Тағы бер йыл үтеп китте. Ғәҙәттә, яңы осор башында йомғаҡтар яһала, маҡсаттар билдәләнә. Былтыр Сибайҙа бар йәһәттән дә эш ҡыҙыу барҙы: торлаҡ һәм социаль объекттар сафҡа инде, төҙөкләндереүгә ҙур иғтибар бүленде. Ҡала хакимиәте башлығы Хәлит СӨЛӘЙМӘНОВ менән әңгәмәбеҙ ошо хаҡта. — Хәлит Хәмзә улы, үткән йыл сибайҙар өсөн нимәһе менән үҙенсәлекле булды?
— Сибай өсөн 2014 йыл мөһим ваҡиғаларға, сағыу сараларға бай булды. “Урал аръяғы-2014” II төбәк-ара инвестиция форумы, “Ирәндек моңдары” төбәк-ара башҡорт йырҙарын башҡарыусылар конкурсы, “Ирәндек батыры” милли спорт төрҙәре буйынса II республика фестивале юғары кимәлдә үтте. Мөһим сәйәси ваҡиғаларҙың береһе — ваҡытынан алда Башҡортостан Республикаһы Президентын һайлау кампанияһында ла сибайҙар юғары ойошҡанлыҡ күрһәтте. Көнсығыш биҫтәһендә 180 урынлыҡ балалар баҡсаһы, төбәктә беренселәрҙән булып күп функциялы үҙәк, капиталь ремонттан һуң “Рәсәй Һаҡлыҡ банкы”ның төп офисы асылды.
Шуныһы иғтибарға лайыҡ: Көнбайыш илдәрҙең Рәсәйгә менән ҡатмарлы иҡтисади мөнәсәбәте шарттарында ла сәнәғәт етештереүе күләмен һаҡлап, бюджет бурыстарын теүәл үтәп, халыҡ тормошон яҡшыртыуға йүнәлтелгән барлыҡ программаларҙы ла тормошҡа ашыра алдыҡ.
Былтыр ҡала предприятиелары тарафынан 11 миллиард 30 миллион һумлыҡ тауар етештерелде. Был күрһәткес, 2013 йыл менән сағыштырғанда, алты процентҡа күберәк. Сәнәғәт етештереүе индексы 103,9 процент тәшкил итте.
— Һуңғы йылдарҙа инвестиция форумының Сибайҙа үтеүе эшҡыуарлыҡтың яңы йүнәлештәрен асырға булышлыҡ итәме? Ғөмүмән, ҡалала инвестициялар йәлеп итеү һәм яңы производстволарҙы сафҡа индереү нисек бара?
— Шуны билдәләргә кәрәк: Сибай инвестициялар йәлеп итеү йәһәтенән әүҙем эшләй. Быға шулай уҡ беҙҙә “Урал аръяғы-2014” II төбәк-ара инвестиция форумының үтеүе лә булышлыҡ итмәй ҡалманы. Мәҫәлән, “СибайУрманПром” заманса ағас эшкәртеү, “Урал аръяғы йылылыҡ блогы” йәмғиәттәре төҙөлдө. Шулай уҡ Сибай элеваторында ла ике инвестиция проекты уңышлы тормошҡа ашырыла, элекке ит комбинаты базаһында индустриаль парк төҙөлә, бөлгөнлөккә төшкән һөт-консерва комбинаты ҡеүәттәре нигеҙендә яңы производство асыу буйынса эш башланды. Былтыр Учалы тау-байыҡтырыу комбинатының Сибай филиалы предприятиены үҫтереүгә 556 миллион һум капитал йәлеп итте. Был иһә яңы эш урындары асыу мөмкинлеген булдыра. Киләсәктә инвесторҙарҙың һалған көсө үҙен аҡлаясаҡ тигән фекерҙәмен.
— Сибай бөгөн ҙур төҙөлөш майҙансығын хәтерләтә. Әленән-әле яңы йорттар, социаль объекттар сафҡа инә. Эш ҡайнай икән, тимәк, үҫеш тә бар...
— Тулыһынса килешәм. Ысынлап та, ҡала ҙур төҙөлөш майҙансығына әйләнде. Был — Сибай хакимиәтенең маҡсатлы һәм эҙмә-эҙлекле эше, Башҡортостан етәкселегенең даими хәстәрлеге һөҙөмтәһе. Бығаса булмағанса торлаҡ йорттар төҙөлә, юлдар асфальтлана, ҡасабаларҙа һыу үткәргес, газ селтәре һуҙыла. Былтыр 30,5 мең квадрат метр торлаҡ файҙаланыуға тапшырылды, 2013 йыл менән сағыштырғанда, 34 процентҡа күберәк.
Халыҡты иҫке йорттарҙан яңыһына күсереү программаһына ярашлы, күп фатирлы 13 йорт файҙаланыуға тапшырылды, 35 ғаиләгә иҫәпләнгән социаль йорт төҙөлдө. 20 етем балаға унан фатир асҡыстары тапшырҙыҡ. Дөйөм алғанда, һуңғы дүрт йылда күп фатирлы 50 йорт һалдыҡ. Үткән быуаттың 50-се йылдарында барлыҡҡа килгән кварталдар ошо ҡыҫҡа ваҡыт эсендә танымаҫлыҡ булып үҙгәрҙе.
Алтын ҡасабаһында 115 урынлыҡ балалар баҡсаһы, уңайлыҡтары, күргәҙмә залы булған өр-яңы Сибай художество мәктәбе төҙөлә. Шулай уҡ ҡалала юлдарҙы төҙөкләндереүгә ҙур иғтибар бүленә. 1990 йылдарҙан бирле асфальт яңыртылмаған ине. Үткән дүрт йылда был эшкә 170 миллион һумға яҡын аҡса бүленде. Үҙәк урамдарҙа, Алтын ҡасабаһында, Сибай аша уҙған Ира — Магнитогорск юлы яңыртылды, күп ҡатлы йорт ихаталары яңынан асфальтланды. Көньяҡ ҡасабаһының яңы урамдарында йәшәгәндәр йорттарына “зәңгәр ут” тоташтырып ҡыуанһа, Арҡайым, Алтын, Таулы ҡасабаларында һыу торбалары һуҙылды.
— Быйыл илебеҙ Бөйөк Еңеүҙең 70 йыллығын ҡаршылай. Был йәһәттән ҡалала ниндәй эштәр алып барыла? Торлаҡҡа сиратта торған һуғыш ветерандары бармы?
— Беҙҙең ҡалала 64 һуғыш һәм 545 тыл ветераны йәшәй. Шуларҙан туғыҙ кеше торлаҡҡа мохтаж. 9 Май байрамына әле төҙөкләндереү эштәре барған Үҙәк майҙан сафҡа инәсәк, Еңеү паркында реконструкция тамамланасаҡ. Был мөһим сараға әҙерлек башланды, һуғыш һәм тыл ҡаһармандарын лайыҡлы тәбрикләйәсәкбеҙ.
— Сибайҙар өсөн быйылғы йыл икеләтә әһәмиәтле, сөнки ҡала 60 йыллыҡ юбилейын ҡаршыларға йыйына.
— Эйе, быйыл ҡала күркәм юбилейын билдәләй. Әммә ул байрам ғына түгел, ныҡышмалы хеҙмәт, тырышлыҡ талап иткән ҙур эш тә. Тантаналы сараға әҙерлек 2014 йыл башында ҡабул ителгән планға ярашлы атҡарыла. Ул яңы объекттарҙы сафҡа индереү, ҡаланы төҙөкләндереү, төрлө мәҙәни тамашалар, спорт ярыштары үткәреүҙе үҙ эсенә ала. Арҙаҡлы шәхестәрен, тарихын, предприятие һәм ойошмалары тураһында мәғлүмәтте сағылдырған Сибай энциклопедияһы донъя күрәсәк.