Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Ғәзиздәребеҙҙе һағынабыҙ
Әсәйем Хәбирә Шәкүрова — Ауырғазы районының Сәлих ауылы ҡыҙы. Стәрлетамаҡтағы уҡытыусылар институтын тамамлағас, уны Айыусы ауылына физика-математика уҡытыусыһы итеп ебәрәләр. 1939 йылда ул үҙ райо­нына ҡайтып, Төрөмбәт мәктәбенә урынлаша. Ошонда эшләгән саҡта ҡәһәрле һуғыш башлана.

Өлкән йәштәге мәктәп директоры Мө­хәр­рәм ағай Ильясовты хеҙмәт армия­һына алғас, уның урынына Хәбирәне директор итеп ҡуялар. Күп тә үтмәй, атаһын да хеҙмәт армияһына саҡыралар. Өйҙә унан башҡа дүрт кесе туғаны ҡала: Камила, Фатима, Райхана, Йәүҙәт. Уларға ла ярҙам кәрәк. Атаһына, 1914 йылғы герман һуғышы яугиренә, иҫән-һау әйләнеп ҡайтырға насип була.
Йәйен уҡыусылар ҙа, уҡытыусылар ҙа колхозда эшләй. Бөтөн игенде фронт өсөн йыйып алып торалар. 1944 йылда, бер аяғын юғалтып, фронттан Самат Назаров ҡайтып төшә. Уны мәктәп директоры итеп ҡуялар. Ә Хәбирә Миңлеғәзим ҡыҙын ошо райондың Мораҙым мәктәбенә директор вазифаһына тәғәйенләйҙәр. Унда ла математиканан уҡыта. Уның бер уҡыусыһы Фәнүзә Нәҙершина фольклорсы-ғалимә булып танылды, ғилми китаптары ба­ҫылды.
Ошо уҡ йылда эвакуацияға ебәрел­гәндәргә лә бик күп ярҙам күрһәтелә. Мораҙымға — Ленинградтан Эльза Лауштейн, Төрөмбәткә Гохштейн тигән ҡатын килә.
— Еңеү өсөн тип тырыштыҡ. Кем иң беренсе Еңеү хәбәрен алып килер икән, тип көтәбеҙ. Дәрестә инек. Ауыл Советына райондан вәкил килеп, был шатлыҡлы хәбәрҙе беҙгә лә еткерҙе. Ышанып та булмай. Скрипка, гармун, мандолиналарҙы алдыҡ та клубҡа киттек. Бөтөн ауыл халҡы йыйылды. Мин үҙем мандолинала уйнай инем. Шунда эй бейештек, ҙур байрам булды. Шатлыҡтың да иң ҙуры! Был ҡыуаныс миллиондарса ҡорбан аша килде бит. Беҙҙең быны оноторға хаҡыбыҙ юҡ, — тип хәтерләй ине әсәйем.
Ул 1946 йылға тиклем ошо мәктәптә эшләне, хеҙмәтен “1941-1945 йылдарҙа Бөйөк Ватан һуғышында күрһәткән фиҙакәр хеҙмәте өсөн” миҙалы менән билдәләнеләр.
Яҙмыш уны Бөйөк Ватан һуғышы яугире Зәйнулла Шәкүров менән осраштыра. Улар бер йылдан һуң ғаилә ҡора. Атайым яу юлдарын артиллерия батальоны командиры булып үткән. Ул Кавказды, Краснодар крайын азат итеүҙә, Ростов өлкәһе, Новочеркасск һәм Тамань ярымутрауы, аҙағыраҡ Ленинград, Балтик буйы өсөн һуғышта ҡатнашып, ҙур батырлыҡтар күрһәткән. Бөйөк Еңеүҙе Латвия ерендә ҡаршы алған. “Багратион” операцияһында күрһәткән батырлығы өсөн II дәрәжә Ватан һуғышы ордены менән бүләкләнгән. Шулай уҡ “Германияны еңгән өсөн”, “Кавказды обо­ро­налаған өсөн” миҙалдары бар. Һуңғараҡ I дәрәжә Бөйөк Ватан һуғышы ордены бирелгән.
Әсәйем менән атайымдың артабанғы тормошо Әлшәй районына бәйле. Раевка ҡасабаһында йәшәгәндә әсәйем 1-се башҡорт мәктәбендә уҡыта. Бында ла яҡшы эшләгәне өсөн 1949 йылда уға “Фиҙакәр хеҙмәте өсөн” миҙалы бирелә.
Атайым “Победа” колхозына зоотехник итеп тәғәйенләнгәс, улар Ҡармыш ауылына күсә, ҡалған ғүмерҙәре ошонда үтә. Әсәйем хаҡлы ялға сыҡҡансы Ҡармыш һәм Сурай ауылдары балаларына математика серҙәрен асты, күп йылдар директорҙың уҡытыу эше буйынса урынбаҫары булды, йәмәғәт эштәренән айырылманы. Улар ауылдың хөрмәтле кешеләре ине. Тыуған илгә тоғро хеҙмәт иттеләр, тыныс тормоштоң ҡәҙерен белеп, намыҫ менән матур йәшәнеләр.
Әсәйем бар ғүмерен мәктәптә балалар тәрбиәләүгә арнаны. Һәр баланың күңел ҡапҡаһын аса, фәненә ҡарата һөйөү уята белде. Хоҙай уға ҡарата бик йомарт булған. Төҫ-баш, буй-һынды ғына түгел, эске донъяһын да йәлләмәгән. Ауыл халҡы уның тураһында, Хәбирә апай зауыҡ менән кейенә, уға һоҡланып ҡарай инек, ти. Ә күлдәктәрҙе матур итеп үҙе тегеп кейҙе. Туғандарына ла, таныштарына ла, беҙгә лә, балаларға хатта пальтолар текте. Уның күҙ алдынан быуатҡа яҡын тарих үткән. Тормоштоң төрлөһө булған: шатлығы ла, ҡайғыһы ла. Уның дөйөм эш стажы — 41 йыл да 7 ай.
Атай-әсәйем биш балаға ғүмер бирҙе. Рим улдары йәшләй генә вафат булды. Рима — табибә, Өфөлә йәшәй, Риф – иҡтисадсы, кеселәре – игеҙәктәр Лилиә менән мин әсәйҙең эшен дауам итәбеҙ.
Әсәйем 2006 йылда 89 йәшендә вафат булды, ә атайымдың һуғыш яраларынан донъянан киткәненә — 30 йыл. Уларҙы һағынып иҫкә алабыҙ.

Люциә АҘНАҒОЛОВА,
Башҡортостандың
мәғариф отличнигы,
педагогия хеҙмәте ветераны.










Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар

Изгелек күрһәт тә бушлай киноға, бассейнға, музейға бар 01.04.2019 // Йәмғиәт

Һуңғы ваҡытта ирекмәндәр хәрәкәте беҙҙең тормошобоҙҙа һиҙелерлек урын биләй....

Тотош уҡырға 4 008

Һыу инергә ваҡыт етте...

Һыу инергә ваҡыт етте... 01.04.2019 // Йәмғиәт

6 апрелдә Өфө ҡалаһындағы Үҙәк баҙар янындағы Һалдат күленә килһәгеҙ, үкенмәҫһегеҙ. Унда тәүлек...

Тотош уҡырға 3 368

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә

Мөхәббәт менән бәхет гел бергә 31.03.2019 // Йәмғиәт

– Мөхәббәт ҡайҙа юғала? – тип һораған атаһынан бәләкәй Бәхет. – Үлә. Кешеләр булғанды ҡәҙерләмәй,...

Тотош уҡырға 3 916

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..."

"Ҡайһылай оятҡа ҡалдым..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Асыу, ярһыу кешенең бөтөн тәнен, күңелен ялмап алыусан. Шуға әҙәм балаһының бындай осраҡта...

Тотош уҡырға 3 811

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп

Ризыҡ менән бергә өмөт-ышаныс өләшеп 31.03.2019 // Йәмғиәт

Ирекмәндәр Сибайҙа өс айҙан ашыу инде “Йәшәү ризығы” тип аталған мәрхәмәтлек акцияһы үткәрә: ауыр...

Тотош уҡырға 3 174

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..."

"Аҙыҡтың өлөшөн генә һалыр инем..." 31.03.2019 // Йәмғиәт

Имам-хатип мәсеткә вәғәз һөйләргә килһә, унда бер генә кеше – йәш көтөүсе – ултыра, ти....

Тотош уҡырға 3 390

135 мең граждан саҡырыла

135 мең граждан саҡырыла 31.03.2019 // Йәмғиәт

Рәсәй Президенты хәрби хеҙмәткә яҙғы саҡырылыш тураһында указға ҡул ҡуйҙы. Ул кисә, 30 мартта,...

Тотош уҡырға 2 932

Йоҡларға ҡурҡам...

Йоҡларға ҡурҡам... 30.03.2019 // Йәмғиәт

Баҡыйлыҡҡа күскәненә тиҫтә йылға яҡын ваҡыт уҙһа ла, әсәйем һуңғы арала төшөмә йыш инә башланы....

Тотош уҡырға 3 504

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була?

Йәкшәмбелә ғаилә менән ҡайҙа барырға була? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Ҡул эштәре менән булыу, аш-һыу бешереү, бейеү, һүрәт төшөрөү, спорт уйындары... Ә һеҙҙең ғаиләнең...

Тотош уҡырға 1 893

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә

"Мин Хәйбулланан!" тип ғорурланыр йәштәр ҙә 29.03.2019 // Йәмғиәт

Башҡортостандың 100 йыллығына арналған саралар дауам итә. Бөгөн, мәҫәлән, Хәйбулла районы үҙәге...

Тотош уҡырға 1 912

Сарыҡ нисек тегелә?

Сарыҡ нисек тегелә? 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы тарих һәм тыуған яҡты өйрәнеү музейында башҡорттоң традицион аяҡ кейеме – сарыҡ тегеү буйынса...

Тотош уҡырға 2 072

15 апрелдә башлана

15 апрелдә башлана 29.03.2019 // Йәмғиәт

Учалы районы хакимиәтендә подъездарҙы төҙөкләндереү буйынса республика программаһының тормошҡа...

Тотош уҡырға 1 840