Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Бер быуатлыҡ ғүмер
 Бер быуатлыҡ ғүмер Оло быуын вәкилдәрен күргәндә, тормош һынауҙары ни тиклем күберәк һәм ҡатмарлыраҡ булған һайын, әҙәм балаһы шул дәрәжәлә нығына, тамырлана баралыр, тигән уй килә. Тап шундай кеше беҙҙең арала бер быуатлыҡ ғүмер үрен ҡаршылай.

Ишембай районының Этҡол ауылында тәбиғәттең матур мөйөшөнә һыйынып ҡына ултырған Инера һәм Хәйҙәр Әхмәҙуллиндар өйөндә йәшәй был кеше: ул – хеҙмәт ветераны, күп балалы әсә, Бөйөк Ватан һуғышы һалда­тының тол ҡалған ҡатыны Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы Ғәлиева. Тормошта күпте күргән, ауыр юғал­тыуҙар кисергән был ҡатын — бөгөн дә ҡыҙы менән кейәүенә, ейән-ейәнсәренә аҡыллы кәңәштәр биргән, ҙур ғаиләне туплаған алтын бағана.
Үҙ ғүмерендә ейән, бүләләрен күрә алған кешене бәхетле тиҙәр. Тап шундай ябай әсәй, өләсәй, ҡартәсәй бәхетен кисерә ул үҙенең ошондай оҙайлы ла, ҡатмарлы ла, матур ҙа ғүмер юлында. Бөгөнгө ихтирам, балалары һөйөүен яулау, әлбиттә, уларға ғына бағышланған, хеҙмәттә үткән йылдар аша яуланған. Илебеҙҙә барған ҡатмарлы осорҙарҙы — уҙған быуаттағы 21-се йылғы аслыҡты, 30-сы йылдарҙағы коллективлашыу хәрәкә­тен, белемгә ынтылыу осорҙарын үткәргән Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы. Тырыш, егәрле ҡыҙ Әхмәр ауылында комсомол эшендә янып эшләй, һөнәргә ынтыла, сәхнәлә йырлай, йыр бәйгеләрендә ҡатнаша.
Тиҙҙән ул яҙмышын Петровскийҙа район финанс бүлегендә эшләп йөрө­гән Ғәзим Сәйфетдинов менән бәйләй. 1935—1941 йылдарҙа бәхетле ғаилә колхозда тырышып эшләй, Петров­скийҙа, артабан Әбйәлил районында йәшәй улар. Бер-бер артлы тыуған балалары – улдары Ирек, ҡыҙҙары Инера, кесе улдары Рим тормоштарын йәмләй. Ғаилә, киләсәккә матур пландар ҡора. Ләкин 1941 йылда башланған Бөйөк Ватан һуғышы Ғәзим менән Хәнифәнең дә тормошон үҙгәртә: һуғыш башланған көҙҙә үк ғаилә башлығы яуға китә. Береһенән-береһе кескәй балалары менән 26 йәшлек кенә Хәнифә яңы һынауҙар, билдәһеҙлек алдында тороп ҡала. Һәр кем башына төшкән ауыр һуғыш ҡазаларын кисе­рергә тормош иптәшенән килеп торған өскөл хаттар, әкренләп һуғыштың бөтөүгә табан барыуы, балаларының ҡул араһына инеүе ярҙам итә. Инде Еңеү яҙы ла йыраҡ түгел, урамда март... Ләкин ул йылдарҙа тотош илде аямаған “ҡара ҡағыҙ” 30 йәшлек Хәнифәнең дә өйөнә килә. Ул саҡтағы әрнеү, әсе күҙ йәштәрен бөгөн Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы һүҙ менән әйтеп бирә алмай, сөнки, үҙе әйтмешләй, йөрәк ҡартаймай икән ул:
— Ғәзимем һаман да йәп-йәш көйөнсә күҙ алдымда баҫып тора, шуға бөгөн дә уны һағынам, балаларымдың төҫөндә уның һыҙаттарын эҙләйем: зәп-зәңгәр күҙҙәре – Инерамда, бәһле­үән­дәй кәүҙәһе – Ирегемдә, яғымлы иркәләүе Римемдә тороп ҡалған. Шуға улар өсөһө бергә йыйылһа, Ғәзимем ҡайтҡан кеүек була, — тип йылмая Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы.
Ана шулай һөйөклө ирен, балала­рының атаһын, күңеле менән янында тойоп, сабыйҙарына белем биргән, тормошҡа юл ярған, һөнәр алырға ярҙам иткән. 1946 йылдан Стәрле­тамаҡҡа бейеме янына күсеп килеп, райондың башҡарма комитетында күмәк балалы яңғыҙ әсәләргә дәүләт пособиеһы тәғәйенләүсе өлкән инспектор булып эшләй. Замандаштары өсөн дә фәһем алырлыҡ, тәжрибә һәм тәрбиә өлгөләре бирерлек сифаттары асыла. Был сифаттар ейәндәренә лә күсә. Айырыуса Хәнифә Ҡотло­мөхәмәт ҡыҙы­ның бәхетле ғүмере үткән Этҡол ауылына ҡыҙы Инера һәм кейәүе Хәйҙәр Әхмәҙул­лин­дарҙың йортона улдары ла үҙҙәренең балалары менән килеп тора, өләсәләре менән ғорурланып йәшәй.
Инера Ғәзим ҡыҙы әсәһенең әхирәттәрен, элекке ғаилә дуҫтарын табып, улар менән туғандарын, балаларын аралаштырып, осраштырып йәшәр­гә өйрәткән. Уларҙың ҙур өйөнә бер ваҡытта ла юл өҙөлмәй: оло юлдан ситтә ятһа ла, туғандар Этҡолға йыш килә, бер быуат йәшәгән өләсәй менән һөйләшеп ултырыу – үҙе бер илаһи мәл.
Уның утты ла, һыуҙы ла кискән ғүмере онотолмаҫ ваҡиғаларға бай, балаларын үҫтергәндә һәр береһенә иңен ҡуя белгән әсәгә тормошта йыр ярҙам иткән. “Бөгөн дә “Юлдаш” радиоһынан йыр ишетелһә, әсәйемдең күҙҙәре нурлана, күңеле күтәрелеп, яурындары турайып китә”, — тип һөйөнә ҡыҙы.
Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы баларында ысын кешелек сифаттары — хеҙмәткә һөйөү, Тыуған илгә, батырҙар иҫтәлегенә тоғролоҡ тәрбиәләй алған. Әле 1967 йылда уҡ тормош иптәше Ғәзим Сәйфетдинов һәләк булып ҡалған Латвия ерендәге Лестеле ауылына атайҙарының ҡәберенә баш эйергә балаларын алып бара, 80 йәшлек әсәһен дә ҡалдырмай. Ҡәбер янында Ҡөрьән уҡып, тәрбиәләп ҡайталар. Һәм был эш биш йыл һайын башҡарылып тора. Тап бына ошондай ғәмәлдәр аша ябай ер кешеләре өсөн кәрәкле ҡиммәттәр тәрбиәләнгән был ғаиләлә. Бөгөн йөҙйәшәр Хәнифә Ҡотломөхәмәт ҡыҙы үҙенең 13 ейән-ейәнсәренә, бүлә-бүләләренә тормош матурлығы, йәшәү мәғәнәһе тураһында һөйләй, тимәк, үҫеп килгән быуынды үҙҙәренең тормошо өлгөһөндә илһөйәр быуын итеп тәрбиәләй.
Әҙәм балаһына күп кәрәкмәй: эргәлә һине аңлаған, ҡәҙер иткән яҡындарың булһа, улар һинең янға ҡайтып, ихлас йылмайһа, кәңәшеңде тыңлаһа, ғөмү­мән, үҙеңдең уларға кәрәк икәнеңде тойһаң – шул етә.








Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне

Өфөлә тыл эшсәне 95 йәшлек юбилейын билдәләне 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң Ленин районынан тыл хеҙмәтсәне Зөбәйҙә Хәкимова 95 йәшен билдәләне. Район башлығы урынбаҫары...

Тотош уҡырға 23

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай 15.08.2025 // Йәмғиәт

Мысыр авиакомпанияһы Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә рейстар башҡара башлай...

Тотош уҡырға 28

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнән Шарм-әл-Шәйехкә яңы рейс асыла...

Тотош уҡырға 27

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла

1 сентябрҙән республика мәктәптәрендә һәм театрҙарында энергетиктар һатыу тыйыла 15.08.2025 // Йәмғиәт

2025 йылдың 1 сентябренән «Башҡортостан Республикаһы территорияһында алкоголһеҙ тонусты күтәреүсе...

Тотош уҡырға 27

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне

Башҡортостан Башлығы Беларусь менән мәктәп туризмы программаһын булдырыу хаҡында һөйләне 14.08.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостан Беларусь Республикаһы менән берлектә уҡыусылар өсөн алмашыу буйынса ял ойошторҙо....

Тотош уҡырға 35

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте 14.08.2025 // Йәмғиәт

Ғәҙәттән тыш хәлдәр министрлығы томан һәм йәшен хаҡында иҫкәртте...

Тотош уҡырға 25

Ғафуриҙа Еҙем йылғаһы аша йәйәүлеләр күпере төҙөкләндерелә
Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола

Башҡортостанда ҡорот байрамы ойошторола 14.08.2025 // Йәмғиәт

16 августа Хәйбулла районының Аҡъяр ауылында «Хәйбулла ҡорото» төбәк-ара этно-фестивале уҙғарыла....

Тотош уҡырға 39

Республикала табиптарға остазлыҡ өсөн өҫтәмә аҡса түләнә
Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған 13.08.2025 // Йәмғиәт

Силәбе өлкәһендә көслө боҙ-борсаҡ яуған...

Тотош уҡырға 38

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә

Башҡортостанда 31 меңдән ашыу кешегә «декрет пособиеһы» түләнә 13.08.2025 // Йәмғиәт

Рәсәй Социаль фондының республика бүлексәһе эшләп йөрөгән әсәйҙәргә, ҡайһы бер осраҡтарҙа атайҙарға...

Тотош уҡырға 34

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе

Өфө мэры йәш яҡташыбыҙға яһалма интеллект буйынса олимпиадала еңгән өсөн рәхмәт белдерҙе 13.08.2025 // Йәмғиәт

Өфөнөң 58-се лицейын тамамлаған Тимур Ғарифуллин 2-8 августа Ҡытайҙа үткән яһалма интеллект буйынса...

Тотош уҡырға 33