Тулҡынланып көткән республика кимәлендәге башҡорт теле һәм әҙәбиәте олимпиадаһы ла үтеп китте. Ә тәьҫораттар – иҫ киткес. Был бәйгегә район командаһын дүртенсе тапҡыр алып барыуым. Олимпиаданан һәр саҡ ҡатнашыусыларҙың ихласлығын күреп, хөрмәт, ҡунаҡсыллыҡ тойоп ҡыуанып ҡайтам. Быйыл да беҙҙе Рәми Ғарипов исемендәге башҡорт гимназияһы ҡабул итте. Алыҫ райондарҙың, Ырымбур, Силәбе, Ҡурған өлкәләренең, Татарстандың командалары бер көн алдан барҙыҡ. Беҙҙе, үҙ туғандарын көткән кеүек, хәлдәребеҙҙе һорап, матур итеп бүлмәләргә урынлаштырҙылар. Ҡышҡы каникул булһа ла, ялдағы ашнаҡсылар ҙа, эшкә сығып, оҙайлы юлдан һуң беҙҙе ашатты. Һәр береһе башҡортса аралашты, изге теләктәр әйтте. Ихлас ҡаршылау күңелгә май булып ятты.
Бына олимпиаданы асыу тантанаһы башланды. Трибунаға Башҡортостан Мәғариф министрлығының милли мәғариф, төбәк-ара хеҙмәттәшлек һәм дәреслектәр нәшер итеү бүлеге етәксеһе Гөлсәсәк Ғиниәт ҡыҙы Мөхәмәтйәнова күтәрелде. Ул олимпиаданы ойоштороу комиссияһы менән таныштырҙы.
Был көндә ярыштың беренсе туры үтте. Уҡыусылар викторина һорауҙарына яуап бирҙе. Башҡорт теленән һәм әҙәбиәтенән бирелгән унар һорау әллә ни ҡатмарлы түгел. Дәрескә даими әҙерләнеп йөрөгән уҡыусы яуапты теүәл, матур, аңлайышлы итеп яҙа ала.
Уҡыусылар викторинаға инеп ултырғас, командаларҙы алып килгән уҡытыусылар өсөн Башҡорт дәүләт, Башҡорт дәүләт педагогия университеттары ғалимдары семинар үткәрҙе. Беҙҙең өсөн бик файҙалы сара булды ул.
Кис уҡыусылар С. Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты, яҙыусы, драматург Таңсулпан Ғарипова һәм “Йәшлек” гәзитенең баш мөхәррире Артур Дәүләтбәков менән осрашты. Аралашыу бик йәнле барҙы.
Икенсе көндә инша яҙҙылар, сәсәнлек бәйгеләре ойошторолдо. Иншаны һәр кем үҙенә яҡын теманы һайлап алып ижад итте. Ул эште башҡарыу өсөн өс сәғәт ваҡыт бирелде. Сәсәнлек бәйгеһенең шарты – Башҡортостандың халыҡ шағиры Мостай Кәримдең шиғырын яттан һөйләү. Уҡыусылар бер нисә шиғыр әҙерләгән. Хатта кемдәрҙер думбыра сиртеп йырларға ла әҙерләнеп килгән. Ошо һынау иң ауыры булғандыр, сөнки һин үҙеңде артист та, нәфис һүҙ оҫтаһы ла итеп күрһәтә белергә тейешһең бит.
Көс һынашыу тамам. Бар эште жюри ҡарамағына тапшырып, һөҙөмтәләрҙе көтөргә ҡалды. Әммә бойоғоп ултырырға форсат теймәне: Мәғариф министрлығы М. Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театрында Б. Бикбайҙың “Ҡоҙаса” музыкаль комедияһын ҡарауҙы ойошторҙо. Күптәр был театрҙы тәүләп күргәс, уның музейы, фойелағы актерҙарҙың фотолары менән танышты. Ә спектаклде ошо мөһабәт һарайҙа ҡарау үҙе ни тора!
Мөһим саранан арып килгән уҡыусылар рәхәтләнеп ял итте, тәьҫирләнде, көлдө, ҡул сапты. Улар бит ҡышҡы каникулды бөтөнләй күрмәне, тиһәң дә була. Ә бындай бәхет кемгә тәтей?!
Ниһайәт, тулҡынландырғыс минуттар! Уҡыусылар тамаша залына ағыла. Борсолоуҙар... Икеләнеүҙәр... Үҙҙәренә артыҡ ышанғандар ҙа күренгеләй.
Сәхнәгә еңеүселәр күтәрелә. Берәүҙәр еңеү шатлығынан күҙ йәштәрен тыя алмай. Урын алмағандар иһә болоҡһой. Беҙҙең команданан ике кеше – икенсе урында, өсәү – призёр!
Комиссия ағзалары еңеүселәрҙе ҡотлай, киләһе йылға тағы ла сәмләнеберәк әҙерләнергә кәңәш бирә. Беҙ, учалылар, яңы дәрт, ҡыуаныстар менән тыуған яҡҡа йүнәләбеҙ. Уҡыусыларға һорау бирәм:
– Ҡәнәғәтһегеҙме олимпиаданан?
– Әлбиттә, – тип бер-бер артлы тыйнаҡ ҡына яуап бирә ҡыҙҙар.
– Ни яғы менән оҡшаны?
– Ойошторолошо, ундағы ағайҙар, апайҙар, ашнаҡсылар, дежурҙа торған тәрбиәселәр, йыйыштырыусылар оҡшаны.
– Ә бының өсөн кемгә рәхмәт әйтер инегеҙ?
– Мәғариф министрлығына, уның вәкиле Гөлсәсәк апай Мөхәмәтйәноваға, Башҡортостан мәғарифты үҫтереү институтына, БДУ-ға, БДПУ-ға, беҙҙе ошо олимпиадаға ебәргән район хакимиәтенең мәғариф бүлегенә, башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса методисҡа, – тип һанап китә балалар.
– Беҙҙе ошо олимпиадаға әҙерләгән, ваҡытын йәлләмәгән, күп көс һалған хөрмәтле уҡытыусыларыбыҙға, – тип дауам итә икенселәре.
Өйҙәребеҙгә төндә генә ҡайтып еттек. Балаларҙы йә уҡытыусыһы, йә ата-әсәһе ҡаршыланы. Ҡыуаныстар эскә һыймай.
Мәғариф бүлеге, оҙаҡҡа һуҙмай, Учалы ҡалаһының 1-се лицейына барлыҡ команданы йыйҙы. Был көндә Әҙәбиәт йылына старт бирелде. Сараның төп биҙәге – олимпиадасылар! Тантаналы шарттарҙа уларҙы сәхнәлә Учалы районы хакимиәтенең мәғариф бүлеге мөдире Ләйсән Фазлетдинова, башҡорт теле һәм әҙәбиәтен уҡытыу буйынса методист Зилә Шәрәфетдинова ҡотланы, 1-се лицей уҡыусылары йыр-бейеү, нәфис һүҙ менән сығыш яһаны.
Еңеүселәргә Учалы башҡорттары ҡоролтайының, Учалы яҙыусылар берекмәһенең, “Ҡуңыр буға” әҙәби берекмәһенең рәхмәт хаттары, маҡтау ҡағыҙҙары тапшырылды. Олимпиадаға әҙерләгән уҡытыусылар ҙа мәғариф бүлегенең маҡтау ҡағыҙына лайыҡ булды.
Ошо бәйге, тантаналар уҡыусылар күңелендә оҙаҡ һаҡланыр, туған телебеҙгә ҡарата һөйөүҙе арттырыр, милли үҙаңдың үҫеүенә булышлыҡ итер, тип ышанғы килә.
Рәмилә СОЛТАНОВА,
Илсе урта мәктәбенең
башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы.