Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Кишерҙе тупраҡта ҡалдырығыҙ
Кишерҙе тупраҡта ҡалдырығыҙ Кишерҙе тәбиғәткә яҡын шарттарҙа һаҡлау күпкә яҡшы. Иң беренсе сиратта соҡор (уны оҙонса итергә лә мөмкин) ҡаҙырға кәрәк. Бында температура, дымлылыҡ аҙ ғына үҙгәрә һәм 5 процентҡа ҡәҙәр углекислоталы газ булған грунт һауаһының махсус составы булдырыла. Ул кишерҙе үҫтермәй, ауырыуҙар үҫеш алыуға юл ҡуймай. Хатта температура күтәрелгән осраҡта ла бындай һауала кишер яҡшы һаҡлана.
Кишерҙе өй тирәһендәге баҡсала, дачала һаҡларға була. Соҡорҙо ямғыр һәм ҡар һыуҙары ситкә ағып төшөрлөк ҡоро һәм ҡалҡыуыраҡ ерҙә ҡаҙырға кәрәк. Ер аҫты һыуҙары соҡор нигеҙенә 1 метрҙан да яҡыныраҡ килергә тейеш түгел. Кишер ятаһы урындың ҡышҡы һалҡын елдәрҙән ағастар, тығыҙ ҡойма йә иһә берәй ҡоролма менән һаҡланған булыуы мөһим.


Нимәнән башларға?

Соҡорҙо 1,5 м тә­рән­лек­тә ҡаҙалар, киңлеге иһә, 1 м булып, аҫҡа та­бан тарая барырға те­йеш. Уңыштың күпме бу­­лыуын иҫәпкә алып, оҙонлоғон теләгән ҡә­ҙәр итергә мөмкин. Со­ҡор тирәһендә һыу ағыу өсөн 40-50 см йы­раҡ­лыҡта ка­нау ҡаҙып сығыу ҙа яҡшы. Сысҡандарҙан һаҡлау өсөн соҡор тирәһенә шыршы бо­таҡтары ҡуйырға кәрәк.
Кишерҙе тупраҡ өҫтөнә һалырға ла, тартмаларға тултырып ҡуйырға ла мөм­кин. Һалҡын ҡышты күҙаллап, кишерҙе тупраҡ сигенән ярты метр түбәнерәк ҡалырлыҡ итеп һалыу мөһим.

Бер нисә ҡатлы “юрған”

Кишер өҫтөн иһә бер нисә тапҡыр ҡапларға кәрәк буласаҡ. Беренсе тапҡыр һаҡлауға һалғас та ябаһың. Иң элек кишер өҫтөнә йоҡа ғына ҡатлам (3-5 см) тупраҡ һибәләр. Унан һалам менән ҡаплайҙар. Кишер өҫтөнә туранан-тура һалам һалырға ярамай, сөнки ул һауаны ҡорота, һөҙөмтәлә тамыраҙыҡтарҙан дымды тартып, уларҙы шиңдерәсәк.
Һалам өҫтөнә 10-15 см ҡалынлығында, соҡор ситенән 30-40 см сығып торорлоҡ итеп тупраҡ һалырға кәрәк. Ул соҡорға һыу төшмәһен өсөн ер өҫтөнә күтәрелеберәк торорға тейеш. Башта кишерҙе тупраҡ менән тотошлай ҡапламағыҙ. Тупраҡты һаламға, уртала 20-30 см киңлегендәге ара ҡапланмайынса ҡалырлыҡ итеп, төрлө яҡлап ташларға кәңәш ителә. Ә соҡор уртаһында иһә шундай уҡ диаметрҙағы тишек ҡалдырыу мөһим. Был көндәр оҙаҡ һалҡын торғанда соҡорҙағы градустың урамдағы һауа температураһы менән бергә төшөүенә килтерә. Юғиһә тамыраҙыҡтарҙың үҙҙәренән-үҙҙәре йылыныуы бар.
Соҡорҙо тупраҡ менән икенсе тапҡыр, ундағы температура 3-4 градусҡаса төшкәс, ҡапларға кәрәк. Был осраҡта еүешләнгән һаламды ҡороһона алмаштырып, соҡорҙо тулыһынса ҡаплайҙар.

Ҡараштырып тороғоҙ

Температураны даими күҙәтеп тороу — тамыраҙыҡтарҙың һаҡланыу сифатын тикшереүҙең төп ысулы. Температура 0-1 градусҡа төшкәндә, соҡор өҫтөнә торф, бысҡы сүбе, ҡар өйәләр. Температура 8 градустан күтәрелһә, баҙ өҫтөн ҡарҙан таҙарталар. Әгәр ҙә был ярҙам итмәһә, соҡор яндарынан һаламға еткәнсе лом менән тишектәр яһайҙар. Төнгөлөккә иһә уларҙы бысҡы онтағы менән ҡаплайҙар, ә көндөҙ асалар. Ҡарһыҙ ҡыштарҙа соҡорҙо ҡаплаған тупраҡтың ярылыуы мөмкин. Шуға ла уның өҫтөнә бысҡы вағы, япраҡтар, торф йә иһә ниндәй ҙә булһа шундайыраҡ материал һалырға кәрәк.




Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар

Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар 16.05.2025 // Йәмғиәт

Республикала Олокүл – Ҡабаҡ – Һыуыҡ Шишмә юлының ете саҡрымын ремонтлайҙар...

Тотош уҡырға 12

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай 16.05.2025 // Йәмғиәт

2025 йылда Өфөлә математика лицейы төҙөлә башлай...

Тотош уҡырға 13

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан 16.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда 133 йәш ғалим торлаҡ шарттарын яҡшыртҡан...

Тотош уҡырға 11

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды 16.05.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда йәшәүселәрҙең йәйгеһен ҡайҙа ял итергә йыйыныуы билдәле булды...

Тотош уҡырға 16

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ 16.05.2025 // Йәмғиәт

Ҡаҙмаштар «Айыҡ ауыл» конкурсында еңгән призға ҡиммәтле техника һатып аласаҡ...

Тотош уҡырға 16

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була 16.05.2025 // Йәмғиәт

Ял көндәрендә республикала йылы һәм яуым-төшөмһөҙ була...

Тотош уҡырға 13

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә сәләмәтлек байрамы ойошторола...

Тотош уҡырға 16

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы еңеүселәре иғлан ителде...

Тотош уҡырға 18

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды 15.05.2025 // Йәмғиәт

Дәүләт Думаһы депутаты Эльвира Айытҡолова Дуҫлыҡ орденына лайыҡ булды...

Тотош уҡырға 23

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Баш ҡалала «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде...

Тотош уҡырға 19

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде 15.05.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә «Айыҡ ауыл» республика конкурсы әүҙемселәре бүләкләнде...

Тотош уҡырға 18

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә 15.05.2025 // Йәмғиәт

Июндә республика халҡын өҫтәмә ял көнө көтә...

Тотош уҡырға 18