Вконтакте facebook Вконтакте Вконтакте
Гәзитте ойоштороусылар:
Башҡортостан Республикаһы
Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай,
Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте
» » Малай мал һуя аламы?
– Ун ике йәшлек ейәнемдең тауыҡ салып ҡарарға теләге бар. Рөхсәт бирәйемме, Нурмөхәмәт хәҙрәт? Әллә уға бындай эшкә тотонорға иртәрәкме?

Ә. ЛОҠМАНОВА.

Ишембай районы.
– Бисмилләһир-рахмәнир-рахим!
Әҙәм балаһына Ер­­ҙәге үҫемлек­тәр­ҙең, хайуандарҙың айы­рым төрҙәре ме­нән ризыҡланыу рөх­сәт ителгән. Әл-хәм­дү лил-ләһ, уратып ал­ған тә­биғәтебеҙ, шифалы үлән-сәскә бү­ләк итеп, беҙҙе төрлө сирҙән аралай, хатта ки йәшеллектең йәме, матурлығы күңелдәрҙе лә дауалай.
Ризыҡланыу өсөн тәғәйенләнгән малды, ҡош-ҡортто иһә әҙәм балаһы үҙ хужалығында аҫрай. Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм уларға ҡарата иғтибарлы, ихтирамлы булырға өндәгән. “Малды һәйбәтләп ризыҡландырығыҙ, уны рәнйетмәгеҙ, гелән күркәм мөнәсәбәт күрһәтегеҙ, – тигән Пәйғәмбәребеҙ. – Әгәр инде һуйырға ниәтләнегеҙ икән, алдан яҡшы итеп ашатығыҙ, һимертегеҙ”.
Мал һуйыуҙың үҙ ҡанун-ҡағиҙәләре бар. Тәү сиратта бысаҡтың үткер булыуы мөһим. Малды “Бисмилләһир-рахмәнир-рахим! Аллаһу Әк­бәр!” тип салырға кәрәк. Ҡөрьәндә билдәлән­гәнсә, ошо һүҙҙәр әйтелмәһә, ризыҡ хәләл булмай. Салғанда малдың муйын һөйәгенә тиклемге барлыҡ тамырҙары ҡырҡылырға һәм ҡан ағып сығырға тейеш. Ә ҡайһы бер ир-ат ошо талаптарҙы үтәмәй, әйтәйек, тауыҡтың муйынын балта менән сапҡандар барлығы билдәле. Был, әлбиттә, ҡағиҙәнән ситләшеүҙе генә түгел, ә үҙең тәрбиәләгән йән эйәһенә ҡарата ихтирамһыҙлыҡты, бәлки ҡанһыҙлыҡты ла күрһәтә.
Әйтеп үткәнемсә, һуйырға әҙерләнгән мал алдан яҡшы итеп туҡландырылырға тейеш. Уртаса һимеҙлектә икән, ите лә татлыраҡ. Орғасы малдың быуаҙ булмауы зарур. Быны аңғармай салып ебәреү – бер хәл, ә инде белә тороп эшләү әҙәм балаһының аҡылына ла, выжданына ла тап килмәй.
Мал һуйыу – айырым бер һөнәр, үҙен­­сәлекле сәнғәт. Был эште һәр кем булдыра алмай. Мәғлүм булыуынса, борон-борондан да ауылдарҙа әлеге бурысты айырым кешеләр атҡарған. “Уның салған ризығы тәмле була” тигән һүҙҙәрҙе ишеткәнегеҙ барҙыр. Бының нигеҙендә Аллаһ Тәғәләнең беҙ аңлап еткермәгән хикмәттәре яталыр.
Нисек кенә булмаһын, егет кешегә етмеш төрлө һөнәр ҙә аҙ, тибеҙ икән, ир балаларҙы мал салырға өйрәтергә бурыслыбыҙ. Бының өсөн малайҙарҙың йәше еткән булырға тейеш. Был осор Исламда “ихтилам” (төшләнә башлау мәле) тип атала, 13 – 14 йәш тирәһенә тура килә. Малайҙарҙы малды, ҡош-ҡортто салырға ғына түгел, ә уны тунарға, өлөшләп бүлергә һәм башҡа ҡағиҙәләрҙе өйрәтергә тейешбеҙ. Шул уҡ ваҡытта, хөрмәтле ҡәрҙәштәр, йәш быуынға Аллаһ Тәғәлә рөхсәт иткән ризыҡ менән генә туҡланыу мөһимлеген аңлатырға кәрәк. “Хәләлдә – бәрәкәт, хәрәмдә – һәләкәт” тигән һүҙҙәрҙе онотмайыҡ. Шул сағында, иншаллаһ, тәнебеҙ ҙә, йәнебеҙ ҙә, рухыбыҙ ҙа таҙа булыр. Әс-сәләмү-ғәләйкүм үә рәхмәтул-лаһи үә бәрәкәтүһ! Амин.








Беҙҙе Яндекс Дзен лентаһында уҡығыҙ

В ОдноклассникахВконтакте

Комментарий өҫтәргә






Депутаттар Азат Хәкимовты Белорет районы башлығы итеп тәғәйенләне

Депутаттар Азат Хәкимовты Белорет районы башлығы итеп тәғәйенләне 18.04.2025 // Йәмғиәт

Депутаттар Азат Хәкимовты Белорет районы башлығы итеп тәғәйенләне...

Тотош уҡырға 15

Башҡортостанда һаулыҡ мөмкинлектәре сикләнгәндәр өсөн  глэмпинг төҙөлә

Башҡортостанда һаулыҡ мөмкинлектәре сикләнгәндәр өсөн глэмпинг төҙөлә 18.04.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда һаулыҡ мөмкинлектәре сикләнгәндәр өсөн глэмпинг төҙөлә...

Тотош уҡырға 15

Республикала бер аҙ ямғырлы йылы һауа торошо көтөлә

Республикала бер аҙ ямғырлы йылы һауа торошо көтөлә 18.04.2025 // Йәмғиәт

Республикала бер аҙ ямғырлы йылы һауа торошо көтөлә...

Тотош уҡырға 20

Архангел районында ғәҙәттән тыш хәл режимы ғәмәлдән сығарылды

Архангел районында ғәҙәттән тыш хәл режимы ғәмәлдән сығарылды 18.04.2025 // Йәмғиәт

Архангел районында ғәҙәттән тыш хәл режимы ғәмәлдән сығарылды...

Тотош уҡырға 18

Радий Хәбиров «Республика LIVE #өйҙә» командаһының эшен юғары баһаланы

Радий Хәбиров «Республика LIVE #өйҙә» командаһының эшен юғары баһаланы 17.04.2025 // Йәмғиәт

Радий Хәбиров «Республика LIVE #өйҙә» командаһының эшен юғары баһаланы...

Тотош уҡырға 20

Республикала аҙна һуңында +20° тиклем йылыта

Республикала аҙна һуңында +20° тиклем йылыта 17.04.2025 // Йәмғиәт

Республикала аҙна һуңында +20° тиклем йылыта...

Тотош уҡырға 22

Башҡортостанда тыл ветераны Лидия Ситчихина 100 йәшлек юбилейын билдәләне

Башҡортостанда тыл ветераны Лидия Ситчихина 100 йәшлек юбилейын билдәләне 17.04.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда тыл ветераны Лидия Ситчихина 100 йәшлек юбилейын билдәләне...

Тотош уҡырға 29

Башҡортостанда 18 апрелдән янғынға ҡаршы махсус режим индерелә

Башҡортостанда 18 апрелдән янғынға ҡаршы махсус режим индерелә 17.04.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда 18 апрелдән янғынға ҡаршы махсус режим индерелә...

Тотош уҡырға 25

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде 17.04.2025 // Йәмғиәт

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде...

Тотош уҡырға 30

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде 17.04.2025 // Йәмғиәт

Яҡташ ҡыҙыбыҙ «Ҡыйыулыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнде...

Тотош уҡырға 25

Башҡортостанда күп балалы 50 ҡатын-ҡыҙ «Әсәлек даны» миҙалына лайыҡ булды

Башҡортостанда күп балалы 50 ҡатын-ҡыҙ «Әсәлек даны» миҙалына лайыҡ булды 17.04.2025 // Йәмғиәт

Башҡортостанда күп балалы 50 ҡатын-ҡыҙ «Әсәлек даны» миҙалына лайыҡ булды...

Тотош уҡырға 28

Өфөлә навигация миҙгеле башлана

Өфөлә навигация миҙгеле башлана 16.04.2025 // Йәмғиәт

Өфөлә навигация миҙгеле башлана...

Тотош уҡырға 29