙар

Республикала иң яҡшы комбайнсыны асыҡлайҙар 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда ураҡта иң юғары һөҙөмтәләргә өлгәшкән өсөн сираттағы республика конкурсы ойошторола....

Тотош уҡырға 19

Башҡортостанда Верхоторҙы төҙөкләндереү эштәре тамамланып килә

Башҡортостанда Верхоторҙы төҙөкләндереү эштәре тамамланып килә 20.08.2025 // Йәмғиәт

Ишембай районы хакимиәте башлығы Азат Ишемғолов үҙенең телеграм-каналында ошо турала хәбәр итә....

Тотош уҡырға 17

Республикала 1 сентябрҙән студент ҡатын-ҡыҙҙарға йөклөлөк буйынса пособие түләнә башлай

Республикала 1 сентябрҙән студент ҡатын-ҡыҙҙарға йөклөлөк буйынса пособие түләнә башлай 20.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй вуздарында һәм колледждарында уҡып йөрөгән ҡатын-ҡыҙҙар йөклөлөк һәм бала табыу буйынса...

Тотош уҡырға 16

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү Байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе...

Тотош уҡырға 18

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе 20.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан депутаттары башҡа иҫтәлекле көндәрҙә лә Еңеү байрағын элергә тигән тәҡдим индерҙе...

Тотош уҡырға 15

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр 20.08.2025 // Йәмғиәт

Уның 800 мең һумдан ашыу бурысы йыйылған....

Тотош уҡырға 14

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр

Алимент түләмәгән яҡташыбыҙҙы эҙләйҙәр 20.08.2025 // Йәмғиәт

Уның 800 мең һумдан ашыу бурысы йыйылған....

Тотош уҡырға 17

Республикабыҙҙа слесарь-ремонтсы лотереяла миллион отҡан

Республикабыҙҙа слесарь-ремонтсы лотереяла миллион отҡан 20.08.2025 // Йәмғиәт

Еңеүсе үҙенең бәхетле билетын дәүләт лотереяһының мобиль ҡушымтаһында һатып алған....

Тотош уҡырға 16

Баймаҡ районында «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале ойошторола

Баймаҡ районында «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале ойошторола 20.08.2025 // Йәмғиәт

6 сентябрҙә Баймаҡ районының Граф күле янында дүртенсе тапҡыр «Башҡорт аты» халыҡ-ара фестивале...

Тотош уҡырға 16

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй 19.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостандың ике ҡалаһында Ҡала көнө үткәрелмәй...

Тотош уҡырға 18

Баш ҡалала почетлы педагогтарға премия 60 мең һумға тиклем арттырыла

Баш ҡалала почетлы педагогтарға премия 60 мең һумға тиклем арттырыла 19.08.2025 // Йәмғиәт

Бөгөн Өфө уҡтыусыларының август кәңәшмәһендә аҡсалата премия күләмен арттырыу тураһында тәҡдим...

Тотош уҡырға 22

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана 19.08.2025 // Йәмғиәт

Республикала хәүефле тәбиғәт күренештәре фаразлана...

Тотош уҡырға 21